Narziss en Goldmund- Een vertelling|Hermann Hesse 9029519002

||boek: Narziss en Goldmund - Een vertelling|vertaling: Pé Hawinkels|Grote ABC [149]

||door: Hermann Hesse

||taal: nl
||jaar: 1977
||druk: 10e druk
||pag.: 286p
||opm.: paperback|zo goed als nieuw

||isbn: 90-295-1900-2
||code: 1:000868

--- Over het boek (foto 1): Narziss en Goldmund - Een vertelling ---

Narziss en Goldmund is een roman over een bewogen en ongemakkelijke vriendschap tussen twee mannen die elkaars uitersten zijn. Een avontuurlijk verhaal over het innerlijke conflict tussen geest en lichaam, logos en eros. Een cultroman die door elke generatie opnieuw ontdekt wordt.

[bron: https--www.hebban.nl]

In de late Middeleeuwen spelende roman waarin in de relatie tussen twee vrienden het conflict wordt uitgebeeld tussen ascese en zinnelijkheid, logos en eros, mannelijk en vrouwelijk beginsel in de mens.

[bron: https--www.deslegte.com]

Narziss en Goldmund is een van de beste en meest geliefde romans van de Duitse schrijver Hermann Hesse. De filosofische roman gaat over de confrontatie tussen de intellectuele Narziss en de artistieke Goldmund en speelt zich af in de middeleeuwen. De gedisciplineerde Narziss overtuigt zijn rusteloze vriend Goldmund zijn hart te volgen en zijn leven in het klooster vaarwel te zeggen. De jonge Goldmund trekt vervolgens de wijde wereld in, op zoek naar schoonheid, genegenheid en spanning. Hij leidt een bewogen liefdesleven en lijkt even rust gevonden te hebben als beeldhouwer, maar het avontuur blijft lonken. Wanneer hij op een dag in hachelijke omstandigheden verzeild raakt, duikt tot zijn grote verbazing zijn goede vriend Narziss weer op.

Narziss en Goldmund is een roman over een bewogen en ongemakkelijke vriendschap tussen twee mannen die elkaars uitersten zijn. Een avontuurlijk verhaal over het innerlijke conflict tussen geest en lichaam, logos en eros. Een cultroman die door elke generatie opnieuw ontdekt wordt.

[bron: https--www.bol.com]

Recensie: Hermann Hesse - Narziss en Goldmund [2020-11-06]

De wijde wereld in

Het is alweer de veertigste druk van de door Pé Hawinkels in 1970 vertaalde roman Narziss en Goldmund die dit jaar op de markt verscheen en dat betekent dat dit boek dat in 1930 voor het eerst in het Duits verscheen een echte everseller is. Je zou het een vertelling over een vriendschap tussen twee jongens kunnen noemen (en daar ligt de nadruk op in de verfilming die eerder dit jaar uitkwam, als je de trailer althans bekijkt), maar Narziss en Goldmund is meer dan dat. Het gaat ook over gevoel tegenover verstand, vrijheid tegenover gebondenheid, kunst tegenover wetenschap.

Als Goldmund door zijn vader wordt afgeleverd bij het klooster Mariabronn, staat Narziss - die nog maar net met zijn noviciaat begonnen is - al voor de klas. Ondanks dat ze niet veel in leeftijd verschillen is er dus eerst een verhouding van leraar en leerling. Leerling Goldmund, een beetje een buitenbeentje in de groep, bewondert de kennis van Narziss, die op zijn beurt buitengewoon ingenomen is met zijn leerling. 'Narziss was een denker, een analyticus, Goldmund leek meer op een dromer, iemand met de ziel van een kind.' Er ontwikkelt zich een vriendschap die gebaseerd is op juist die tegenstellingen, volgens Narziss:

"Wij tweeën, beste vriend, wij zijn zon en maan, zee en land. Ons doel is niet in elkaar over te gaan, maar inzicht in elkaar te verwerven en dat de een in de ander leert zien en eerbiedigen wat deze is: tegenhanger en vervollediging van de ander."

Narziss ziet echter ook in dat de wereld van het klooster voor hemzelf wel is weggelegd, maar niet voor Goldmund. Hij weet dat Goldmund de wereld in moet trekken.

Hesse heeft deze roman in de middeleeuwen gesitueerd, al is het een beetje onduidelijk wanneer. Waarschijnlijk de veertiende eeuw omdat een pestepidemie een rol speelt. Daarin is de roman onverwacht actueel. Iets gedateerder is de rol van de vrouw. Narziss plaatst de rede vooral bij de man en de vaderfiguur en het gevoel bij de vrouw en de moederfiguur. Als Goldmund de wereld in trekt, volgt hij vooral zijn gevoel en daarmee ook het pad van zijn eigen moeder die in zijn jeugd de wereld in is getrokken en het gezin verlaten heeft. De jonge en onweerstaanbaar mooie Goldmund kan elke vrouw om zijn vinger winden, getrouwd of niet dat doet niet ter zake. Hij belandt zelfs op een kasteel in bed met de twee dochters van de ridder. Hesse vermengt sprookjesmotieven met een schelmenroman bij al deze avonturen in de vrije wereld. Verliefdheden, vriendschappen, ziekte en dood, zelfs moord door Goldmund: het komt allemaal langs. Als hij een keer bij de geboorte van een kind aanwezig is, komt hij tot het volgende inzicht:

"Zonder dat hij precies begreep waarom, was hij overdonderd en verbluft, doordat hij nu inzag dat pijn en genot op elkaar konden lijken als twee zusters."

Je kunt de wijsheid uit boeken halen, maar de wijsheid kun je ook in het echt opdoen. Of je kunt die eenwording van tegenstellingen terugzien in sublieme kunst. Dat ervaart Goldmund als hij in een kerkje een Mariabeeldje ziet. Hij dringt zich op bij de maker van het beeld, want ook hij wil in staat zijn om zo'n beeld maken.

"Al die werkelijk hoogstaande kunstwerken, die meer waren dan een geslaagde truc, die vervuld waren van het eeuwige geheim, het Mariabeeld van de meester bijvoorbeeld, al die echte onbetwistbare kunstwerken van waarachtige kunstenaars vertoonden zonder uitzondering dat fatale, glimlachende dubbele gezicht, dit samenvallen van mannelijke en vrouwelijke elementen, dit samengaan van dingen die zowel uit het rijk van de driften als uit de regionen van de pure geest voortkwamen."

Met zijn eigen meesterstuk, een beeld van Johannes, maar met het gezicht van Narziss, benadert hij dat ideaal een beetje.

Uit al zijn ervaringen: op amoureus gebied, als scheppend kunstenaar, als overlevende van een epidemie komt hij tot deze conclusie:

"Goldmund vervolgde in gedachten: het is een geheim waar ik van houd, wat ik op het spoor ben, waar ik meer dan eens de glans van heb zien schitteren, en wat ik als kunstenaar gestalte zou willen geven en zou willen doen spreken, als ik er ooit toe in staat zal zijn. Het is de grote kraamvrouw, de oermoeder, en haar geheim ligt niet, zoals dat van anderen, in een of ander detail, uitzonderlijke gevuldheid dan wel magerte, plompheid dan wel elegantie, kracht dan wel gratie, nee, haar geheim ligt in het feit, dat de grootste tegenstellingen van de wereld, die anders onverzoenlijk zijn, in deze gestalte vrede gesloten hebben en bijeenwonen: geboorte en dood, goedheid en wreedheid, leven en vernietiging."

Uiteindelijk, op zeer wonderlijke wijze, komt Goldmund na al zijn omzwervingen weer terug in het klooster waar Narziss ondertussen abt is geworden. Weegt een leven vol wetenschap en rede, een opgesloten leven, nu op tegen dat vrije leven van Goldmund. Zijn zijn inzichten minder diep? Is wat Goldmund door al zijn ervaringen in zijn beelden kan overbrengen niet veel belangrijker dan een leven vol abstracties dat Narziss geleid heeft? Het zijn vragen die Hesse opwerpt. Vragen die in veel boeken uit zijn oeuvre terugkomen en waar steeds geprobeerd wordt om die tegenstellingen op te heffen door ze als een noodzakelijk paar te zien. Hesse heeft enkele persoonlijke elementen toegevoegd, zo is klooster Mariabronn direct terug te voeren op het klooster Maulbronn waar Hesse zelf naartoe werd gebracht en we zien in de vriendschap tussen Narziss en Goldmund ook elementen terug van de diepe vriendschap tussen Hugo Ball (die in 1927 overleed) en Hesse. Dat maakt het boek niet beter, maar misschien proef je wel de noodzaak van Hesse om deze thema's aan de orde te stellen. Narziss en Goldmund blijft, misschien juist door de historische setting, een boek met wezenlijke vragen die van alle tijden zijn.

Coen Peppelenbos [bron: https--www.tzum.info/2020/11/recensie-hermann-hesse-narziss-en-goldmund]

In middeleeuws Duitsland wordt de jonge Goldmund door zijn vader naar het internaat gestuurd van het klooster Mariabronn. Min of meer opgedrongen door zijn vader heeft hij de intentie monnik te worden. Hij raakt erg bevriend met Narziss, één van zijn medeleerlingen die ook les geeft en bekend staat vanwege zijn intellectuele vermogens. Al snel merkt Narziss dat Goldmund niet voorbestemd is om monnik te worden.

[bron: https--www.boekmeter.nl/book/360]

[2013-03-25]

Op de een of andere manier was ik Hesse na het indrukwekkende De Steppewolf toch wat vergeten, totdat ik nu jaren later Narziss & Goldmund las. Gelijk weer gegrepen door de compacte stijl en levenswijsheid die er uit spreekt. Niet zo gek dat hij in de jaren 60 door jongeren herontdekt werd; net als De Steppewolf bleek ook Narziss & Goldmund bij uitstek een roman die op een pakkende manier de existentiële vragen waar menig twintiger een antwoord op zoekt behandelt. Ja, behandelt. Want Narziss & Goldmund lijkt me een boek waarvan eerst de ideeën en het concept bedacht waren, en toen het verhaal en de personages. Bij tijd en wijle komt het allemaal vrij conceptueel en daardoor afstandelijk over.

De titelpersonages zijn de elkaar aanvullende personages, die in de middeleeuwen in hetzelfde klooster zijn ondergebracht. Waar Narziss zich toelegt op een leven van devotie, verlaat Goldmund het klooster op jonge leeftijd. Om zichzelf te ontdekken in de buitenwereld, liefde te vinden en zich te ontwikkelen in zelfexpressie. De verschillen in karakter tussen de introspectieve, geestelijke Narziss en de gepassioneerde, creatieve Goldmund, dienen vooral om een ideale middeling te tonen: zo moet men voor het maken van kunst voldoende het leven ervaren om het zeggingskracht te kunnen geven, maar ook genoeg afstand kunnen houden om het creatieve proces te kunnen vervolmaken. Kunst is dus een belangrijk thema, en op een vergelijkbare manier komen de liefde, zowel de vriendschap als de seksuele relatie, de dood, het geloof, intellectuele ontwikkeling, moederschap en meer voorbij. Kortom, het hele bestaan in een allegorie van een kleine 300 pagina's.

Het gebrek aan spontaniteit, en misschien wel: levendigheid, wordt wat mij betreft ruimschoots goedgemaakt door het kunstmatige van de constructie. Het verhaal speelt in de middeleeuwen, maar heeft hier ook literair wel wat van weg. Een soort humanistische variant op Pilgrim's Progress; een fysieke reis die vooral een geestelijke is, en waarbij elke gebeurtenis eerder op een symbolische level plaatsvindt in plaats van dat een realisme wordt nagestreefd. Werkelijk elk detail neemt een betekenisvolle plaats in binnen het geheel. Zonder veel in herhalingen te vervallen of lang uit te wijden, vertelt Hesse op die manier op een compacte manier heel veel. Wel heeft hij nogal eens de neiging te expliciet te zijn in de verwoording van vraagstukken en gedachtenstromen. Daarin verschilt Hesse van een veel ongrijpbaarder tijdgenoot als Thomas Mann. Het is wat het is, veel meer of minder kun je er niet van maken.

Raskolnikov [bron: https--www.boekmeter.nl/book/360]

[2017-04-22]

Mijn favoriete boek van mijn favoriete schrijver. Ik heb een groot deel van zijn werk in bezit. Heb een aantal boeken van hem gelezen, maar nog niet alles. In dit boek zit zoveel, teveel om op te noemen, misschien doe ik dat nog wel eens

luigifort [bron: https--www.boekmeter.nl/book/360]

[2020-09-30]

Steppenwolf kon mij zeer bekoren, dus vol verwachting begon ik aan mijn tweede van Hesse: Narziss und Goldmund. Geschreven na Steppenwolf en bij de liefhebbers van Hesse net iets meer geliefd.

Ik kon alleen een Duitse epub vinden van het boek, maar dat vond ik niet heel vervelend. Het kost mij iets meer moeite om Duits te lezen, maar een boek in de oorspronkelijke taal is vaak toch net iets beter.

Het verhaal speelt zich af in de Middeleeuwen en begint in een klooster. Narziss is een studiebol en Goldmund een ogenschijnlijk vrome jongeling. De twee worden innige vrienden, waarbij de platonische liefde hevig bloeit. Narziss laat Goldmund zien dat zijn ware roeping niet ligt in het klooster, maar in de zinnelijke wereld van de kunst.

Goldmund vertrekt uit het klooster en wat volgt is in feite een coming of age-verhaal van Goldmund, door Hesse heel mooi opgeschreven, met filosofische gedachtenspinsels over de tegenstelling tussen lichaam en geest.

Er zit heel veel in deze roman, daar ga ik zeker nog wat speurwerk naar doen. Wat mij opvalt is dat Goldmund bij vele vrouwen de liefde zocht, maar dat uiteindelijk de enige ware (platonische) liefde Narziss was, die tegen het einde van het verhaal weer opduikt als abt van het klooster.

Het werk van Hesse beleeft om de zoveel tijd een populariteitsgolf. Dit begrijp ik, want de thema's van bestemming en zin van het leven zijn van alle tijden.

Pleun [bron: https--www.boekmeter.nl/book/360]

[2021-06-30]

Wat toe te voegen? Dit boek gelezen in 1970, ik was toen 16. Waw. Nu ben ik 67. Herlezen. Weer waw. Wat beschrijft Hesse prachtig wat er aan dualiteit in een mens kan leven. En die middeleeuwse setting, heerlijk. Subliem boek. Net als Siddhartha eigenlijk.

Die dualiteit, gespetenheid vaak, lees ik ook terug in bv Daniël van de Nederlandse schrijver Wim Gijsen, in een minder geromantiseerde, meer allerdaagse maar ook pakkende roman.

Dagodewerd [bron: https--www.boekmeter.nl/book/360]

[2004-12-31]

De eerste zin van Narziss en Goldmund neemt een halve bladzijde in beslag. Wie echter dit typisch barokke Duitse proza aan het begin van de tekst doorworstelt, wordt al gauw beloond met een schitterend verhaal. Dit is een bildungsroman, maar even goed een avonturenverhaal, een liefdesstory en een kunstenaarsroman.

Herman Hesse (1877-1962) vertelt het verhaal van Goldmund die als jongen aan het begin van de 13e eeuw door zijn vader naar de strenge kloosterschool Mariabronn wordt gestuurd. Daar ontmoet hij de jonge monnik Narziss en de twee worden vrienden, hoewel ze in zowat alles tegengesteld blijken te zijn. Goldmund is helemaal niet geschapen voor het rigide ascetische leven vol wetenschap en gebed dat de broeders leiden. Als hij dat met behulp van Narziss inziet, vlucht hij en trekt de wijde wereld in. Hij zwerft rond en geeft zich over aan een liederlijk leven vol nieuwe indrukken en erotiek. Talrijk zijn de vrouwen die hij verovert en dan weer verlaat, even talrijk de avonturen die hij meemaakt. Tot hij op een dag in een kerk getroffen wordt door de schoonheid van een Mariabeeld. Hij vraagt wie de kunstenaar is, zoekt hem op en leert beeldhouwen. Maar ook dan blijft hij een rusteloze zoeker en hij trekt er terug op uit. Wanneer hij met de pest en de dood van zijn geliefde geconfronteerd wordt, lijkt hij tot inkeer te komen. Hij wil terug naar het klooster en naar Narziss. Op weg daarheen verleidt hij nog de vrouw van de graaf, wordt betrapt en ter dood veroordeeld en het is slechts op voorspraak van Narziss dat hij wordt vrijgelaten. Deze neemt hem mee naar Mariabronn, waar hij een schitterend kunstwerk maakt, maar dan weer de zwerfkriebels krijgt. Nog een laatste keer trekt hij erop uit, maar het wordt een teleurstelling. Hij ziet in dat hij oud wordt en het vitalisme is hem nu vergaan. Goldmund sterft met Narziss aan zijn zijde, nadat beide vrienden hun liefde voor elkaar hebben uitgesproken.

In deze roman onderzoekt Hesse het leven en zijn mogelijkheden en ook de plaats en levenswijze van de kunstenaar wordt in vraag gesteld. Dat gebeurt meesterlijk door de twee grondhoudingen tegenover het leven tegen elkaar uit te spelen: eros of logos. Beide personages twijfelen wel eens aan hun geluk, maar blijven toch achter hun keuze staan en zo wordt duidelijk dat ze beide tot voldoening voeren. Doordat Hesse Goldmund volgt, komt de nadruk echter wel bij deze levensbevestigende, dionysische levenswijze te liggen.

Hesse toont zich met deze door Nietzsche en de psychoanalyse beïnvloede roman een meesterlijk verteller. Met veel vuur en gevoel voor romantiek beschrijft de auteur de vele liefdesverhoudingen, maar met evenveel vakmanschap weet hij er altijd de juiste spanning in te houden. Dit is een uitgebalanceerd en spannend verhaal, ideaal om met Hesse kennis te maken.

Carl De Strycker [bron: https--balen.bibliotheek.be]

Een van de bekendste werken, geschreven in 1930, van de Duits/Zwitserse auteur (1877-1962), die met name in de jaren '60 een inspiratiebron was voor jongeren en die in 1946 de Nobelprijs ontving. Op het seminarie Mariabronn wordt in de late middeleeuwen de ascetische denker Narziss geconfronteerd met de zinnelijke gevoelsmens Goldmund. De confrontatie groeit uit tot een vriendschap voor het leven. Knap lopen avonturen over in diepzinnige gesprekken, en omgekeerd. Op meeslepende wijze vertelt de schrijver over de ontmoeting en lotgevallen van deze twee hoofdpersonen, die karakterologisch elkaars tegenpool zijn en aldus twee polen in het menselijk bewustzijn verbeelden.

[bron: nbd biblion]

--- Over (foto 2): Hermann Hesse ---

Hermann Hesse is een van de succesvolste auteurs van de twintigste eeuw. De Duits-Zwitserse schrijver en dichter werd in 1877 in het Duitse Calw geboren. Zijn bekendste werken zijn Demian, Siddhartha, Narziss en Goldmund, De steppenwolf en Het Kralenspel. Na de Tweede Wereldoorlog werden hem onder meer de Goetheprijs en de Nobelprijs voor Literatuur in 1946 toegekend.

[bron: https--www.debezigebij.nl]

De in 1887 in Calw geboren Herman Hesse hoort officieel niet in het rijtje van Duitse Nobelprijswinnaars thuis. Hoewel in Duitsland geboren, verwierf Hesse al op jonge leeftijd de Zwitserse nationaliteit. Hermann Hesse behoort desondanks tot de grootste en bekendste Duitstalige schrijvers. Hij schreef talloze boeken, waarvan 'Siddharta', 'Der Steppenwolf' en de gedichtenbundel 'Stufen' de bekendste zijn.

'Siddharta', een boek over de spirituele zoektocht van een Indische jongen, schreef Hesse na een reis die hij in 1911 maakte naar India en Indonesië. De reis werd een teleurstelling voor Hesse. Het geïdealiseerde Indië uit de verhalen van zijn grootvader, die daar missonaris was, vond hij niet. De realiteit stond hem tegen: de hitte, het kolonialisme, de viezigheid en de sociale verhoudingen. Toch was de reis niet geheel vruchteloos, Hesse raakte namelijk geinspireerd door de Indiase en de Chinese filosofie. Het spirutele van de Indiase filosofie sloot goed aan bij de tijdsgeest van de jaren zestig en zeventig. In die jaren, al na de dood van Hesse zelf in 1962, beleefde zijn werk een opleving onder de jonge generatie van toen, de hippies. Zij lazen zijn werk in groten getale.

In 1946 kreeg Hesse de Nobelprijs voor de Literatuur toegekend. De jury roemde zijn geïnspireerde en gedurfde schrijven. De toekenning van de prijs aan Hesse was ook politiek gemotiveerd. Een jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog en de ondergang van het nationaalsocialisme, waar Hesse een fel tegenstander van was, wilde het Nobelcomité een politiek betrouwbare en moreel geloofwaardige vertegenwoordiger van "de Duitse geest" aan de wereld tonen.

Uit persoonlijke brieven blijkt dat de auteur zelf niet onverdeeld blij was met de prijs; zo liet hij bij de uitreiking verstek gaan. Wel schreef hij een brief aan Stockholm, waarin hij de organisatie bedankte voor de "erkenning van de Duitstalige literatuur".

[bron: https--duitslandinstituut.nl/naslagwerk/506/hermann-hesse]

Hermann Karl Hesse (Calw (Duitsland), 2 juli 1877 - Montagnola (Zwitserland), 9 augustus 1962) was een Duitstalig Zwitserse schrijver, dichter en schilder. Hij ontving in 1946 de Nobelprijs voor Literatuur.

Als zoon van Baltische Rusland-Duitsers werd Hesse als staatsburger van het keizerrijk Rusland geboren. Vanaf 1883 had hij de Zwitserse nationaliteit en vanaf 1890 die van het koninkrijk Württemberg. Vanaf 1924 was hij weer Zwitser.

Geboren in Calw, in het noorden van het Zwarte Woud, als kind van piëtistische ouders die onder meer missionarissen in India zijn geweest, groeide Hesse op in een beschermde en intellectuele sfeer. In het ouderlijk huis werd hij al vroeg met de wereldliteratuur bekend, dankzij de uitgebreide bibliotheek van zijn erudiete grootvader, de beroemde missionaris en taalkundige Hermann Gundert. Hier verrichtte Hesse zijn eerste studies naar onder andere het boeddhisme. Dit uitte zich later in het boek Siddhartha.

Hesse was in zijn jeugd een moeilijk kind en bracht daardoor vele jaren op verschillende instituten door. Ook was hij korte tijd seminarist in het klooster Maulbronn. Hieruit vluchtte hij, omdat hij "entweder Dichter oder gar nichts werden" wilde. Na enige moeizame puberteitsjaren werd hij leerling in enige antiquariaten/boekhandels. Het succes van zijn in 1904 verschenen boek Peter Camenzind stelde hem in staat zich volledig aan het schrijven te wijden. Daarvoor verhuisde hij naar het aan de Untersee (Bodenmeer) gelegen Gaienhofen. Hij huwde in 1904 met Marie Bernoulli en kreeg drie zonen, Bruno (1905), Heiner (1909) en Martin (1911). Het huwelijk werd in juni 1923 ontbonden. In januari 1924 trad Hesse na sterk aandringen van haar vader in het huwelijk met Ruth Wenger, een Zwitserse. Dit huwelijk werd op verzoek van Ruth in 1927 ontbonden. In 1926 leerde Hesse Ninon Dolbin (geb. Ausländer) kennen, een kunsthistorica uit Czernowitz. Reeds in 1910 had zij als studente gereageerd op Hesse's boek Peter Camenzind. Zij huwden op 14 november 1931.

Hesse keerde zich in het geschrift "O Freunde, nicht diese Töne" (1914) tegen het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog, maar meldde zich wel als vrijwilliger. In verband met zijn slechte ogen werd hij voor de krijgsdienst afgekeurd en te Bazel aangesteld op het bureau voor de Kriegsgefangenenfürsorge. Tot het einde van WO I stelde hij duizenden pakketten met boeken samen en verzond die naar Duitse krijgsgevangenen.

In 1924 werd hij opnieuw Zwitsers staatsburger en vestigde zich in Montagnola, Ticino, aan het Meer van Lugano. Al vanaf 1923 waarschuwde hij in geschriften voor het gevaar van het opkomende nazisme en fascisme. Vanaf 1932 was zijn huis een rustplek en doorgangshuis voor talloze, door het naziregime vervolgde schrijvers. Thomas Mann en Bertolt Brecht waren de eersten in een lange rij die in zijn huis opvang vond en verder werd geholpen.

In het werk van Hermann Hesse, dat veelal autobiografisch is, komt steeds weer de confrontatie van de mens met zichzelf aan de orde. Deze dualiteit moet de mens in staat stellen "zichzelf te zijn". Veel van de boeken van Hesse gaan over persoonlijke ontwikkeling en groei.

Gedurende zijn leven heeft hij verschillende "Hessegolven" meegemaakt. Ook na zijn overlijden was er een golf in de jaren 1970-1980. Het werk van Hesse is in meer dan 60 talen vertaald en in 2005 heeft de oplage van al zijn boeken de 100 miljoen exemplaren overstegen. Nog steeds bestaat er grote belangstelling voor Hesse's werk en maandelijks rollen er 30.000 Hesseboeken van de persen van uitgeverij Suhrkamp.

Ook zijn er vele biografieën en studies over Hesse verschenen. Vrijwel al het werk van Hesse is in het Nederlands vertaald.

Hesse heeft in zijn leven ruim 45.000 brieven geschreven, waaronder vele aan zijn lezers. Veel van deze brieven zijn in de banden Gesammelte Briefe opgenomen en getuigen van zijn verantwoordelijkheid voor hetgeen hij met zijn boeken bij de lezers losmaakte.

In 1972 verfilmde Conrad Rooks Hesses boek Siddhartha. Het boek De Steppewolf werd in 1974 door de Amerikaanse regisseur Fred Haines verfilmd. Om de twee jaar wordt er in zijn geboorteplaats Calw een meerdaags Hermann Hesse-Kolloquium gehouden, met steeds een ander thema. Zowel in Calw, als in Gaienhofen aan het Bodenmeer (1904-1912) en in zijn laatste woonplaats Montagnola (1919-1962) zijn Hermann Hessemusea ingericht.

Het Stadsarchief en Athenaeumbibliotheek te Deventer beschikt sinds medio 2000 dankzij een schenking over vrijwel de volledige collectie literatuur van en over Hermann Hesse. Deze collectie is beschikbaar voor onderzoek en studie.

Lange tijd leek de schilderkunst geen rol te spelen in het leven van Hesse. Daarin kwam verandering tijdens zijn psychoanalytische behandeling in 1916. Zijn therapeut adviseert hem zijn dromen uit te beelden. Hesse neemt het advies over en begint te tekenen. Het schilderen blijkt van nut om zijn bewustzijn te organiseren. Na een periode van zelfportretten richt hij zich op landschappen en ook boekillustraties. Zijn poëziecycli zijn de eerste teksten die hij zelf illustreert. In 1920 volgt een eerste tentoonstelling te Basel.

De jaren twintig van de 20e eeuw werden de meest intense creatieve periode in zijn schildersloopbaan. Na de scheiding van zijn eerste vrouw vestigde hij zich in Montagnola, Ticino, waar hij zijn productiviteit enorm verhoogde. Het schilderen heeft een heilzame uitwerking op zijn geest. Voor Hesse is schilderen, naast het schrijven, een tweede en veel directere wijde om zijn innerlijke leven artistiek te kanaliseren.

Het aquarel wordt uiteindelijk de overheersende picturale uiting van Hesse. Tot zijn dood in 1962 maakt hij meer dan 3000 afbeeldingen en na zijn dood zijn er wereldwijd tentoonstellingen met Hesseaquarellen, onder meer in Tokio, Parijs, New York, Madrid en Hamburg.

Prijzen

1905 Wiener-Bauernfeld-Preis; (literatuurprijs van de Stadt Wien, voor: Peter Camenzind)
1928 Mejstrik-Preis (Wiener Schiller-Stiftung)
1936 Gottfried-Keller-Preis
1946 Nobelprijs voor Literatuur
1946 Goethepreis der Stadt Frankfurt
1947 Eredoctoraat van de Universiteit van Bern
1950 Wilhelm-Raabe-Preis
1954 Orden pour le mérite; (opgenomen in de in 1842 door Koning Frederik Willem IV van Pruisen opgerichte 'Orde' voor wetenschappen en kunsten)
1955 Friedenspreis des Deutschen Buchhandels

Bibliografie

Proza

...

Dichtbundels

...

Overig werk

...

Door anderen samengesteld werk

...

Varia

...

Lieder nach Gedichten von Hermann Hesse

...

Werken over Hermann Hesse (beknopt)

...

Trivia

• In de Rotterdamse wijk Ommoord zijn een plein en de sneltramhalte Hesseplaats naar Herman Hesse vernoemd. Rond de Hesseplaats is een groot aantal straten vernoemd naar winnaars van de Nobelprijs voor Literatuur.

[bron: wikipedia]

Hermann Hesse (1877-1962) hoort tot de allergrootste Duitstalige schrijvers.

De kleine Hermann groeide op in een uiterst gelovig gezin, evangelisch (protestants). Zijn ouders waren doordrongen van de piëteit van de omgeving waarin ze woonden, een uiterst conservatieve diepgelovige gemeenschap in het Zwarte Woud. Hermann was zeer goed in de lagere school en als het ware voorbestemd om Latijn te studeren en daarop logisch volgend: het seminarie. En er was in het Schwabenland een zeer goed seminarie voor protestantse kandidaten. Slechts de allerbeste leerlingen mochten er heen. Hermann was dus voorbestemd.

Hij was 13 als hij daar zijn entree maakte. Knapen kregen daar een gymnasiumopleiding gekoppeld aan een theologische. Maar weldra bleek de jongen zich ongemakkelijk te voelen in het strenge keurslijf van de seminarie-opleiding en het werd voor hem een bron van opstandigheid.

In 1892 vluchtte hij (in de letterlijke zin) uit die school. Thuisgekomen ontstond een hevige strijd met zijn ouders. Hij zag geen andere uitweg dan te vluchten... de 14-jarige begon aan een waar odyssee. Her en der werd hij opgevangen, maar gevoelens van onmacht, verwardheid, heimwee naar en tegelijk afkeer van thuis en onzekerheid stuwden hem in depressies. In mei 1892, nog steeds maar 14 jaar oud, deed hij een zelfmoordpoging, werd echter gered door een geestelijke. Hij kreeg stilaan zijn gevoelens onder controle en ging opnieuw naar een gymnasium. Maar geen jaar later brak hij de studies af.

Als 16-jarige wou hij van geen intellectuele arbeid meer weten en begon een opleiding als mecanicien. In die tijd leerde hij het ruwe leven van arbeiders kennen. Maar zijn tengere lichaam was niet tegen de zware arbeid opgewassen. Uiteindelijk ving hij, als 17-jarige, een opleiding voor boekhandelaar aan. Daar zou zijn bekwaamheid als schrijver tot uiting komen...

Deze zeer ongelukkige en stormachtige jeugdjaren heeft Hermann Hesse zelf beschreven, 10 jaar later. Het boek is zeer gevoelig geschreven en soms uiterst hard. Het draagt de titel: "Unterm Rad" (Mislukt). In het boek sterft de jonge Hermann echter... "Unterm Rad", Hermann Hesse, Suhrkamp Verlag, ISBN 3-518-41453-4.

Hermann Hesse ontdekte zijn dicht- en schrijverstalent als bediende in een boekhandel in Tübingen (Baden-Württemberg). Als 18-jarige had hij nog steeds geen getuigschrift van middelbare studies, werd echter als bediende aangenomen in een boekhandel. Daar erkende men zijn intellectuele begaafdheden en zette hem aan het werk in de hogere afdeling (theologie, filosofie, schrijvers). Zo kwam hij in contact met boeken van Goethe, Schiller en andere. In zijn vrije uren las hij zulke boeken gretig.

Het boeide hem waarschijnlijk zozeer, dat hij nog geen jaar later een eigen gedicht schreef, zijn eerste: "Madonna". Het verscheen zonder veel gevolg in een tijdschrift in Wenen. Maar hij dichte verder.

Als 21-jarige publiceerde hij een eigen dichtbundel "Romantische Lieder", maar het werd een flop. In twee jaren tijd werden 54 exemplaren verkocht. Gelukkig had hij een behoorlijk inkomen uit zijn werk in de boekhandel. Zijn ouders begonnen stilaan toch respect te krijgen voor hun zoon, nu hij dichter was en een behoorlijk beroep uitoefende...

In 1899 stelden zijn ouders hem voor in Basel te gaan werken bij een antiquair. Daar kenden de Hesses heel wat vooraanstaanden, waaronder kunstenaars en schrijvers.

Hermann deed er heel wat ervaring op en begon aan een eerste roman. Die was klaar in 1904: "Peter Camenzind". Het was van in het begin een topsucces! Sindsdien was Hermann Hesse schrijver en bood de toekomst hem alle kansen op geluk en succes. "Peter Camenzind", Suhrkamp Verlag, ISBN 3-518-39867-9

Het ging Hermann aanvankelijk voor de wind. Hij verdiende goed door zijn eerste roman en zag het leven rooskleurig. In datzelfde jaar gaf Maria Bernouille hem het jawoord. Ze vestigden zich in Gaienhofen aan de Bodensee (Duitse zijde). Het leven scheen wel wondermooi. Zijn donkere jeugdjaren waren nog slechts een herinnering, die hij neerschreef in een tweede roman "Untern Rad" in 1906. Hij kreeg ook drie zonen. Maar stilaan ontstonden huwelijksproblemen. En problemen kon Hermann niet aan, dan stortte hij zich in geweeklaag en depressies. Deze neerslachtige stemming vertolkte hij in zijn derde roman "Gertrud" in 1910. Het werk werd een flop...

Hermann liet zich afglijden in gevaarlijk wordende depressies. Hij besloot naar Ceylon en Indonesië te trekken, zonder zijn gezin. Hij was op zoek naar spirituele rust en ook inspiratie. Ontgoocheld kwam hij een jaar later terug. De problemen in het gezin bleven. Ze verhuisden naar Bern (Zwitserland). Daar schreef hij zijn problemen neer in de roman "Roßhalde" in 1914. En dan brak de Eerste Wereldoorlog uit...

In 1914 kon hij geen begrip opbrengen voor het Duitse nationalisme van keizer Wilhelm II en veroordeelde de aanval van Duitsland zeer scherp in een Zwitserse krant.

Dat werd hem door velen kwalijk genomen. Hij verloor bijna al zijn vrienden. Toch bleef hij overtuigd dat nationalisme uit den boze was. In diezelfde tijd ging het met de gezondheid van zijn vrouw bergaf. Zij leed aan toenemende krankzinnigheid en moest opgenomen worden. Bovendien werd zijn zoon Martin levensgevaarlijk ziek en stierf, zo ook vader Hesse. Al die drama's werkten nefast op het gemoed van Hermann. Hij dreigde in een nieuwe diepe depressie te geraken, liet zich echter overhalen tot het volgen van psychotherapie waardoor hij weer overeind krabbelde. Hij kreeg hierdoor zélf ook interesse voor psychoanalyse. Hieruit ontstond zijn roman "Demian", die hij uitgaf onder pseudoniem (Emil Sinclair) omdat hij niet meer welkom was in de Duitse pers.

Na WO I scheidde hij van zijn krankzinnige vrouw en verhuisde van Bern naar de omgeving van Locarno in Zuid-Zwitserland. Daar kwam hij tot volle rust en raakte geboeid door de oosterse wijsheid en Indische cultuur. Dat was voor hem een soort yoga, een middel om het evenwicht terug te vinden. Dit gegeven vinden we terug in zijn roman: "Siddharta".

In 1924 huwde hij een tweede maal, maar dat hield niet lang stand. Hij schreef in die tijd een van zijn beste romans: "Der Steppenwolf". Hierin is een auteur met een uitgesproken evenwichtige geest te herkennen. Kort daarop huwde hij nog een derde en laatste maal.

Herman Hesse schreef in 1927 volgend gedicht voor zijn derde vrouw, Hinon

Für Hinon

Daß du bei mir magst weilen,
Wo doch mein Leben dunkel ist
Und draußen Sterne eilen
Und alles voll Gefunkel ist,

Daß du in dem Getriebe
Des Lebens eine Mitte weißt,
Macht dich und deine Liebe
Für mich zum guten Geist.

In meinem Dunkel ahnst du
Den so verborgnen Stern.
Mit deiner Liebe mahnst du
Mich an des Lebens süßen Kern.

In 1931, hij was toen reeds 54 jaar oud, begon hij aan zijn laatste roman. Deze zou hij echter geleidelijk aan schrijven want in Duitsland was het nationaalsocialisme uitgebroken. Dat was voor hem een stimulans om tegen dat soort Duitse politiek te keer te gaan. Openlijk publiceerde hij aanhoudend lofbetuigingen aan Joodse schrijvers. Hij benutte elke kans om in Zwitserse kranten al diegenen te loven die verdrukt werden. Met enkele jaren vertraging publiceerde hij zijn laatste roman: "Das Glasperlenspiel", een van zijn meesterwerken. In 1946 werd hij bekroond met de Nobelprijs voor literatuur.

Nadien schreef hij geen romans meer, enkel nog gedichten en korte verhalen. Op 9 augustus 1962 stierf hij in zijn slaap aan een hersenbloeding.

S T U F E N

Wie jede Blüte welkt und jede Jugend
Dem Alter weicht, blüht jede Lebensstufe,
Blüht jede Weisheit auch und jede Tugend
Zu ihrer Zeit und darf nicht ewig dauern.

Es muß das Herz bei jedem Lebensrufe
Bereit zum Abschied sein und Neubeginne,
Um sich in Tapferkeit und ohne Trauern
In andre, neue Bindungen zu geben.
Und jedem Anfang wohnt ein Zauber inne,
Der uns beschützt und der uns hilft, zu leben.

Wir sollen heiter Raum um Raum durchschreiten,
An keinem wie an einer Heimat hängen,
Der Weltgeist will nicht fesseln uns und engen,
Er will uns Stuf um Stufe heben, weiten.

Kaum sind wir heimisch einem Lebenskreise
Und traulich eingewohnt, so droht Erschlaffen,
Nur wer bereit zu Aufbruch ist und Reise,
Mag lähmender Gewöhnung sich entraffen.

Es wird vielleicht auch noch die Todesstunde
Uns neuen Räumen jung entgegen senden,
Des Lebens Ruf an uns wird niemals enden...
Wohlan denn, Herz, nimm Abschied und gesunde!

Bronnen

http--de.wikipedia.org/wiki/Hermann_Hesse
http--www.hermann-hesse.de/de/index.htm
http--www.hhesse.de/start.php

...

francine1951@gmail.com [bron: https--www.spirituelevrienden.com/boeiende-persoonlijkheden/hermann-hesse]