||boek: De oude Patagonië expres|vertaling: Tinke Davids|Atlas

||door: Paul Theroux

||taal: nl
||jaar: 1998
||druk: 2e druk
||pag.: 424p
||opm.: paperback|zo goed als nieuw|ex-bibliotheek|gekaft

||isbn: 90-254-2065-6
||code: 1:000120

--- Over het boek (foto 1): De oude Patagonië expres ---

De oude Patagonië-Expres is het fraaie verslag van een treinreis dwars door het hele Amerikaanse continent. Theroux stapt in Boston op de metro, om uiteindelijk uit de trein te stappen op het zuidelijkste puntje van Zuid-Amerika. Hij komt door adembenemende gebergten en dorre woestijnlandschappen, per luxetrein en per gammele roestbak, altijd gewapend met zijn scherpe pen, waarmee hij zijn lotgevallen en gesprekken onderweg vastlegt.

[bron: https--www.atlascontact.nl]

Vorig voorjaar las ik De Oude Patagonië-Expres van Paul Theroux. Het boek bleef liggen om het nog te bespreken, zoals ik al eerder op deze blog deed met Paul Theroux's De Grote Spoorwegcarrousel en De Grote Spoorwegcarrousel retour. De bespreking bleef jammerlijk liggen. Er waren andere prioriteiten. Misschien wilde ik het te uitvoerig doen. Ook lag er een oorzaak hoe ik het boek had gelezen.

Ik las het boek in delen met grote pauzes ertussen. Ik probeerde tussendoor de boeken te lezen die ik moest lezen. Zo ontbrak de samenhang een beetje. Het boek behoort ongetwijfeld tot een prachtig spoorwegverhaal van Paul Theroux. Misschien wel het mooiste. Het is een echt treinboek. De liefde voor het reizen per spoor wordt vol passie door de Amerikaanse schrijver verteld.

Misschien nog mooier is de combinatie tussen literatuur en het reizen met de trein. Paul Theroux leest veel onderweg door Noord- en Zuid-Amerika. De boeken voert hij ook op in zijn verhaal. Ze worden onderdeel van het verhaal, net als de gesprekken die hij met medereizigers voert onderweg. Het maakt het boek tot een genot om te lezen.

Ik ben het boek nu aan het herlezen en probeer wat driftiger aantekeningen te maken dan een jaar geleden. Ook lees ik het aandachtiger, merk ik. De lijn van het verhaal is veel nadrukkelijker aanwezig dan in boeken als De Grote spoorwegcarrousel. In dit laatste boek ontstaat het verhaal gedurende de reis. Bij De Oude Patagonië-Expres gebruikt Paul Theroux veel meer elementen van het verhaal, die hij verderop laat terugkeren.

De Oude Patagonië-Expres leest daarom als een roman. Een verhaal met een kop en een staart. Mogelijk komt het ook omdat Paul Theroux een duidelijk einddoel heeft: Patagonië. Als hij in de metro in Boston zit onderweg naar het South Station, realiseert hij zich dat hij twee kilometer dichter bij zijn einddoel is. De eerste rode lijn is uitgezet door het nemen van de metrolijn. Er volgen meer. Veel meer.

[bron: https--hendrik-jandewit.nl/2013/06/de-oude-patagonie-expres]

Weer in Amerika wonend heeft Paul Theroux op een gegeven moment genoeg van de hectiek van het Amerikaanse leven en genoeg van het winterse weer, hij besluit daarop in Boston op de trein te stappen om een paar duizend kilometer verder, op de meest zuidelijkste punt van Zuid-Amerika uit te komen.

'De Oude Patagonie-Express' brengt Paul Theroux in luxe treinstellen, maar ook in gammele bergtreintjes waar zijn medepassagiers en hij moeten vechten tegen de hoogteziekte. Het telkens terugkerende onderwerp zijn de mensen die Paul Theroux ontmoet, niet alleen de mensen in de trein, maar ook daarbuiten. Zo komt hij graag in lokale barretjes, waar de hoertjes hun diensten aan bieden en waar hij op de terugweg naar huis achterna wordt gezeten door straathonden.

De kijk van Theroux op het leven, zijn observatievermogen en de conversaties die hij heeft met medepassagiers zorgen ervoor dat ook dit boek een uniek boek is. Echter geldt ook voor 'De Oude Patagonie-Express' dat Paul Theroux meer geïnteresseerd is in 'zijn reis' en in zichzelf dan in het land en/of de cultuur waar hij doorheen reist. Dit is echter de kenmerkende stijl van Paul Theroux die we in meerdere boeken terugzien. Dit zorgt er juist voor dat ook dit boek van Paul Theroux zeer makkelijk leest. 'De Oude Patagonie-Express' moet dan ook niet alleen gezien worden als een reis- en informatieboek van Midden- en Zuid-Amerika, maar vooral als voorbeeldreis, waarin Paul Theroux ondermeer de soort reis maakt die velen zouden willen maken.

[bron: http--2theworld.nl]

--- Over (foto 2): Paul Theroux ---

Paul Edward Theroux (Medford (Massachusetts), 10 april 1941) is een Amerikaans schrijver van reisverhalen en romans. Zijn bekendste werk is The Great Railway Bazaar (1975), een verhaal over een treinreis vanuit Groot-Brittannië door West- en Oost-Europa en Azië tot aan Japan en weer terug. Naast reisboeken schrijft hij fictie. Een bekende roman is The Mosquito Coast die werd verfilmd.

Theroux groeide op in zijn geboorteplaats in een katholiek gezin met zeven kinderen. Zijn vader was van Frans-Canadese en zijn moeder van Italiaanse afkomst.

In 1959 slaagde hij voor de middelbare school, waarop hij ging studeren aan de Universiteit van Maine. Daar was hij actief in de beweging tegen de Vietnamoorlog. Voor het beëindigen van de opleiding stapte hij over naar de Universiteit van Massachusetts, waar hij schrijflessen volgde. In 1963 studeerde Theroux af met een "Bachelor of Arts degree".

Aan de universiteit van Syracuse volgde hij een opleiding voor het Vredeskorps.

Hij gaf eerst een korte periode les aan een Italiaanse universiteit, waarna hij uitgezonden werd naar Malawi. In Malawi gaf hij van 1963 tot en met 1965 les aan de Soche Hill College. In die tijd schreef hij artikelen voor verschillende Amerikaanse tijdschriften, waaronder Playboy, Esquire en Atlantic Monthly.

In 1965 werd hij Malawi uitgegooid en ontslagen bij het Vredeskorps, omdat hij zijdelings betrokken was bij een mislukte staatsgreep: hij hielp namelijk een van de betrokkenen de grens over te vluchten. Hij vertrok naar Oeganda, waar hij les gaf aan de Makarere Universiteit in Kampala.

Daar ontmoette hij zijn eerste vrouw Anne Castle, die daar werkte als docent, en zijn vriend en literaire voorbeeld V.S. Naipaul die daar een tijdje als gastdocent verbleef. Theroux' eerste zoon Marcel is in 1968 in Oeganda geboren.

In 1969 verhuisde Theroux naar Singapore, waar hij twee jaar les gaf aan de universiteit. Zijn tweede zoon, de latere documentairemaker Louis Theroux is daar geboren in 1970.

Begin jaren 70 vertrok Theroux met zijn gezin naar Groot-Brittannië, waar het gezin zich vestigde, eerst in Dorset, en vanaf 1972 in Londen. Theroux is van 1967 tot 1993 getrouwd geweest met Anne Castle. Hij hertrouwde in november 1995 met Sheila Donnelly.

Hij zegt zich tegenwoordig ook bezig te houden met bijenhouden. Hij verkoopt zijn honing onder de naam Oceania Ranch Pure Hawaiian Honey. In februari 2020 werd de Edward Stanford Travel Writing Award aan hem toegekend voor al zijn reisboeken.

Therouxs eerste boek Waldo is geschreven tijdens zijn verblijf in Oeganda. Gedurende zijn tijd in Afrika schreef hij nog meer romans en verhalen, waaronder Fong and the Indians. Rond 1972 begon hij de grote treinreis van Groot-Brittannië naar Japan en terug, dat beschreven is in The Great Railway Bazaar. Dit reisboek was zijn eerste grote succes, en schrijven over zijn treinreizen werd een favoriet thema. Sindsdien heeft hij nog verscheidene reisboeken geschreven, waaronder een boek over een treinreis van Boston naar Argentinië (The Old Patagonian Express), een wandeltocht door Groot-Brittannië (The Kingdom By The Sea), treinreizen door China (Riding the Iron Rooster) en een reis van Caïro naar Kaapstad (Dark Star Safari). In Dark Star Safari reist hij terug naar de plaatsen waar hij 40 jaar eerder werkte voor het Vredeskorps. Zijn reisboeken worden gekenmerkt door de gedetailleerde beschrijvingen van mensen en bezochte plaatsen en vooral door een flinke dosis ironie.

Sir Vidia's Shadow is Therouxs verslag van de dertig jaar durende vriendschap met V.S. Naipaul. Het beschrijft het begin van de vriendschap in Afrika, waar de al beroemde Naipaul de beginnende auteur onder zijn hoede neemt; het beloop, waarin Theroux en Naipaul steeds meer elkaars gelijke worden; en het raadselachtige einde van de vriendschap, wanneer Naipaul van het ene op het andere moment alle contact met Theroux verbreekt.

Naipaul en Theroux ontmoeten elkaar op de Universiteit van Makerere in Oeganda, waar Theroux op dat moment werkt en Naipaul als gastdocent is uitgenodigd. Theroux is op dat moment een beginnende schrijver, bezig met z'n eerste roman, en Naipaul is al een gevestigde en beroemde auteur. Dit boek is bij tijd en wijle zeer kritisch over Naipaul en staat in schril contrast met het lyrische portret dat hij schreef in 1972, V.S. Naipaul, an Introduction to His Work. Sir Vidia's Shadow is dan ook geschreven na beëindiging van de lange vriendschap met Naipaul.

Verfilmingen

• 1979 Saint Jack. Verfilming van het gelijknamige boek door Peter Bogdanovich.
• 1986 Half Moon Street. Verfilming van Doctor Slaughter
• 1986 The Mosquito Coast. Verfilming van het gelijknamige boek
• 1997 Chinese Box. Gebaseerd op Kowloon Tong. Het gaat over de overdracht van Hong Kong van Groot-Brittannië aan de Volksrepubliek China.

Bibliografie

Fictie

• Waldo (1967)
• Fong And The Indians (1968)
• Murder In Mount Holly (1969)
• Girls At Play (1971)
• Jungle Lovers
• Sinning With Annie (1972)
• The brick (1973)
• The Black House (1974)
• The Family Arsenal (1976)
• The Consul's File
• Picture Palace (1978)
• A Christmas Card
• London Snow
• World's End and other stories (1980)
• The Mosquito Coast (1981)
• The London Embassy (short stories, 1982)
• Half Moon Street (1984)
• Doctor Slaughter (1984)
• O-Zone (1986)
• The White Man's Burden
• My Secret History (1989)
• Chicago Loop (1990)
• Millroy The Magician (1993)
• The Greenest Island (1995)
• My Other Life (1996)
• Kowloon Tong (1997)
• The collected short novels (1998)
• Nurse Wolf and dr Sacks (2001)
• Hotel Honolulu (2002)
• Stranger At The Palazzo D'Oro (short stories) (2004)
• Blinding Light (2005)
• The Elephanta Suite (2007)
• A Dead Hand: A Crime in Calcutta (2009)
• The lower river (2012)

Non-fictie

• V.S. Naipaul, an Introduction to His Work (1972)
• The Great Railway Bazaar (1975)
• The Old Patagonian Express (1979)
• The Kingdom By The Sea (1983)
• Sailing Through China (1984)
• Sunrise With Seamonsters (1985)
• The Imperial Way (1985)
• Riding The Iron Rooster By Train Through China (1988)
• To The Ends Of The Earth (1990)
• The Happy Isles Of Oceania (1992)
• The Pillars Of Hercules (1995)
• Sir Vidia's Shadow (1998)
• Fresh Air Fiend (2000)
• Dark Star Safari (2002)
• Ghost train to the Eastern Star (2008)
• The Tao of Travel (2010)
• The Last Train to Zona Verde (2013)
• Deep South (2016)
• 'Mother Land' (2017)
• On The Plain Of Snakes (2019)

[bron: wikipedia]