1936: Leopold III, Degrelle, van Zeeland en de anderen... door Jean Vanwelkenhuyzen.

Redacteur: Racine, 2004.

Paperback in formaat 15 x 23 cm, 334 pagina's.

De verkiezingen van 24 mei 1936 markeerden een cruciaal moment in de politieke geschiedenis van België. Plotseling kreeg een nieuwe partij - de bestaande partij van Léon Degrelle - 21 afgevaardigden, de Vlaamse nationalisten verdubbelden hun vertegenwoordiging, de communisten verdrievoudigden die. Het regime wordt rechts en links aangevallen. Meer dan één Belg op de vijf stemde tegen traditionele partijen. Het kabinet van Zeeland II werd zorgvuldig opgericht tegen een achtergrond van binnenlandse geschillen en een opeenstapeling van zorgen aan de internationale horizon.

De auteur ontvouwt de film van deze gekwelde grondwet van dag tot dag door de operaties stap voor stap ter plaatse te volgen, met de hoofdrolspelers. De bronnen, bijna allemaal ongepubliceerd, zijn uit de eerste hand en vullen elkaar opmerkelijk aan: de archieven van het Koninklijk Paleis en die van het Emile Vandervelde Instituut bijvoorbeeld. Wat naar voren komt is een levend beeld met acteurs die ter plekke zijn vastgelegd.

Doorheen de pagina's krijgen psychologische portretten vorm. We ontdekken koning Leopold III aan het werk. Het beeld van de jeugdige agitator die de ontevredenen verenigt, namelijk Léon Degrelle, duikt ook op. Daarentegen daalt Paul van Zeeland van de hoogte van de Nationale Bank en zijn universiteitsvoorzitter af naar de politieke arena, mijlenver verwijderd van zijn professionele relaties. Toonaangevende figuren in de Socialistische Partij spelen ook een hoofdrol: Emile Vandervelde, de „baas” gekleed onder het harnas, Paul-Henri Spaak, de voormalige „Enfant Terrible” die lid werd van de Koningsraden, en Henri DeMan, de „vader van het Plan”. Uiteindelijk ontvouwen zich politieke avonturen, niet beschreven in het licht van theorieën, maar alsof we erbij waren.