De cantecleer, ook wel bekend als een haan, is vaak herkenbaar aan zijn imposante verenkleed en zijn heldere zang. Hij staat symbool voor waakzaamheid en het begin van een nieuwe dag. Deze vogel is meestal felgekleurd, met een mix van rode, gouden en zwarte tinten. Zijn krachtige rooster is ook een belangrijk kenmerk dat vaak wordt geprezen in verhalen en gedichten.
De cantecleer komt voor in verschillende fabels en verhalen, met name in het middeleeuwse stuk 'Van den vos Reynaerde', waarin hij een belangrijke rol speelt. In deze verhalen vertegenwoordigt de cantecleer vaak trotsheid en wijsheid, en zijn karakter wordt vaak gebruikt om belangrijke levenslessen over te brengen.
De cantecleer is een populair symbool binnen de Nederlandse cultuur vanwege zijn representatieve rol als de ochtendgrootmeester. Zijn gezang wordt vaak geassocieerd met de opkomst van de zon en een nieuw begin. Daarnaast is hij ook een symbool voor moed en vastberadenheid, waardoor mensen zich vaak met hem identificeren in verschillende cultuuruitingen.
De cantecleer verschilt van andere vogelsoorten, vooral in zijn vocale kwaliteiten en het gebruik van kleur. Terwijl veel vogels natuurlijke camouflage hebben, heeft de cantecleer een opvallend kleed dat hem juist zichtbaar maakt. Bovendien is zijn roep – een krachtig en helder gekraai – uniek, waardoor hij vaak wordt opgemerkt in zijn omgeving, in tegenstelling tot andere vogels die minder opvallen.
De cantecleer heeft een aanzienlijke invloed gehad op kunst en literatuur. In schilderijen en boeken wordt hij vaak afgebeeld als een symbool van de dageraad en de hoop op een betere toekomst. Zijn aanwezigheid in kunstwerken hangt vaak samen met thema's van groei en hernieuwing, en kunstenaars hebben hem gebruikt als een manier om de cyclus van het leven te verbeelden.