Diolen worden vaak gebruikt in de chemie vanwege hun veelzijdigheid. Ze kunnen dienen als oplosmiddelen, grondstoffen voor de synthese van andere chemische verbindingen en zelfs als intermediair in de productie van diverse kunststoffen en coatings. Hun hydroxylgroepen maken ze Reactief en bieden mogelijkheden voor verdere chemische modificatie.
Diolen worden geproduceerd via verschillende chemische reacties, waarvan hydratatie en reductie enkele van de meest voorkomende zijn. Bij hydratatie reageert een alkeen met water in aanwezigheid van een zuur om het bijbehorende diol te vormen. Reductie van aldehyden of ketonen met behulp van een geschikt reagens kan ook leiden tot diolen.
Het verschil tussen primaire, secundaire en tertiaire diolen ligt in de plaatsing van de hydroxylgroepen ten opzichte van de koolstofatomen. Primaire diolen hebben de hydroxylgroep aan een eind-koolstofatoom, secundaire diolen hebben deze aan een koolstofatoom dat verbonden is met twee andere koolstofatomen, en tertiaire diolen hebben de hydroxylgroep aan een koolstofatomo dat verbonden is met drie andere koolstofatomen. Dit heeft invloed op hun chemische eigenschappen en reactiviteit.
Diolen zijn cruciaal in de productie van polymeren omdat ze als bouwstenen dienen voor de synthese van verschillende polymeren zoals polyesters en polyurethanen. Hun reactieve hydroxylgroepen maken het mogelijk om sterke bindingen te vormen met andere monomeren, wat leidt tot de ontwikkeling van materialen met unieke eigenschappen zoals flexibiliteit en sterkte.
Bij het werken met diolen is het belangrijk om veiligheidsmaatregelen in acht te nemen. Dit omvat het dragen van geschikte beschermingsmiddelen zoals handschoenen en een veiligheidsbril, zorgen voor voldoende ventilatie in de werkomgeving, en het volgen van de richtlijnen voor de opslag van diolen om oxidatie of andere ongewenste reacties te voorkomen.