In 1929 publiceerde dokter Alfred Döblin een roman waarin de Berlijnse Alexanderplatz het middelpunt was van een gistende en kolkende metropool waarin mensen, dieren, huizen en fabrieken, auto’s en trams als een mierenkolonie één collectief wezen vormden. In die gigantische machine wordt, na 4 jaar gevangenschap wegens moord op zijn vrouw, ex-transportarbeider Franz Biberkopf vrijgelaten. Hij zweert voor altijd op het rechte pad te blijven. Berlin Alexanderplatz volgt hem op zijn – tevergeefse - zoektocht naar geluk en verlossing. Het boek werd door de Nazi’s verboden en verbrand. Döblin was op dat ogenblik het land al uit en hij zou – op een kort verblijf na 1945 - nooit meer naar Duitsland terugkeren.

Zestig jaar later realiseerde Rainer Werner Fassbinder een al even kolossale en magistrale film waarin hij de lotgevallen van Franz Biberkopf in 13 delen én een epiloog aan de Duitse televisiekijker toonde. En opnieuw veroorzaakte Berlin Alexanderplatz controverse. Nog vóór de storm geluwd was, was Fassbinder het land uit, om nooit meer terug te keren...