Liebig vroeg aan illustrators: teken een serie van 6 prenten

1800 à 1880 Lithosteendrukken was een ongelofelijk arbeidsintensieve taak. Met de opkomst van allerlei reklamesystemen, waaronder chromo visitekaarten, kregen de drukkers veel werk.De grote opdrachtgevers, waren de voedingswaren-fabrieken, grote magazijnen. Grotere oplagen=grotere machines Het gewicht van de stenen was de grootste handicap : vervoer was een groot probleem, vooral in de drukkerij zelf. Ook de opslag, voor een 2e en 3e druk was een enorme opdracht voor het archief.  De eerste kleur die gedrukt werd was wit : loodwit ! dat was dan ook de kleur van de rand en overwegend de achtergrond. Over dat loodwit zijn boeken geschreven, de arbeiders die met die kleur werkten : zij stierven al snel na enkele jaren aan loodvergiftiging.  De staat greep in en het werd "verboden te gebruiken". Vandaar slechts beperkte tijd van uitgaven van onze welbekende Belgische Porceleinkaarten.

Maar vandaag beperk ik me tot één ander klein stapje in het gecompliceerd arbeids-proces van meerkleurige lithografie. En, de design afdeling moest de prachtige en zeer rare minatuur schilderijen van kunstenaars haarfijn op de Lithostenen overbrengen. 
De eerste jaren gebruikte men maar één tot 2 kleuren, maar rond 1880 kwamen weer nieuwe technieken : chromolithografie. Daarmee konden zelfs 20 kleuren worden overgebracht, voor één n tekening.
Maar ik wil me beperken tot nog een ander aspect. Namelijk dezelfde prenten maar een 2e druk : in een andere taal ! vanaf 1872 : letters en cijfers moesten toen nog in een andere taal erop getekend worden.Ik kan hier ook een boek over schrijven, maar door tijdsgebrek zullen de vervolgen hierover, alleen nog met filmpjes gebeuren. Hieronder staan enkele fotos waarop je kan vergelijken ;  in de ander taal werden de prenten - soms genummerd
- geen of juist wel een titel
- onder de prent : zie keerzijde, soms reklame
- andere titel in de taal van het land der bestemming
- reklame in andere taal
- prenttoevoegingen : namelijk namen en datums onder en boven
- soms werden randen veranderd rond beschrijvingen
In deze bespreking gaat het om reeks nr 0884 van de Liebig Kompanie
.Het voorbeeld,  door de Liebig Compagnie besteld  aan de tekenaar illustrator voor de Franstalige uitgave (zie foto) ... werd naar de Duitse Drukkerij gestuurd.    Aanpassingen dus : En daar kreeg de gedrukte reeks, OP DE STEEN een nummer, titel, Liebigpot en wapenschild van de stad.Dus bovenstaande aanpassingen gebeurden op basis van instructies van de Compagnie in elk land opnieuw. Dus in elk land is de uitgave niet alleen anders, maar ook nog eens jaren later uitgegeven dan in de hoofdzetel in Antwerpen. Dus daarom waren de verzamelaars verbolgen over de nummering, die op basis van de datum : eerste druk in de katalogen vermeld was, en niet datum van uitgave in hun land. Daarom hebben ook alle landelijke uitgaven van katalogen in elk land andere nummers.   Deze geschilderde prenten uit reeks, werden door de Compagnie GOUACHES genoemd, in een andere taal Aquarelles. De Compagnie verkocht in 1962 heel haar archief hiervan in een veiling.   En dank zij internet zullen we in de toekomst kunnen uitzoeken wie de schilder was ...Het museum van de Liebig Universiteit in Giessen is daar al jaren mee bezig en sommige  illustrators zijn al bekend ....    Geniet van Uw verzameling en voor meer info mag je mij altijd gratis telefoneren  0475 69 28 47 .... veelgestelde vragen :  om Uw verzameling beter te archiveren :  hoe nummeren  ?... en ...  Uw albums moeten rechtstaan bijvoorbeeld,  NOOIT op een hoop leggen, hoe afweken ? , hoe katalogeren, evalueren, en voor meer info over Uw  verzamelingen.