Laatste trein naar Zona Verde|Paul Theroux 9789045024516

||boek: Laatste trein naar Zona Verde|Mijn ultieme Afrikaanse safari|Atlas Contact

||door: Paul Theroux

||taal: nl
||jaar: 2013
||druk: ?
||pag.: 413p
||opm.: paperback|zo goed als nieuw|ex-bibliotheek|gekaft

||isbn: 978-90-450-2451-6
||code: 1:002375

--- Over het boek (foto 1): Laatste trein naar Zona Verde ---

'Ik was weer gelukkig, terug in Afrika, rijk van het licht,' schrijft Theroux wanneer hij begint aan een nieuwe reis: van Kaapstad naar Angola, dwars door het continent waar hij zoveel van houdt. Hij reist door de Kaapprovincie van Zuid-Afrika naar Namibië, waar hij een oude droom verwezenlijkt: de San (Bosjesmannen) bezoeken. Hij onderneemt een adembenemende olifantensafari in Botswana en belandt in Angola, bijna op de grens met Congo. Na meer dan vierduizend kilometer door de bush beëindigt hij zijn reis eerder dan hij van plan was, een beslissing waarover hij, teleurgesteld, genadeloos eerlijk schrijft.

[bron: flaptekst]

'Ik was weer gelukkig, terug in Afrika, rijk van het licht,' schrijft Theroux wanneer hij begint aan een nieuwe reis: van Kaapstad naar Angola, dwars door het continent waar hij zoveel van houdt. Hij kwam voor het eerst in Afrika als 22-jarige vrijwilliger bij het Vredeskorps. Nu keert hij terug, ditmaal om het minder betreden westelijk Afrika te verkennen, en zichzelf. Hij reist door de Kaapprovincie van Zuid-Afrika naar Namibië, waar hij een oude droom verwezenlijkt: de San (Bosjesmannen) te bezoeken. Hij onderneemt een adembenemende olifantensafari in Botswana en belandt in Angola, bijna op de grens met Congo. Na meer dan 4000 kilometer door de bush beëindigt hij zijn reis eerder dan hij van plan was, een beslissing waarover Theroux vertelt met een typerende, driftige eerlijkheid.

[bron: https--www.bol.com]

• 'De grootste, de eerste van de beste in dit genre is Paul Theroux.' --The New York Times Book Review
• 'Een aangrijpend verslag van 's werelds bekendste reisschrijver in crisis. Indrukwekkend reisverslag. Vier sterren ' --Hans Bouman in de Volkskrant
• 'Aangrijpende bitterheid. Hier is een groot reisschrijver aan het woord die droevig afscheid neemt van zijn métier. Vier sterren ' --Toef Jaeger in NRC Handelsblad
• 'Dit mooi geschreven en indringende boek brengt zijn pijnlijke ervaring met de Afrikaanse ellende goed onder woorden.' --Annemarie van Niekerk in Trouw

[bron: https--www.dezwerver.nl]

De beroemde globetrotter en schrijver van reisverhalen Paul Theroux (1941) ondernam een lange reis van ca. 4000 km door zijn geliefde Afrika, dit keer in het zuidwesten van dit continent, van Kaapstad, Zuid-Afrika naar Namibië en Angola. Hij trok door de bush van de westelijke Kaapprovincie via Windhoek dwars door Namibië en langs de kust van Angola tot Luanda en Nzeto niet ver van Congo. In Namibië bezocht hij de San of Bosjesmannen en vandaar ondernam hij een olifantensafari in Botswana. Theroux ontmoette vele lokale bewoners en schrijft op zijn bekende, boeiende en kritische manier over zijn bevindingen in deze landen, die vroeger door Nederlanders en Duitsers zijn gekoloniseerd. Aan het einde van de reis raakte hij ontmoedigd en teleurgesteld als gevolg van de confrontatie met de plaatselijke armoede en vertrok voortijdig. Dit reisverhaal heeft geen illustraties, maar wel twee overzichtskaarten met de locatie van de door hem bezochte plaatsen en wegen van dit deel van Afrika.

Dr. J. Kroes [bron: nbd biblion]

[2013-11-06/2021-01-21]

Reisschrijver Paul Theroux (72) is terug van een reis door West-Afrika. 'Laatste trein naar Zona Verde' werd een bittere zwanenzang van een briljant maar ontgoocheld schrijver.

Boeken als 'De grote spoorwegcarrousel' en 'De oude Patagonië-express' maakten van Paul Theroux een bekend auteur. Boeken over treinreizen door Azië en sporen van het Amerikaanse Boston naar Argentinië. In totaal schreef hij meer dan veertig boeken, zowel fictie als non-fictie. Tien jaar geleden trok hij voor 'Dark Star Safari' in oostelijk Afrika van noord naar zuid, van Caïro naar Kaapstad. Nu trachtte hij over land van Kaapstad noordwaarts West-Afrika af te reizen. Van Kaapstad naar Timboektoe, via Namibië, Angola, Gabon, Nigeria. Trachtte! Want bijna halfweg zijn tocht keerde hij terug. In Luanda, de hoofdstad van Angola, vond hij dat hij genoeg had gezien.

Bitter

'Laatste trein naar Zona Verde' is een boek vol bitterheid en teleurstelling, geschreven met emotie en nu en dan niet helemaal politiek correct. Het werd voor Theroux, die in de jaren zestig les gaf in onder meer Malawi en Oeganda, een droevige reis. Drie mensen, met wie hij tijdens zijn jongste reis bevriend raakte, overleden. De een werd gedood door een olifant, een andere vermoord tijdens een overval, een derde kreeg een hartaanval. Zelf werd Theroux in Namibië beroofd van zijn creditcard en hij verloor op die manier zo'n 40.000 euro. Het maakte zijn reis niet aangenamer.

Ironie

Theroux kiest niet de meest comfortabele manier om te reizen. Omdat hij zo veel mogelijk gewone mensen wil ontmoeten, opteert hij voor krakende, gevaarlijke bussen en ander min of meer openbaar vervoer in krakkemikkige auto's. En natuurlijk ergert hij zich. Over het eten bijvoorbeeld. Het stukje kippenvlees dat hij en route aangeboden krijgt, zit vol stinkende vliegen. En toch gaat hij ervan eten. Omdat hij honger heeft. Aan ironie heeft het Theroux nooit ontbroken. Hij ergert zich aan het feit dat in de sloppenwijken van Zuid-Afrika toeristische wandelingen worden georganiseerd en schrijft met zelfspot dat hij in een chique limo van zijn hotel naar een armoedig busstation wordt gebracht om in een door en door verroeste bus te stappen met een dronken chauffeur achter het stuur.

Onechte 'echte mensen'

Afrika gaat er volgens Theroux helemaal niet op vooruit. Voor een doorgewinterd reiziger heeft hij nog veel illusies, houdt hij vast aan een zekere romantiek en voelt hij zich vaak bedrogen. Jarenlang had hij ervan gedroomd in Namibië ooit de 'echte mensen' te ontmoeten. Een subgroep van de !Kung (Bosjesmannen) die met klikklanken spreken en van oudsher jagers-verzamelaars waren en vrijwel geen geld gebruikten. Theroux ontmoet ze met pijl en boog, graafstok en mooie dierenhuiden, kleurrijke kralen... Mensen die nog alles weten over sporen van wild, vuur maken met stokjes. Toen hij ze later opnieuw tegenkwam, hadden ze versleten westerse kleren aan, vale T-shirts, afdankertjes uit Europa en Amerika. Ook dan leken ze Theroux nog 'echte mensen'. 'Maar misschien zag ik wat ik graag wilde zien', merkt hij droogjes op.

Einde der tijden

Apocalyptisch, zo is het portret van Afrika dat Theroux ons schetst. Platgebrande dorpen, vuile steden, landmijnen, onmogelijk te berijden wegen, honger. Vooral in Angola, een en al corruptie, is het slecht. Nochtans een van de rijkste landen van West-Afrika, aldus Theroux. Hij wordt er afgesnauwd en Angolese schrijvers weigeren hem te ontmoeten. Theroux houdt niet van grote steden, maar Luanda is ongeveer het ergste wat hij ooit heeft meegemaakt. 'Zo zal de wereld eruitzien wanneer het einde der tijden is aangebroken', zegt de vriend die later aan een hartaanval sterft.

Bono & Madonna

Overdrijft Theroux? Ik denk dat hij een eerlijk man is die vaak emotievol reageert. Rap en hiphop, 'halfanalfabete muziek', moeten het terloops ontgelden: 'Het geluid van stedelijk Afrika is niet het harmonieuze, hypnotische ritme van een trommel, maar schreeuwerige rap en zijn tegenhanger, het hese gezang van psalmen door leden van de evangelische kerk.' Zware twijfels heeft Theroux - en hij is niet alleen - over hulp à la Bono en Madonna. Vedetten die de honger en ellende van Afrika gebruiken om hun eigen al niet kleine ego nog groter te maken. Minder terloops stelt hij de hulp aan Afrika in het algemeen in vraag. Waar gaat het geld heen? Naar moordzuchtige dictators met 'de ethische normen van een fruitvliegje'? En werkt caritatieve hulp niet contraproductief? Al even zware bedenkingen heeft Theroux bij de vele Chinezen die hem doen denken aan de vroegere kolonisten.

Investeren

Toch noemt Theroux zich geen Afrika-pessimist: 'Als je de corrumperende uitvloeisels van die buitenlandse steun wegneemt, zou uit de alom heersende wanhoop iets productiefs kunnen voortkomen en zou rebellie kunnen leiden tot verkiezingen, die op lange termijn verbetering in de toestand zouden kunnen brengen. Investeren is een beter initiatief dan het eindeloos verstrekken van donaties.'

Paul Theroux, 'Laatste trein naar Zona Verde', Atlas Contact, 413p., 24,95 euro, ISBN 978 90 450 2451 6

Fred Braeckman [bron: https--www.knack.be/nieuws/cultuur/boeken/paul-theroux-bikkelhard-adieu-aan-afrika]

--- Over (foto 2): Paul Theroux ---

Paul Edward Theroux (Medford (Massachusetts), 10 april 1941) is een Amerikaans schrijver van reisverhalen en romans. Zijn bekendste werk is The Great Railway Bazaar (1975), een verhaal over een treinreis vanuit Groot-Brittannië door West- en Oost-Europa en Azië tot aan Japan en weer terug. Naast reisboeken schrijft hij fictie. Een bekende roman is The Mosquito Coast die werd verfilmd.

Theroux groeide op in zijn geboorteplaats in een katholiek gezin met zeven kinderen. Zijn vader was van Frans-Canadese en zijn moeder van Italiaanse afkomst.

In 1959 slaagde hij voor de middelbare school, waarop hij ging studeren aan de Universiteit van Maine. Daar was hij actief in de beweging tegen de Vietnamoorlog. Voor het beëindigen van de opleiding stapte hij over naar de Universiteit van Massachusetts, waar hij schrijflessen volgde. In 1963 studeerde Theroux af met een "Bachelor of Arts degree".

Aan de universiteit van Syracuse volgde hij een opleiding voor het Vredeskorps.

Hij gaf eerst een korte periode les aan een Italiaanse universiteit, waarna hij uitgezonden werd naar Malawi. In Malawi gaf hij van 1963 tot en met 1965 les aan de Soche Hill College. In die tijd schreef hij artikelen voor verschillende Amerikaanse tijdschriften, waaronder Playboy, Esquire en Atlantic Monthly.

In 1965 werd hij Malawi uitgegooid en ontslagen bij het Vredeskorps, omdat hij zijdelings betrokken was bij een mislukte staatsgreep: hij hielp namelijk een van de betrokkenen de grens over te vluchten. Hij vertrok naar Oeganda, waar hij les gaf aan de Makarere Universiteit in Kampala.

Daar ontmoette hij zijn eerste vrouw Anne Castle, die daar werkte als docent, en zijn vriend en literaire voorbeeld V.S. Naipaul die daar een tijdje als gastdocent verbleef. Theroux' eerste zoon Marcel is in 1968 in Oeganda geboren.

In 1969 verhuisde Theroux naar Singapore, waar hij twee jaar les gaf aan de universiteit. Zijn tweede zoon, de latere documentairemaker Louis Theroux is daar geboren in 1970.

Begin jaren 70 vertrok Theroux met zijn gezin naar Groot-Brittannië, waar het gezin zich vestigde, eerst in Dorset, en vanaf 1972 in Londen. Theroux is van 1967 tot 1993 getrouwd geweest met Anne Castle. Hij hertrouwde in november 1995 met Sheila Donnelly.

Hij zegt zich tegenwoordig ook bezig te houden met bijenhouden. Hij verkoopt zijn honing onder de naam Oceania Ranch Pure Hawaiian Honey. In februari 2020 werd de Edward Stanford Travel Writing Award aan hem toegekend voor al zijn reisboeken.

Therouxs eerste boek Waldo is geschreven tijdens zijn verblijf in Oeganda. Gedurende zijn tijd in Afrika schreef hij nog meer romans en verhalen, waaronder Fong and the Indians. Rond 1972 begon hij de grote treinreis van Groot-Brittannië naar Japan en terug, dat beschreven is in The Great Railway Bazaar. Dit reisboek was zijn eerste grote succes, en schrijven over zijn treinreizen werd een favoriet thema. Sindsdien heeft hij nog verscheidene reisboeken geschreven, waaronder een boek over een treinreis van Boston naar Argentinië (The Old Patagonian Express), een wandeltocht door Groot-Brittannië (The Kingdom By The Sea), treinreizen door China (Riding the Iron Rooster) en een reis van Caïro naar Kaapstad (Dark Star Safari). In Dark Star Safari reist hij terug naar de plaatsen waar hij 40 jaar eerder werkte voor het Vredeskorps. Zijn reisboeken worden gekenmerkt door de gedetailleerde beschrijvingen van mensen en bezochte plaatsen en vooral door een flinke dosis ironie.

Sir Vidia's Shadow is Therouxs verslag van de dertig jaar durende vriendschap met V.S. Naipaul. Het beschrijft het begin van de vriendschap in Afrika, waar de al beroemde Naipaul de beginnende auteur onder zijn hoede neemt; het beloop, waarin Theroux en Naipaul steeds meer elkaars gelijke worden; en het raadselachtige einde van de vriendschap, wanneer Naipaul van het ene op het andere moment alle contact met Theroux verbreekt.

Naipaul en Theroux ontmoeten elkaar op de Universiteit van Makerere in Oeganda, waar Theroux op dat moment werkt en Naipaul als gastdocent is uitgenodigd. Theroux is op dat moment een beginnende schrijver, bezig met z'n eerste roman, en Naipaul is al een gevestigde en beroemde auteur. Dit boek is bij tijd en wijle zeer kritisch over Naipaul en staat in schril contrast met het lyrische portret dat hij schreef in 1972, V.S. Naipaul, an Introduction to His Work. Sir Vidia's Shadow is dan ook geschreven na beëindiging van de lange vriendschap met Naipaul.

Verfilmingen

• 1979 Saint Jack. Verfilming van het gelijknamige boek door Peter Bogdanovich.
• 1986 Half Moon Street. Verfilming van Doctor Slaughter
• 1986 The Mosquito Coast. Verfilming van het gelijknamige boek
• 1997 Chinese Box. Gebaseerd op Kowloon Tong. Het gaat over de overdracht van Hong Kong van Groot-Brittannië aan de Volksrepubliek China.

Bibliografie

Fictie

• Waldo (1967)
• Fong And The Indians (1968)
• Murder In Mount Holly (1969)
• Girls At Play (1971)
• Jungle Lovers
• Sinning With Annie (1972)
• The brick (1973)
• The Black House (1974)
• The Family Arsenal (1976)
• The Consul's File
• Picture Palace (1978)
• A Christmas Card
• London Snow
• World's End and other stories (1980)
• The Mosquito Coast (1981)
• The London Embassy (short stories, 1982)
• Half Moon Street (1984)
• Doctor Slaughter (1984)
• O-Zone (1986)
• The White Man's Burden
• My Secret History (1989)
• Chicago Loop (1990)
• Millroy The Magician (1993)
• The Greenest Island (1995)
• My Other Life (1996)
• Kowloon Tong (1997)
• The collected short novels (1998)
• Nurse Wolf and dr Sacks (2001)
• Hotel Honolulu (2002)
• Stranger At The Palazzo D'Oro (short stories) (2004)
• Blinding Light (2005)
• The Elephanta Suite (2007)
• A Dead Hand: A Crime in Calcutta (2009)
• The lower river (2012)

Non-fictie

• V.S. Naipaul, an Introduction to His Work (1972)
• The Great Railway Bazaar (1975)
• The Old Patagonian Express (1979)
• The Kingdom By The Sea (1983)
• Sailing Through China (1984)
• Sunrise With Seamonsters (1985)
• The Imperial Way (1985)
• Riding The Iron Rooster By Train Through China (1988)
• To The Ends Of The Earth (1990)
• The Happy Isles Of Oceania (1992)
• The Pillars Of Hercules (1995)
• Sir Vidia's Shadow (1998)
• Fresh Air Fiend (2000)
• Dark Star Safari (2002)
• Ghost train to the Eastern Star (2008)
• The Tao of Travel (2010)
• The Last Train to Zona Verde (2013)
• Deep South (2016)
• 'Mother Land' (2017)
• On The Plain Of Snakes (2019)

[bron: wikipedia]