Antiek Romeins marmeren mannelijke romp in goede staat, een 23 cm fragment met klassieke Griekse invloed en een evenwichtige contrapposto, met bewezen provenance uit privécollecties.



Mannelijke torsoOud-Romeins, 1e - 3e eeuw na Christus.Marmer.23 cm hoogte.Goede staat, zonder restauratie.PROVENANCE- Privécollectie, Verenigd Koninkrijk, gevormd in de jaren tachtig en negentig.Privécollectie, Zwitserland, verworven door erfenis, tot 2024.OMSCHRIJVING: Fragment van de torso van een kleine, ronde marmeren sculptuur die een naakte, atletische, gespierde man afbeeldt in een gereduceerde contrapposto-positie, waarbij zijn lichaamsgewicht op zijn rechterbeen rust terwijl zijn linkerbeen naar voren wordt gebracht, licht gebogen bij de knie. Hierdoor komt zijn borst omhoog en wordt zijn rechterheup licht verhoogd, waardoor een diagonale tegenstelling ontstaat met die van zijn borst, met zijn linker schouder boven zijn rechter. Deze lichte helling van het lichaam naar rechts wijst erop dat de sculptuur oorspronkelijk enige vorm van structurele ondersteuning moet hebben gehad, waarschijnlijk geïntegreerd in de compositie. Aan de linkerkant blijven resten bewaard van een verticale element dat de figuur zou hebben omlijst, waarschijnlijk een chlamys die over zijn linker schouder hangt, in de stijl van de Hermes Cryophoros van Naucides (fig. 1). De strikte frontale positie van de sculptuur toont haar afhankelijkheid van Griekse modellen uit de late classicus, net als de gecontroleerde serpentine beweging van de silhouet en vooral de modellering van de anatomie, die delicaat is uitgewerkt in haar idealisering en ver verwijderd van zowel Hellenistische uitdrukking als Romeins realisme.Klassieke Griekse modellen vormden een constante bron van inspiratie in de Romeinse kunst, vooral voor de voorstelling van goden, helden en vergoddelijkte keizers. Griekse beeldhouwwerken uit de 5e en 4e eeuw v.Chr. werden voortdurend in verschillende formaten en materialen gereproduceerd, en ook geïnterpreteerd, aangepast en geëxperimenteerd met nieuwe thema's. In het geval van deze torso vinden we een duidelijk precedent in Lysippos' Apoxyomenos (fig. 2), zij het met een spiegelbeeldige compositie en een iets slanker en jeugdiger lichaam, en in Polykleitos' Diadumenus (fig. 3), dat zowel qua houding als de manier waarop het de buikspieren en het diafragma behandelt, overeenkomt met het werk dat hier bestudeerd wordt.De atleten van Polykleitos, de Discobolus van Myron en de Apoxyomenos van Lysippus werden tijdens de Romeinse keizertijd beschouwd als hoogtepunten van beeldhouwkunst. Deze grote werken vertegenwoordigden het fysieke ideaal van de viriliter puer en de molliter iuvenis, respectievelijk de viriel uitziende jongen en de zachtaardig uitziende jongen, definities die voor de Romeinen het volledige spectrum van atletische jeugd belichaamden. Werken die oude Griekse prototypes reproduceerden of losjes imiteerden, die goed bekend waren bij het Romeinse publiek, vormden een belangrijke groep binnen de Romeinse beeldhouwkunst en bevolkten de openbare ruimtes van de stad en ook de tuinen van hooggeplaatste burgers. Deze beelden van goden en helden gebaseerd op Griekse modellen waren echter niet slechts historische replica’s, maar werden gebruikt om de waarden, smaken en interesses die uniek waren voor de Romeinse beschaving uit te drukken. Het Romeinse publiek zou deze werken dus niet hebben beoordeeld op hun fideliteit aan het origineel, maar op hun geschiktheid voor de boodschap die ze moesten overbrengen. Zo zou, terwijl het Griekse origineel waarop de sculptuur is gebaseerd misschien een overwinnende atleet voorstelde, de Romeinse kunstenaar het model hebben toegepast op de incarnatie van een mythologisch personage, een toonbeeld van viriliteit vanwege zijn geaccentueerde musculatuur, hoewel onmiskenbaar jeugdige in zijn stylisering. In die zin is het verschil met andere bewaarde voorbeelden duidelijk, zoals een torso uit New York die wordt geïdentificeerd met Hyacinthus of Narcissus vanwege de verfijning van de vormen en de introspectieve houding (fig. 4). Hier echter strekt het lichaam zich uit, en toont zich in al zijn volheid, met de zelfverzekerde maar trotse houding van een held of een god (fig. 5).ParallelleFig. 1 Hermes Cryophoros. Romeinse kopie uit de 2e eeuw na Christus van een Grieks origineel uit de late 5e eeuw v.Chr., toegeschreven aan Naucides. Pentelisch marmer, 180 cm hoog. Nationaal Archeologisch Museum van Athene, inv. 243.Fig. 2 Apoxyomenos van Lysippus. Romeinse kopie uit de 1e eeuw na Christus van een Grieks bronzen origineel uit circa 320 v.Chr. Marmer, 205 cm hoog. Museo Pio Clementino, Musei Vaticani, inv. 1185.Fig. 3 Diadumenus van Polycleitus. Romeinse kopie uit de eerste helft van de 1e eeuw na Christus van een Grieks bronzen origineel uit de late 19e eeuw v. Chr. Marmer, 170 cm hoog. Musée du Louvre, Parijs, inv. Cp 6595; Ma 1027.2.Figuur 4: Romp van een jongeman. Romeinse kopie van een Grieks bronzen origineel uit de late 5e eeuw v.Chr. Marmer, 53,4 cm hoog. Metropolitan Museum, New York, inv. 57.60.Fig. 5 Torso van Hermes. Romeinse kopie uit de 1e eeuw na Christus van een Grieks origineel uit de 5e eeuw v.Chr. Marmer, 97 cm hoog. Liebieghaus, Frankfurt am Main, inv. 77.Notities:Het stuk bevat een authenticiteitscertificaat.Het stuk bevat een Spaanse exportvergunning.De verkoper garandeert dat hij dit stuk heeft verkregen in overeenstemming met alle nationale en internationale wetgevingen met betrekking tot het eigendom van cultureel erfgoed. Provenantverklaring gezien door Catawiki.Exclusieve Kabinet van Curiositeiten


Hét online veilinghuis voor jou!

Catawiki is het meest bezochte online platform in Europa voor bijzondere objecten geselecteerd door experts, en biedt wekelijks meer dan 65.000 objecten aan voor de veiling. Het is onze missie om onze klanten een spannende en probleemloze ervaring te bieden bij het kopen en verkopen van bijzondere, moeilijk te vinden objecten.


Waarom Catawiki?

Lage veilingkosten

Al onze objecten zijn gecontroleerd door onze 240+ experts

24/7 meebieden in onze app

Biedingen zijn alleen geldig via de website van Catawiki.