Deze Bamana N’tomo masker uit Mali’s centrale Segou regio, uit hout gesneden en met standaard, biedt een historisch betekenisvol initiatieobject met patina.



Een Bamana N'tomo masker, Mali, centrale regio Segou, met ingelegde patina, tekenen van ritueel gebruik en ouderdom. Incl. standaard.Bamana N’tomo-maskers behoren tot de meest emblematische rituele voorwerpen van de Bamana-bevolking in Mali, die vooral verbonden zijn met mannelijke inwijding. De Bamana (of Bambara), een Mande-sprekende groep, onderhouden een complex systeem van inwijdingsgenootschappen dat zowel de individuele ontwikkeling als de collectieve morele orde structureert. N’tomo-maskers behoren tot het laagste en vroegste niveau van dit hiërarchische systeem, gebruikt door jonge jongens vóór hun besnijdenis als onderdeel van hun integratie in de volwassenheid.N’tomo maskers worden gedragen tijdens uitvoeringen georganiseerd door de N’tomo ton, een initiatiesociëteit voor onbesneden jongens. Het doel van de samenleving is hen te onderwijzen in de deugden van discipline, uithoudingsvermogen, zelfbeheersing en respect voor sociale normen. De N’tomo masker speelt een cruciale symbolische rol in dit proces. Het belichaamt vooroudergeesten en de morele idealen van de groep, en dient als een visuele en performatieve gids tijdens de vroege fasen van de initiatie. Het masker wordt begrepen als een middel om te bemiddelen tussen de spirituele en menselijke werelden, en versterkt de aanwezigheid en autoriteit van onzichtbare krachten binnen de Bamana-cosmologie.De maskers zijn uit hout gesneden en variëren in stijl, maar delen belangrijke formele elementen. Het gezicht is langwerpig en meestal uitdrukkingloos, met smalle ooggleuven en een verticale neusbrug. Een van de meest opvallende kenmerken is de kroon van verticale uitsteeksels—variërend van drie tot tien—die bovenop het masker zijn aangebracht. Deze uitsteeksels vertegenwoordigen mannelijke of vrouwelijke eigenschappen, afhankelijk van hun aantal, rangschikking en vorm. Oneven getallen worden doorgaans geassocieerd met mannelijke energie, terwijl even getallen vrouwelijke principes suggereren. In sommige gevallen roepen de verticale elementen ook voorouderfiguren of spirituele bewakers op, wat de beschermende en didactische rol van het masker versterkt.Het oppervlak van het masker kan glad of textuur hebben, en enkele voorbeelden omvatten decoratieve elementen zoals metalen spijkers, cowrie-schelpen of offerpatina van libaties. Deze details versterken de spirituele werking van het masker en markeren het langdurige gebruik ervan in rituele contexten. Het masker wordt gedragen met een volledige lichaamskostuum van raffia of stof, dat de identiteit van de performer verbergt en de aanwezigheid van de geest benadrukt. Tijdens N’tomo-uitvoeringen bewegen de dansers met terughoudendheid en ernst, wat de ernst van de gelegenheid en de pedagogische aard van het ritueel weerspiegelt.De N’tomo-masker is niet slechts een artefact van inwijding, maar een opslagplaats van gelaagde symboliek. Het vertegenwoordigt de ideale mens in wording—een die door fasen van leren, tegenspoed en spirituele afstemming moet gaan om volledig geïntegreerd te worden in de samenleving. De formele abstractie ervan drukt een morele boodschap uit: kalmte, evenwicht en zelfdiscipline vormen de basis van het sociale leven. Voor de Bamana spreekt de visuele taal van de masker direct tot deze waarden, en biedt het een model van gedrag door zowel vorm als functie.Hoewel het artistieke canon van de Bamana andere maskertypes omvat die worden gebruikt in meer dramatische of agressieve uitvoeringen—zoals die van de Kore, Chi Wara of Komo-groepen—valt de N’tomo-masker op door zijn matigheid en onderwijzend doel. Het is het eerste masker dat jonge jongens ontmoeten en dient als hun introductie tot de wereld van rituele uitvoeringen en symbolische kennis.Veel N’tomo-maskers kwamen tijdens de koloniale periode in westerse collecties terecht, vaak losgekoppeld van hun rituele context. Hierdoor werden hun betekenissen aanvankelijk verkeerd begrepen of te simplistisch weergegeven in vroege etnografische literatuur. Onderzoek in de tweede helft van de twintigste eeuw heeft echter geholpen om hun volledige betekenis binnen het bredere Bamana-initiatiesysteem te herstellen. Vandaag de dag bevinden N’tomo-maskers zich in belangrijke museale collecties en worden ze nog steeds bestudeerd als belangrijke voorbeelden van West-Afrikaanse initiatiekunst.Referenties:Brett-Smith, Sarah C. De making of Bamana sculpture: creativiteit en gender. Cambridge University Press, 1994.Colleyn, Jean-Paul. Bamana: De kunst van het bestaan in Mali. Museum voor Afrikaanse Kunst, 2001.Imperato, Pascal James. Volkskunst uit Afrika: uit de collectie van William en Bertha Teel. Museum of Fine Arts, Boston, 1991.Zahan, Dominique. De religie, spiritualiteit en gedachtegang van traditioneel Afrika. University of Chicago Press, 1979.Ezra, Kate. Kunst van de Dogon: Selecties uit de Lester Wunderman Collectie. Het Metropolitan Museum of Art, 1988.Hoogte: 48 cm zonder standaard.


Hét online veilinghuis voor jou!

Catawiki is het meest bezochte online platform in Europa voor bijzondere objecten geselecteerd door experts, en biedt wekelijks meer dan 65.000 objecten aan voor de veiling. Het is onze missie om onze klanten een spannende en probleemloze ervaring te bieden bij het kopen en verkopen van bijzondere, moeilijk te vinden objecten.


Waarom Catawiki?

Lage veilingkosten

Al onze objecten zijn gecontroleerd door onze 240+ experts

24/7 meebieden in onze app

Biedingen zijn alleen geldig via de website van Catawiki.