Scandinavische literatuur kenmerkt zich vaak door een sterke verbondenheid met de natuur en de seizoenen, evenals diepgaande psychologische inzichten in de personages. Veel schrijvers verkennen thema's als eenzaamheid, sociale rechtvaardigheid en de menselijke conditie. Daarnaast zijn er ook elementen van folklore en mythologie die vaak terugkomen in hun werk, waardoor het niet alleen herkenbaar maar ook uniek is.
De Scandinavische cultuur heeft een rijke traditie van verhalen vertellen en poëzie, wat heeft geleid tot vele invloedrijke schrijvers die internationale erkenning hebben gekregen. Denk hierbij aan de werken van auteurs als Hans Christian Andersen en Astrid Lindgren, die niet alleen het Scandinavische publiek hebben geconsolideerd maar ook de wereldwijde kinder- en jeugdliteratuur hebben gevormd. De focus op sociaal realisme en ethische dilemma's in hun werken heeft ook geleid tot bredere discussies binnen de literatuur.
Veel Scandinavische boeken behandelen onderwerpen als milieuproblemen, de Scandinavische levensstijl, inventieve misdaadverhalen en historische gebeurtenissen. Er is ook vaak aandacht voor intermenselijke relaties, cultureel erfgoed en de uitdagingen van het moderne leven. Het zijn veelal verhalen die niet alleen vermaken, maar ook aanzetten tot nadenken.
De schrijfstijl in de Scandinavische literatuur neigt naar eenvoud en helderheid, met een sterke focus op karakterontwikkeling en psychologische diepgang. In vergelijking met andere Europese stijlen, zoals de complexe en soms bombastische stijlen van sommige Franse of Italiaanse schrijvers, zijn Scandinavische schrijvers vaak meer gericht op de directe ervaring en de emotionele impact van de personages en hun omgeving.
Populaire genres binnen de Scandinavische boeken variëren van thrillers en misdaadromans, waar de Scandinavische noir bekendheid mee heeft verworven, tot kinderboeken en literaire fictie. Ook historische romans en sociale commentaren zijn populaire genres. Dit biedt een breed scala aan lezers, van avontuurlijke jongeren tot serieuze volwassenen die zich interesseren voor maatschappelijke thema's.