Byzantijnse kunst heeft een aantal herkenbare kenmerken die deze stijl onderscheiden. Ten eerste is er de nadruk op religieuze thema's, die vaak in iconen en muurschilderingen worden weergegeven. Daarnaast zijn de vormen in de kunst vaak gestileerd en symbolisch, wat weerspiegelt in de platte, tweedimensionale stijl die de spiritualiteit en de onbereikbaarheid van het goddelijke benadrukt. De kleuren zijn meestal rijk en diep, met gouden accenten die een gevoel van heiligheid oproepen. Kortom, Byzantijnse kunst is doordrenkt met religieuze betekenis en aardschone schoonheid.
Byzantijnse architectuur is herkenbaar aan zijn indrukwekkende koepels, rijke decoraties en symmetrische indeling. In tegenstelling tot de Romeinse architectuur, die vaak gericht was op functionaliteit en ruimte, legt de Byzantijnse architectuur de nadruk op spiritualiteit en een hemelse ervaring. De basilieken, zoals de Hagia Sophia, zijn perfect voorbeeld van deze stijl, waarin de ruimte zo is ontworpen dat het lijkt alsof het goddelijke naar beneden straalt. De overvloed aan mozaïeken en marmerwerk voegt een extra dimensie toe, waardoor de bouwwerken niet alleen functioneel maar ook visueel indrukwekkend zijn.
In de Byzantijnse kunst werden verschillende materialen gebruikt, waarbij een aantal bijzonder opvalt. Goud is misschien wel het meest iconische materiaal, vaak gebruikt in iconen en mozaïeken om een gevoel van luxe en het goddelijke uit te drukken. Daarnaast werden er veel kostbare edelstenen, ivoor en marmer gebruikt. Deze materialen waren niet alleen symbolisch voor rijkdom, maar ook belangrijk om de schoonheid en de betekenis van religieuze beelden en ornamenten te benadrukken. Het gebruik van deze materialen weerspiegelt ook de middelen en vaardigheden van de ambachtslieden uit die tijd.
Populaire onderwerpen in de Byzantijnse schilderkunst zijn voornamelijk religieus van aard. Iconen van Jezus, Maria en de heiligen zijn veelvoorkomende thema's. De voorstelling van de heilige in een bijzonde manier maakte het mogelijk voor de gelovigen om een directe connectie te maken met het goddelijke. Daarnaast zijn ook taferelen uit het Oude en Nieuwe Testament vaak terug te vinden, waarbij de nadruk ligt op het vertellen van Bijbelse verhalen door middel van visuele kunst. Elk onderwerp is zorgvuldig gekozen om zijn spirituele betekenis voor de kijker.
De invloed van de Byzantijnse kunst is door de eeuwen heen zichtbaar gebleven in verschillende stromingen en perioden. Veel kunstenaars, zoals de Italiaanse renaissanceschilders, lieten zich inspireren door de iconische stijl en de thematiek van de Byzantijnse kunst. De nadruk op spiritualiteit, gebruik van iconen en de esthetiek van het goddelijke zijn allemaal elementen die in latere kunstbewegingen terugkomen. Bovendien zijn de technieken van mozaïeken en het gebruik van gouden accenten ook doorgegeven aan andere culturele en artistieke tradities, waardoor de impact van de Byzantijnse kunst tot op de dag van vandaag voelbaar is.