Louis De Taeye uit 1841 olieverf op doek De smeekbede van de gravin van Egmont bij de hertog van Alva is met vergulde lijst verkocht, een verfijnd Belgisch romantisch historisch schilderij voor bieders.



Louis De Taeye (1822–1890)De smeekbede van de gravin van Egmont bij de hertog van AlvaOlieverf op doek, 82 x 101 cm – met vergulde baroklijst 101 x 120 cmGesigneerd en gedateerd linksonder: L. De Taeye, 1841InleidingHet hier gepresenteerde schilderij van Louis De Taeye, vervaardigd in 1841, behoort tot de hoogtepunten van de Belgische romantisch-historische schilderkunst uit het midden van de 19de eeuw. In dit meesterlijk gecomponeerde tafereel toont De Taeye één van de meest aangrijpende momenten uit de geschiedenis van de Nederlanden: de smeekbede van Sabina van Beieren, gravin van Egmont, aan de hertog van Alva om genade voor haar echtgenoot, Lamoraal, graaf van Egmont.Het werk belichaamt de ideale synthese van techniek, historische nauwkeurigheid en emotionele lading die de Belgische romantische school kenmerkt. In een tijd waarin de jonge Belgische staat nog haar identiteit vormde, werden dergelijke taferelen van vaderlandse heroïek en lijden gebruikt om nationale trots en moreel besef te versterken. De Taeye sluit daarmee aan bij tijdgenoten als Gustaf Wappers, Henri Leys, Edouard De Bièfve, en internationaal bij Paul Delaroche en Karl von Piloty, die de Europese historiestijl haar academische grandeur gaven.Historische contextHet onderwerp vindt zijn oorsprong in de tragische gebeurtenissen van 1568, het jaar waarin Lamoraal, graaf van Egmont, en Filips van Montmorency, graaf van Hoorn, door de Spaanse bezettingsmacht in Brussel werden onthoofd. Deze terechtstelling, bevolen door Fernando Álvarez de Toledo, hertog van Alva, markeerde het symbolische begin van de Tachtigjarige Oorlog – de opstand die uiteindelijk zou leiden tot de onafhankelijkheid van de Republiek der Nederlanden.Egmont en Hoorn, beiden trouwe dienaren van koning Filips II, hadden zich verzet tegen de onderdrukking van de protestantse bevolking en tegen de verregaande centralisatiepolitiek van de Spaanse kroon. Hun arrestatie, veroordeling en executie veroorzaakten diepe verontwaardiging in Europa. De smeekbede van Egmonts echtgenote, Sabina van Beieren, die vergeefs trachtte genade af te smeken bij Alva, werd in de 19de eeuw uitgebeeld als een symbool van moed, moederlijke toewijding en de wreedheid van tirannie.Louis De Taeye verbeeldt dit historische drama niet slechts als politieke gebeurtenis, maar als morele botsing: de koude onverbiddelijkheid van de macht tegenover de kwetsbare menselijkheid van vrouw en kind.Beschrijving van het werkHet toneel ontvouwt zich in een rijk gedecoreerde renaissancezaal. Links, in volle wapenrusting en zittend op een met goud beslagen stoel, bevindt zich de hertog van Alva, de meedogenloze stadhouder van Filips II. Zijn houding is beheerst, zijn blik koel; de hand rust op de borst in een gebaar van gezag. Achter hem staan Spaanse hovelingen, militairen en geestelijken – getuigen van het vonnis dat reeds geveld is.Rechts op de voorgrond knielt Sabina van Beieren, elegant doch in rouw gekleed, met naast haar een jong kind – hun zoon Filips van Egmont. In een innig en dramatisch gebaar strekt zij haar hand uit naar Alva, terwijl haar blik smekend omhoog is gericht. Het kind klampt zich angstig vast aan haar arm, en verpersoonlijkt de onschuld die door de macht van het zwaard bedreigd wordt. Een oudere raadsman, rechts achter haar, houdt de hand aan de kin, in een houding van morele twijfel – een subtiel contrapunt dat de scène menselijk nuanceert.De compositie is helder opgebouwd rond een centrale lichtbundel die van links naar rechts valt en het tafereel verlicht alsof het een toneelstuk betreft. Het zachte licht op de gezichten en het metaalglans op Alva’s harnas tonen De Taeye’s technische meesterschap. De kleuren zijn warm en verzadigd – diepe rood- en goudtonen overheersen, gecontrasteerd met koelgroene en bruine nuances van wandtapijt en parketvloer. De gedetailleerde weergave van stoffen, borduursels en wapentuig verraadt een grondige studie van historische bronnen en kostuums.De Taeye’s weergave van emoties – de waardige wanhoop van Sabina, de onbewogen arrogantie van Alva, de ingetogen afwachtendheid van de omstanders – is ingetogen maar intens. De scène bezit een monumentale rust, waarbij stilte en macht elkaar ontmoeten.Techniek, uitvoering en conditieHet schilderij is uitgevoerd in olieverf op doek en toont het uitzonderlijke vakmanschap dat De Taeye al op jonge leeftijd bezat – het werk dateert uit 1841, toen de kunstenaar pas negentien jaar oud was. De verflaag bestaat uit transparante glacis, met zorgvuldig opgebouwde schaduwen en glanspartijen. De Taeye’s penseelvoering is fijn en gecontroleerd, typisch voor de academische school waarin hij was gevormd.De verf toont een lichte vergeling van de vernis, evenals fijne craquelures die passen bij de leeftijd van het doek. Onder UV-licht zijn plaatselijke retoucheringen zichtbaar, en het doek is voorzien van een rand-doublure ter versteviging. Het oppervlak is stabiel en vertoont slechts gering verfverlies aan enkele randen. Ondanks deze ouderdomssporen blijft het schilderij buitengewoon goed bewaard, met een prachtig egaal patina.De voorstelling wordt omlijst door een rijk gedecoreerde vergulde baroklijst, die in stilistische harmonie is met het onderwerp en de periode waarin het werk tot stand kwam.De kunstenaarLouis De Taeye werd geboren in Ieper (1822) en genoot zijn opleiding aan de Académie des Beaux-Arts in Brussel, waar hij beïnvloed werd door de grote Belgische romantici, onder wie Nicaise De Keyser en Gustaf Wappers. Al vroeg onderscheidde hij zich als historieschilder met een bijzonder gevoel voor dramatische compositie en historische nauwkeurigheid.Zijn oeuvre omvat historische en religieuze scènes, allegorieën en portretten. De Taeye werkte voornamelijk in Brussel, waar hij deelnam aan de nationale salons en deel uitmaakte van de generatie schilders die de Belgische identiteit na 1830 visueel vormgaven. Zijn stijl verenigt academische beheersing met psychologisch gevoel, wat zijn historiestukken zowel plechtig als menselijk maakt.In zijn behandeling van het onderwerp volgt hij de traditie van de romantisch-historische school, waarin het verleden niet louter wordt gereconstrueerd, maar met pathos en dramatische spanning tot leven wordt gebracht.Stijl en verwantschapDit schilderij behoort tot de Belgische romantisch-historische school, een stroming die tussen 1830 en 1870 de toon zette in de nationale schilderkunst. Deze richting, voortgekomen uit de academische leer, combineerde een precieze schildertechniek met een verhalende dramatiek en een nadruk op morele of patriottische thema’s.De Taeye’s werk kan worden gezien naast dat van Gustaf Wappers, Henri Leys, Edouard De Bièfve, Paul Delaroche en Karl von Piloty – kunstenaars die de geschiedenis als moreel theater op het doek vertaalden. In de fijnzinnige behandeling van licht, kostuums en expressie toont De Taeye zich een waardig vertegenwoordiger van deze traditie.ConclusieDe smeekbede van de gravin van Egmont bij de hertog van Alva is een indrukwekkend historiestuk dat de dramatiek van de Nederlandse Opstand in al haar morele en emotionele kracht verbeeldt. Louis De Taeye brengt in dit vroege meesterwerk een pijnlijk moment uit de geschiedenis van de Nederlanden tot leven – niet met luid pathos, maar met verfijnde psychologische spanning.De compositie, het kleurenpalet en de expressieve diepgang maken dit werk tot een exemplarisch voorbeeld van de 19de-eeuwse Belgische historiestijl. Het toont niet enkel een historische gebeurtenis, maar een universeel thema: de botsing tussen macht en mededogen, tussen politieke macht en menselijke waardigheid.Een werk van uitzonderlijke historische en artistieke betekenis, met museale allure, dat binnen de context van het 19de-eeuwse Belgische schilderen tot de meest verfijnde vertolkingen van de vroegmoderne geschiedenis gerekend kan worden.Transportinformatie:Afhalen mogelijk in overleg, of verzending na aankoop via offertebasis (aan te vragen via Catawiki-support of rechtstreeks via onze galerij).Het werk "De smeekbede van de gravin van Egmont bij de hertog van Alva" zit is een vergulde houten barok/verenlijstlijst met gipsen ornamenten (enkele bijgewerkte beschadigingen; zie fotos)Totale afmetingen: 101x120cmDoek afmetingen: 82x101cmAlleen Afhalen Mogelijk, of transport per offerte na aankoop via onze site of Catawiki support.Geen verzending via reguliere transportbedrijven mogelijk ivm beschadigingsrisico van de lijst en schilderij.Transport Offerte aanvraag via onze website (Service-transport) of via Catawiki supportDe klant is zelf verantwoordelijk voor eventuele invoerrechten en bijkomende kosten die van toepassing kunnen zijn bij levering in het buitenland. We streven ernaar om uw kunstwerk veilig en in optimale staat bij u af te leveren, waarbij we zorgvuldig aandacht besteden aan de verpakking en transport per offerteaanvragen. Bij vragen of speciale verzoeken kunt u altijd contact opnemen met de Catawiki klantenservice.


Hét online veilinghuis voor jou!

Catawiki is het meest bezochte online platform in Europa voor bijzondere objecten geselecteerd door experts, en biedt wekelijks meer dan 65.000 objecten aan voor de veiling. Het is onze missie om onze klanten een spannende en probleemloze ervaring te bieden bij het kopen en verkopen van bijzondere, moeilijk te vinden objecten.


Waarom Catawiki?

Lage veilingkosten

Al onze objecten zijn gecontroleerd door onze 240+ experts

24/7 meebieden in onze app

Biedingen zijn alleen geldig via de website van Catawiki.