Sponde (Spondanus) - Annalium Ecclesiasticorum .. Baronii

SPONDE, Henri De (Henricus Spondanus): Verdereoordeling van de vooraanstaande kerkelijke annalen van Kardinaal Cesarius Baronii van het jaar 1197 tot het einde van 1646. door Henricus Spondanus Mauleosolensis, bisschop van Appamia in Gallië, Narbonnensis.

Lutetiae Parisiorum, op kosten van de Sociëteit van de Typographische Boeken- en Kerkelijke Dienst, bij koninklijk besluit opgericht (aan het eind: Bij Sebastianus Cramoisy, D. Bechet & L. Billaine Gvillelmum Le Bé, S. Huré & F. Léonard, G. & N. Clopeiau en Godefridus Marcher), 1659.

Eerste uitgebreide editie tot 1656, 2 delen in folio, cm. 39 x 24, pp. XXXVI, 917, [75]; [6], 1004, [86], met houtsneden decoraties (kopteksten, eindnoten, initialen) en de tekst gescheiden in 2 kolommen.

Antiporta voorzien van beeld vanaf volume 1 met het portret van de auteur ondertekend door Masne („Masne delin. et sc.“). In beide volumes: architectonische en beeldende voorzijde ondertekend door L. Gaultier („L. Gaultier incideert“) met twee engelen op de architraaf die een medaillon dragen met de voorstelling van de Maagd met kind, aan weerszijden de apostelen Petrus en Paulus op sokkels (met inscripties), terwijl onderaan de allegorie van de Kerk is afgebeeld, met kruis, tiara, boek, duif en sleutels, die de ketenen van de ketters en de oorlog vasthoudt.

Eeuwigdurende band uit de 17e eeuw in volledig leren, met droog gegraveerde platen met geometrische motieven (zie foto), rug met 5 nerven met met potlood geschreven titel op een label.

Gebreken: bij volume 2 een vraatgang van de titelpagina tot ongeveer bladzijde 16; daarna uitsluitend enkele onbeduidende kleine vraatgaatjes die geleidelijk verdwijnen. Bij de binding scheuren en ontbrekingen; op het leer is (vroeger?) een dunne doek aangebracht (wat volgens mij verwijderd moet worden). Verder zijn de bindingen en de boekenblok stevig, de pagina's zijn wit zonder significante vlekken van veroudering (alleen een minimale: zie foto) of andere vlekken. Binnenin dus in uitstekende staat (behalve de vraatgang in volume 2).

Herkomst: van een veiling in Frankrijk; er is een aantekening uit de 19e eeuw (onbegrijpelijk), een oude ex libris en een oude stempel van een uitgestorven Franse of Belgische kerkelijke bibliotheek die ik niet heb kunnen identificeren (S. Croce: misschien kan de koper ze vinden; in Frankrijk zijn volgens de wetten van 1905 alle bezittingen van religieuze ordes in beslag genomen, dus het zal niet gemakkelijk zijn).

Spondanus was de enige van de verschillende voortzetters van Baronio (die was blijven steken bij 1197) die het werk voortzette van 1198 (paus Innocentius III) tot 1622, toen hij het voor het eerst publiceerde in 1639. De huidige editie bevat een verdere, postume voortzetting tot 1656, waardoor het in feite een volledige eerste editie is.

Opmerking: NIET TE KOOP: Alleen de eenvoudige samenvattingen (epitomen) van BARONIO (tot 1.441 EUR) zijn verkrijgbaar, maar geen exemplaar van de volledige voortzetting van 1198 tot 1656, het ware hoofdwerk van Sponde.

---

Eerste editie bijgewerkt tot 1656, 2 delen, folio, 40 x 25 cm, pp. XXXVI, 917, [75]; [6], 1004, [86], met xylografische versieringen (koppen, eindkaften, initialen) en de tekst ingekaderd in 2 kolommen.

Geïllustreerde voorplaat van deel 1 met portret van de auteur ondertekend door Masne (‘Masne delin. et sc.’). In beide delen: architectonische en gevarieerde voorplaat ondertekend door L. Gaultier (‘L. Gaultier incidit’) met twee engelen op de fries die een medaillon dragen met de Maagd en het Kind, met de apostelen Petrus en Paulus op zuilen (met inscripties) aan weerszijden, terwijl onderaan de allegorie van de Kerk is afgebeeld, met kruis, tiara, boek, duif en sleutels, die ketenterasie en oorlog.

Gelijktijdig (17e eeuw) volledig leren band, met plaatjes gegraveerd met geometrische motieven (zie foto), rug met 5 nerven en met potlood geschreven titel op kaart.

Gebreken: tot volume 2, houtwormgaten vanaf de titelpagina tot ongeveer p. 16; daarna slechts enkele onbeduidende kleine houtwormgaten die geleidelijk verdwijnen. Op de band zijn er wat loslatingen en ontbrekende markeringen; het leer is bedekt (in oude tijden?) met een dunne stoflaag (die volgens mij verwijderd moet worden). Verder zijn de banden en het boekblok stevig, de pagina's zijn blanco zonder opvallende vlekken van roestvlekken (alleen een minimum: zie foto) of andere vlekken. Het interieur is daarom in zeer goede staat (exclusief houtworm in volume 2).

Herkomst: van een veiling in Frankrijk; er is een annotatie uit de 19e eeuw (onbegrijpelijk) en een oud ex libris en een oude stempel van een uitgestorven Franse of Belgische kerkelijke bibliotheek die ik niet heb kunnen traceren (S. Croce: misschien kan de koper het vinden; in Frankrijk werden volgens de wet van 1905 alle patrimonium van religieuze orden in beslag genomen, dus het zal niet eenvoudig zijn).

Spondanus was de enige van de verschillende voortzetters van Baronius (die was gestopt in 1197) die het werk van 1198 (het pausdom van Innocentius III) tot 1622 voltooide, dat hij uitgaf als een eerste druk in 1639. De huidige uitgave (Parijs 1659) bevat een verdere, postume voortzetting tot 1656, waardoor het op zichzelf een volledige eerste uitgave is.

De AUTEUR en het Werk:

Henri Spondanus (geboren de Sponde; 6 januari 1568, Mauléon – 18 mei 1643, Toulouse) was een Franse katholieke jurist, historicus en voortzetter van de Annales Ecclesiastici samengesteld door kardinaal Baronius, en bisschop van Pamiers. Hij was een overgelopen calvinist.

Henri de Spondes vader, Ennico (Iñigo), was Raadgever en Privésecretaris van koningin Jeanne d'Albret van Navarra. Henri werd geboren in Mauléon in Bearn op 6 januari 1568. Zijn moeder was Salvia de Hosia uit Bayonne, dochter van Martin de Hosia uit Pamplona. Bij zijn doop in de calvinistische kerk in Pau was de doopwaarnemer van baby Henri Henri de Navarre, de toekomstige koning van Navarra en Frankrijk.

Op achtjarige leeftijd begon hij zijn studie aan het Calvinistische college van Orthez. Zijn oudere broer Jean studeerde in Genève, en publiceerde in 1584 een Latijnse vertaling van Homerus. Na het bestuderen van humane wetenschappen, en het beheersen van Latijn en Grieks, volgde hij zijn vader in dienst van het koninklijk huis van Navarra. In 1589 was hij jurist bij het Parlement van Tours, en werd hij raadsman van koning Henri van Navarra, koning Henri IV van Frankrijk. Henri vergezelde in 1597 de koninklijke ambassadeur van Henri de Navarre, Guillaume de Salluste Du Bartas, naar Engeland en Schotland, en nam bij terugkomst de studie van Civiel en Kerkelijk Recht op. Men zei dat hij de volledige Instituties van de keizer Justinianus uit het hoofd kon opzeggen.

Overtuigd door de geschriften van Robert Bellarmine en overtuigd door de instructies van kardinaal Jacques Davy Duperron, die ook Henri IV had geïnstrueerd, werd Sponde katholiek, officieel bekeerd door Louis Godebert, de penitentiaris van Notre Dame de Paris, op 21 augustus 1595. Zijn vader was al in 1593 van calvinisme naar het katholicisme overgestapt. In 1600 was Henri lid van de gevolg van kardinaal François de Sourdis, die als Franse ambassadeur en pelgrim werd gestuurd naar Rome in het kader van het Heilig Jaar 1600. Bij Florence in december had kardinaal Duperron de gelegenheid om Sponde aan te bevelen bij de kardinaal-legaat Pietro Aldobrandini, de neef van de paus, die werkte aan het regelen van vrede tussen Henri van Frankrijk en Charles Emmanuel van Savoye in de zaak van het Marquesaat van Saluzzo. In Rome werd hij de assessor van kardinaal Cesare Baronius, de Librarian van het Vaticaan van 1597 tot 1607. Hij werd op 7 maart 1606 priester gewijd in Rome in de Basilica van San Marco door Claudio Sozomen, bisschop van Pola. Na zijn onmiddellijke terugkeer naar Frankrijk ontving hij een brief van kardinaal Baronius, gedateerd 31 augustus 1606, waarin hem toestemming werd verleend om zijn samenvatting van de Annales Ecclesiastici te publiceren. Hij was echter al snel terug in Rome, waar hij kardinaal Baronius hielp bij het drukken van wat zijn laatste volume bleek te zijn. Baronius stierf op 30 juni 1607, en Sponde ondernam de taak om het werk aan de Annales voort te zetten, dat slechts de twaalfde eeuw had bereikt.

Paus Paulus V benoemde hem toen tot Corrector supplicationum in het kantoor van het Apostolisch Boetefeest. Frizon stelt dat de benoeming plaatsvond na de benoeming van kardinaal Scipione Caffarelli-Borghese als Groot Boetefeest in 1610. Sponde werd ook benoemd tot rector van de Franse Kerk in Rome, San Luigi dei Francesi. Als rector was hij bezorgd over de schijnbare laxheid en onachtzaamheid van de kapelanen die aan de kerk waren toegewezen, en hij probeerde een remedie toe te passen. Hij stelde de aartsbisschop van Lyon, die de Franse ambassadeur in Rome was, voor dat Pierre de Bérulle twee Oratorianen priesters zou leveren voor de kerk van San Luigi om de normen te verbeteren. Kanselier Sillery kreeg de goedkeuring van de koning, en paus Paulus gaf die ook, terwijl Bérulle twee priesters uit Parijs stuurde. De beheerders van Sint-Laurentius en de kapelanen vreesden echter het verlies van hun ambten en richtten zo'n sterke oppositie op dat de twee Oratorianen priesters verzochten om terug te keren. De affaire sleepte zes jaar voort, totdat paus Paulus er een einde aan maakte, maar intussen nam pater Sponde, zich bewust van de moeilijkheid van zijn positie, ontslag en keerde terug naar Frankrijk.

In februari 1615 wordt Sponde vermeld als woonachtig in een huis aan de voet van Monte Pincio onder Santissima Trinità del Monte, van waaruit hij op 26 januari de parochies San Bartolomeo all'Isola, San Niccolò in Carcere en Santa Maria in Cosmedin bezocht, in een poging vrede te brengen tussen strijdende facties.

In 1625 werd hij door koning Lodewijk XIII benoemd tot bisschop van Pamiers en op 20 juli 1626 door paus Urban VIII goedgekeurd in het consistorie. Als teken van zijn bijzondere genoegen beval de paus dat Sponde's bulle werd verstrekt zonder betaling van de gebruikelijke vergoedingen. Hij werd op 16 augustus 1626 in Rome tot bisschop gewijd door de aartsbisschop van Lyon, kardinaal Denis de Marquemont, die in januari net tot kardinaal was benoemd. Er wordt gezegd dat veertien kardinalen hadden geboden op de eer om de hoofdgewijdheer te zijn. Op 31 oktober 1634 schreef bisschop Henri zijn laatste wil en testament. In 1638 kreeg hij een beschikking van Louis XIII die hem 60.000 livres over een periode van tien jaar toekende voor de heropbouw van de kathedraal en het bisschoppelijk paleis. Vanwege slechte gezondheid probeerde hij in 1639 zijn bisdom te verlaten en trok hij zich terug in Parijs; de resignatie werd echter niet geaccepteerd, en Henri verliet Parijs en trok zich terug in Toulouse.
Bisschop Henri de Sponde stierf in Toulouse op 18 mei 1643. Hij werd begraven in de Sint-Étiennekathedraal.

Schrijfsels:
De Heilige Begraafplaatsen
Annales ecclesiastici Cæsaris Baronii in Epitomen redacti (Parijs, 1612).
Heilige Annalen vanaf de schepping van de wereld tot aan haar verlossing ( Parijz, 1637), een samenvatting van de "Annalen" van Agostino Tornielli.
Vervolg van Annalium Baronii van ca. 1197 tot ca. 1622 (Parijs, 1639); tot ca. 1656 (Parijs, 1659).

Verzending: de 2 folio-uitgaven zijn erg zwaar en omvangrijk, en zullen zorgvuldig worden verpakt: de kosten zijn daarom hieraan te wijten, niet aan speculatie, en ik ben bereid het verschil terug te betalen.


Hét online veilinghuis voor jou!

Catawiki is het meest bezochte online platform in Europa voor bijzondere objecten geselecteerd door experts, en biedt wekelijks meer dan 65.000 objecten aan voor de veiling. Het is onze missie om onze klanten een spannende en probleemloze ervaring te bieden bij het kopen en verkopen van bijzondere, moeilijk te vinden objecten.


Waarom Catawiki?

Lage veilingkosten

Al onze objecten zijn gecontroleerd door onze 240+ experts

24/7 meebieden in onze app.

Bieden is uitsluitend mogelijk op de website van Catawiki. Maak eenvoudig een gratis account op de website aan en biedt direct mee!

Kavel omschrijving


Biedingen zijn alleen geldig via de website van Catawiki.