KAARTENBOEK VAN DE ABDIJ VAN TONGERLO 1665-1794

KAARTENBOEK VAN DE ABDIJ VAN TONGERLO 1665-1794

Jan-M. Goris, L. C. van Dyck, Herman van der Haegen
Een kaartboek van de Abdij Tongerlo 1665-1794
Algemeen Rijksarchief, 2001
Hardcover, 238 pagina's, Nederlands, 345 x 250 mm,
Nieuw, met illustraties in kleur en z/w.

Het is een prachtig kunstboek. Naast inleidende en verklarende teksten van J.-M. Goris, L.C. Van Dyck en H. Van der Haegen omvat het circa 240 pagina's kleurplaten, een plaatsnamen- en zakenregister, alsmede uitvoerige bijlagen. De gepubliceerde kaarten zijn de interessantste en mooiste exemplaren die aanwezig zijn in het rijke kaartenarchief van de abdij. De hier gepresenteerde kaarten hebben zowel betrekking op de hoeven, die met hun percelen en bodemgebruik worden weergegeven, als op dorpsvormen, op de ontginning van de heide, molens, wippen, schansen, staakkapellen, stadswallen en stadspoorten. Meer in het bijzonder omvat het kaartboek een verzameling van unieke en in vele gevallen onbekende documenten zoals een prachtig beeld van een turfontginning, van een schuurkerk, van de kuip van Herentals, van de doelen der Geelse schutters en van de Franse Linie. Het kaartboek lokaliseert verder een aanzienlijk aantal oude schansen en verdwenen pleinen. Met andere woorden, allerlei levensfacetten die in de 17de en 18de eeuw relevant waren voor de Kempen en die het toenmalige en gedeeltelijk ook het hedendaagse landschap vorm geven, worden in hun rijke variatie getoond. Dit kaartboek omvat overigens niet alleen kaarten van de Kempen, maar aanvullend zijn ook een aantal documenten opgenomen van Noord-Brabant, het Hageland en Haspengouw. Tenslotte omvat dit boek ruim 50 mooie, speciaal voor deze publicatie genomen foto's van hoeven, kerken en pastorieen uit de provincies Antwerpen, Noord-Brabant, Vlaams- en Waals-Brabant die elk getuigen van het doorwerken van het verleden van Tongerlo tot in de hedendaagse wereld. Tongerlo, eens de belangrijkste abdij der Nederlanden, bezat op het einde van de 18de eeuw nog meer dan 3.500 ha gronden met behorende opstallen. Het is daarom begrijpelijk dat in dit kaartboek vele plaatsen met kaarten vertegenwoordigd zijn. Dit betreft onder meer: Aarschot, Alphen, Bertenheide, Brecht, Broechem, Broekhoven, Chaam, Diest, Duffel, Eindhout, Eindhoutham, Ekstervoort, Emblem, Essen, Ezaart, Geel, Gelendel, Goetsenhoven, Goirle, Grobbendonk, Gunningen, Hakendover, Herentals, Herselt, Heultje, Hezewijk, Hoegaarden, Huijbergen, Hulshout, Kalmthout, Kapellen, Keerbergen, Laar, Lichtaart, Lier, Maret, Meerhout, Millegem, Mol, Molenstede-Schaffen, Morkhoven, Nieuwmoer, Nieuwer-Kapellen, Nijlen, Nispen, Noorderwijk, Oelegem, Oevel, Olen, Oosterlo, Oplinter, Orp-le-grand, Orp-le-Petit, Oud-Turnhout, Outgaarden, Overwinden, Putte, Ravels, Retie, Roosendaal, Scherpenheuvel, Schoonbroek, Schriek, Stelen, Testelt, Teteringen, Tongerlo, Turnhout, Veerle, Viersel, Vissenaken, Vorselaar, Vorst, Weelde, Werbeek, Westerlo, Westmeerbeek, Wiekevorst, Zammel, Zetrud-Lumay, Zoerle-Parwijs.