Een hoogwaardig fragment van een Romeinse sarcofaag met Meleager en de Calydonische zwijn, daterend uit de tweede helft van de tweede eeuw na Christus.



Fragment van een sarcofaag met Meleager en de wilde zwijn.Hoge kwaliteit!Museumparallellen!Oud-Romeins, tweede helft van de 2e eeuw na Christus.marmer68 cm hoogte, 43 cm lengte en 18 cm diepte.Fragment in goede staat, zonder restauratie.PROVENANCE: - Privécollectie, Brugge (België). Aangekocht op de kunstmarkt van München, 2014. Privécollectie, Duitsland. Uit de inventaris van het bedrijf Ancient and Medieval Art of Furneux, Pelham (Engeland), dat in 1990 werd ontbonden.GORNY & MOSCH GMBH, Uitverkoop 219 – 221, lot 25.ParallelleFiguur 1: Romeinse marmeren sarcofaag uit Vicovaro, Capitoline Museums in Rome. MC0917.Figuur 2: Beeldhouwwerk van Meleager in marmer uit de Romeinse tijd. Vaticaanmusea.OMSCHRIJVING:Een fragment van de voorkant van een sarcofaag uit fijn, doorschijnend marmer gehouwen. Het beeldhouwwerk is in extreem hoog reliëf, bijna suggestief voor een vrijstaande beeldhouwwerk van een mannelijk figuur. De achterkant van het fragment is vlak en zonder versiering.De rechte rechterbeen van de naakte figuur heeft de voet op de grond, terwijl het linkerbeen gebogen is met de voet rustend op de kop van een ever. Het lichaam leunt naar voren en beide armen rusten op de linkerknie. De figuur houdt een zwaard in zijn rechterhand. Kleding, vastgehouden met een cirkelvormige fibula, hangt aan de achterkant van de figuur vanaf de linkerschouder. Dit is een chlamys, een soort licht wollen mantel gedragen door ruiters en Griekse adolescenten tussen de 5e en 3e eeuw v.Chr. De hele scène rust op een architectonische sokkel bestaande uit een rechthoekige architraaf die in een holle vorm is uitgesneden, en een gebogen lijst, genaamd cymatium.Gezien de afmetingen van het fragment, kan men zeker zijn dat het deel uitmaakte van een belangrijk sarcofaag. Deze zou zeer groot zijn geweest en ten minste aan de voorkant en de twee kortere zijden versierd volgens klassieke patronen. De hele voorkant zou bedekt zijn geweest met een scène uit de mythologie, met deze figuur in het fragment als de protagonist en centrale element.Het beeld van een naakte krijger en een ever stelt ons in staat om deze figuur te identificeren als de held Meleager met de Calydonische ever.Het verhaal van de jacht op de Calydonische ever werd voor het eerst afgebeeld in de Griekse kunst in de 6e eeuw v.Chr. op aardewerk en bleef een populair onderwerp tot in de Romeinse tijd. Een van de vroegste zekere voorstellingen is te zien op de Francois Vase (een grote Attische volute-krater uit circa 570-565 v.Chr., en wellicht het ultieme voorbeeld van de zwart-figurenschilderkunst, met een verbazingwekkend scala aan scènes en personages uit de Griekse mythologie die de vaas bedekken en het een belangrijke referentie maken voor deze verhalen, waarvan sommige niet meer in geschreven vorm bestaan, waarbij de personages en zelfs de honden bij naam worden genoemd). In beeldhouwkunst werd de mythe weergegeven op een metope uit circa 560 v.Chr. in de Schatkamer van de Sicyoniërs in Delphi. Misschien wel de meest energieke voorstelling is te zien op een Romeinse marmeren sarcofaag uit Vicovaro, nu in de Capitoline Museums in Rome.MeleagerMeleager is een held uit de Griekse mythologie die beroemd was om het leiden van een expeditie om het Calydonische everzwijn te doden, dat het koninkrijk van Oeneus in Aetolië in centraal-west-Griekenland teisterde. Verschijnen in Homerus’ Ilias en de latere epieken de Ehoiai en Minyas, was het verhaal een populair onderwerp in de Griekse en latere kunst, van pottenbakkersdecoraties tot gebeeldhouwde sarcofagen.Het verhaal van Meleager wordt voor het eerst genoemd in Boek 9 van de Ilias van Homerus, hoewel de mondelinge traditie waarschijnlijk veel ouder is. Het verhaal, door Homerus aangepast, wordt verteld door Phoenix om Achilles te overtuigen zich weer bij de strijd aan te sluiten tijdens de Trojaanse Oorlog. Achilles was geïrriteerd omdat Agamemnon, leider van het Griekse leger, zijn mooie oorlogsbuit Briseis had gestolen. Omdat de situatie niet goed ging, stuurden de wanhopige Grieken een gezantschap met Odysseus en Phoenix om de grootste Griekse krijger terug te laten keren naar de strijd. Dienovereenkomstig wordt Meleager en de jacht op de Calydonische everzwijn gebruikt als een moreel verhaal om Achilles de juiste koers te laten zien.Phoenix vertelt ons dat het verhaal lang geleden plaatsvond, in de tijd van de helden. De problemen begonnen toen Oeneus (of Oineus), de koning van de Aetoliërs in Calydon, in het centraal-westelijke deel van Griekenland, vergat een offer te brengen aan Artemis. Blijkbaar had de koning offers gebracht aan alle andere goden van Olympus, maar om de een of andere reden liet hij de godin van de jacht buiten beschouwing. Verontwaardigd over deze belediging stuurde Artemis een enorme everzwijn met een stekelhuid en grote witte slagtanden om het koninkrijk te terroriseren. Eerst veroorzaakte het beest ravage in de boomgaarden van de koning, maar daarna begon het ook mensen te doden wanneer ze probeerden het te vangen. Uiteindelijk gaf Oeneus zijn zoon Meleager de opdracht om een team van helden samen te stellen dat het monster kon bedwingen.Meleager was een grote jager en krijger – inderdaad, in sommige versies is hij de zoon van Ares, de god van de oorlog – en hij had al bekendheid verworven als een van de Argonauten die, samen met hun leider Jason, succesvol het Gulden Vlies hadden gevonden. Meleager, zijn all-star heldenploeg – waarin de Dioskouroi, Jason, Theseus, Peleus en Atalanta zaten – en hun honden doodden de everzwijn, maar helaas brak er oorlog uit over de eigendom van de kop en de huid. Deze oorlog werd uitgevochten tussen de Aetoliërs en de lokale rivalen, de Cureten (ook Koureten – niet te verwarren met de Kretenzische stam met dezelfde naam), die de stad Calydon belegerden.De oorlog ging door en het ging niet slecht voor de Aetoliërs, aangezien de stevige muren van hun stad alles weerstonden wat de Cureten konden uitwerpen. Toen, net als Achilles, raakte Meleager het gevecht zat en trok zich terug. Hij was ook boos op zijn moeder, Althaea, die hem vervloekt had vanwege de dood van zijn oom, en dus, klaar met de oorlog, wilde hij gewoon meer tijd doorbrengen met zijn mooie vrouw, Kleopatra. Zonder de vechtvaardigheden van Meleager begonnen de Aetoliërs de strijd te verliezen. Ambassadeurs werden gestuurd naar de held om hem te smeken zijn stad te verdedigen in haar grootste uur van nood – zijn ouders, priesters, vrienden en zelfs zijn zussen smeekten hem te vechten, maar dit en de belofte van grote geschenken en elk deel van het koninkrijk dat hij wilde, konden Meleager niet bewegen. Pas nadat Kleopatra de held smeekte en hem herinnerde aan het verschrikkelijke lot van een stad die door haar vijanden geplunderd werd, keerde hij eindelijk terug naar het gevecht. Gekleed in zijn glanzende harnas leidde Meleager de Aetoliërs naar de uiteindelijke overwinning, maar, zoals het gebeurde, ontving hij nooit zijn beloofde geschenken.Phoenix wijst Achilles erop dat hij zijn volk onnodig laat lijden, net als Meleager, en als hij nu weer aan de strijd deelneemt, dan zal hij niet de verloren gegane geschenken mislopen. Uiteindelijk zou de dood van Patroclus, Achilles' grote vriend, hem ervan overtuigen weer tegen de Trojanen te vechten en niet deze mooie morele vertelling van Phoenix.In de Griekse traditie sterft Meleager natuurlijk, maar we weten niet onder welke omstandigheden, hoewel sommige bronnen beweren dat hij door Apollo werd gedood. In latere tradities wordt de dood van Meleager verder uitgewerkt en wordt ons verteld dat de wijze waarop hij zou sterven al werd voorspeld voordat hij werd geboren. Zijn moeder, Althaea, kreeg van de drie Moiren de waarschuwing dat haar zoon zou leven zolang een gloeiend stukje hout in haar open haard de vlammen weerstond. Althaea nam toen onmiddellijk het gloeiende stukje hout, bluste het en bewaarde het veilig in een kast. Later, na de succesvolle Calydonische jacht, doodde Meleager op mysterieuze wijze zijn twee ooms – mogelijk nadat ze de everzwijnhuid hadden gestolen van Meleagers geliefde, de krijgeres Atalanta. De beroemde jageres was de huid als beloning gegeven omdat haar speer als eerste de dikke huid van het everzwijn had doorboord. Toen ze hoorde dat haar broers waren vermoord, nam Althaea het gloeiende stukje hout en wierp het roekeloos in het vuur, en toen het uitging, stierf ook Meleager. In vreselijk spijt nam Althaea haar eigen leven.Meleager maakt nog één laatste verschijning in de Griekse mythologie wanneer hij de held Hercules ontmoet in de onderwereld. Hercules was bezig met zijn laatste taak om de driehoofdige hond Kerberos te vangen, die de poorten van de hel bewaakte. De geest van Meleager fluisterde naar Hercules om een boodschap van liefde over te brengen aan zijn zus Deianeira in de wereld van de levenden, en hij raadde zijn zus aan als de vrouw van de held.Meleager in de kunstHet verhaal van de jacht op de Calydonische everzwijn verscheen voor het eerst in de Griekse kunst in de 6e eeuw v.Chr. op aardewerk en bleef een populair onderwerp tot in de Romeinse tijd. Een van de vroegste zekere voorstellingen is te vinden op de Francois Vase (570-565 v.Chr.), waar de personages en zelfs de honden bij naam worden genoemd. In beeldhouwkunst werd de mythe afgebeeld op een metope uit circa 560 v.Chr. op het Treasury of the Sicyonians bij Delphi. Misschien is een van de meest energieke voorstellingen te zien op een Romeinse marmeren sarcofaag uit Vicovaro, nu in de Capitoline Museums in Rome. In andere kunstvormen was de held de titelrol in Euripides’ nu verloren gegane stuk Meleager, dat voor het eerst werd opgevoerd in 416 v.Chr.Notities:Het stuk bevat een authenticiteitscertificaat.Het stuk bevat een Spaanse exportvergunning.De verkoper garandeert dat hij dit stuk heeft verkregen in overeenstemming met alle nationale en internationale wetgevingen met betrekking tot het eigendom van cultureel erfgoed. Provenantverklaring gezien door Catawiki.#MorganNiquetCollectie


Hét online veilinghuis voor jou!

Catawiki is het meest bezochte online platform in Europa voor bijzondere objecten geselecteerd door experts, en biedt wekelijks meer dan 65.000 objecten aan voor de veiling. Het is onze missie om onze klanten een spannende en probleemloze ervaring te bieden bij het kopen en verkopen van bijzondere, moeilijk te vinden objecten.


Waarom Catawiki?

Lage veilingkosten

Al onze objecten zijn gecontroleerd door onze 240+ experts

24/7 meebieden in onze app

Biedingen zijn alleen geldig via de website van Catawiki.