Philibert de l’Orme’s Architecture met Nouvelles Inventions pour bien bastir, 1626 Parijs editie in leren band met talrijke illustraties, een kernstuk van renaissancistische architectuur.



De goede architect, de slechte architect – Bekentenissen van de koning's bouwerHet is de eerste editie die in één enkel volume het Premier tome de l’Architecture (1567) en de Nouvelles Inventions pour bien bastir et à petits frais (1561) samenbrengt, met de toevoeging van de boeken X en XI gewijd aan timmerwerk. Dit monumentale werk, rijk geïllustreerd met honderden houtgravures en losbladige platen, getuigt van de wens van de l’Orme om het humanistische ideaal van de architect-filosoof te verzoenen met het praktische vernuft van de ambachtsman. De uiteindelijke gravures, allegorieën van de 'goede' en de 'slechte' architect, sluiten symbolisch de morele en technische reis van het hele werk af, en bevestigen het vak als een daad van verstand en maat.In het uitgebreide panorama van de renaissance-architectuur vertegenwoordigt de Parijse editie van 1626 van de Architecture van Philibert de l’Orme een moment van synthese tussen theorie, techniek en allegorie van het bouwen.marktwaardeDe editie uit 1626 is uiterst zeldzaam op de antiquarische markt. Ze verschijnt zelden bij veilingen: complete exemplaren, zelfs met lichte gebreken, overtreffen gemakkelijk 10.000 euro; goed bewaarde exemplaren, met onbeschadigde platen en een oude binding, worden geschat tussen 14.000 en 18.000 euro. De waarde stijgt als het portret van de auteur en de zes extra platen aanwezig zijn, die soms ontbreken. Het betreft een van de meest gewilde uitgaven van de Franse renaissance-architectuur, tweede qua belang na de originele edities van 1561-1567, maar vollediger en gemakkelijker te raadplegen.FYSIEKE BESCHRIJVING EN TOESTANDFolio (362 × 253 mm). Gegraveerd titelblad in hout en typografisch titelblad met merkteken, kopteksten, initialen en houtsnede-illustraties in de tekst; 6 buiten-tekst illustraties op 4 bladen, waarvan 2 gevouwen; gegraveerde lijst aan het eind met het gedicht 'Ad Zoilum' van Antoine Mizaul. Achterbindsel in leer met titel en decoraties in goud op de rug en de platen, lichte gebruikssporen. Gegraveerd titelblad versterkt aan de binnenrand; pagina’s van het fascikel r korter en met marginale restauraties; enkele bruiningen, vlekken en kleine scheurtjes aan de rand. Herkomst: Duplessier (eigenaarshandtekening uit dezelfde periode bij het titelblad). Bladen (1); 348; (1).Volledige titel en auteurPhilibert de l’Orme, Architectuur. Geheel werk bestaande uit elf boeken, aangevuld met twee: en andere figuren nog niet eerder gezien, zowel voor ontwerpen als voor versieringen van huizen. Met een mooie uitvinding om goed te bouwen, en tegen lage kosten.Parijs, Regnault Chaudière, 1626.Philibert de l’OrmeContext en BelangDeze opera vormt een samenvatting van de theoretische en praktische Franse architectuur van de 16e eeuw. De l’Orme schetst hierin een visie op de architect als zowel intellectueel als ambachtsman, in staat om geometrie, economie en moraliteit te harmoniseren. De boeken X en XI, gewijd aan timmertechnieken, introduceren voor het eerst in de Europese traktatie een systematische aandacht voor houten constructies en materiaalbeheer, waarmee bouwprincipes worden geïntroduceerd die eeuwenlang relevant blijven. De opname van Nouvelles Inventions integreert de theoretische discussie met praktische oplossingen voor ‘goed bouwen en met weinig kosten’, dat wil zeggen, bouwen met stevigheid zonder verspilling: een ethisch en esthetisch principe tegelijk. Het iconografische apparaat, een van de meest complexe van de architectonische traktatie van die tijd, vertaalt grafisch de verhoudingsgedachte van de auteur, terwijl de afsluitende allegorieën over de ‘goede’ en ‘slechte’ architect de ideeën over bouwen als een morele oefening vastleggen.Biografie van de auteurPhilibert de l’Orme (ca. 1510-1570), Franse architect en theoreticus, was een van de hoofdrolspelers in de renaissancearchitectuur aan de overzijde van de Alpen. Opgeleid in Rome, is zijn poëzie gebaseerd op een wetenschappelijke interpretatie van de Vitruviaanse principes, gefilterd door een geheel Franse gevoeligheid voor maat, decoratie en functie. Hij was de architect van Hendrik II en Catharina de’ Medici, en de maker van beroemde werken zoals het kasteel van Anet en het paviljoen van de Tuileries. Zijn Architectuur vormt een van de meest originele en invloedrijke teksten van de Europese zestiende eeuw, vanwege zijn vermogen om technische strengheid, humanistische eruditie en moreel bewustzijn te verenigen.Drukgeschiedenis en verspreidingDe eerste editie van het Premier tome de l’Architecture verscheen in 1567 bij Federic Morel, gevolgd in 1561 door de Nouvelles Inventions, gepubliceerd door Regnault Chaudière. De editie van 1626, verzorgd door dezelfde drukker, vormt de eerste volledige samensmelting van de twee werken, met de toevoeging van boeken X en XI en zes extra platen. Het werd herdrukt in 1648 en 1653, maar met reducties en typografische variaties die het minder compleet maken dan deze versie. Het exemplaar uit 1626 blijft daarom de meest volledige en iconografisch rijkere versie van het corpus van de l’Orme, verspreid onder architecten, ingenieurs en mechanica-studenten van de zeventiende eeuw.Bibliografie en ReferentiesINHA, Architectuur van Philibert de l’Orme… Parijs: R. Chaudière, 1626 (in-fol., 348 ff., portret, pl. en fig. gegraveerd).Onschatbaar, 'Philibert Delorme, Architectuur. Parijs, Regnault Chaudière, 1626. Eerste editie.'F. Choay, De regel en het model. Over de theorie van architectuur en stedenbouw, Parijs, 1980.E. Middleton, Renaissance-theorieën over architectuur, Londen, 1982.G. Guillemain, Philibert de l’Orme en de architectuur van de XVIe eeuw, Parijs, 1958.


Hét online veilinghuis voor jou!

Catawiki is het meest bezochte online platform in Europa voor bijzondere objecten geselecteerd door experts, en biedt wekelijks meer dan 65.000 objecten aan voor de veiling. Het is onze missie om onze klanten een spannende en probleemloze ervaring te bieden bij het kopen en verkopen van bijzondere, moeilijk te vinden objecten.


Waarom Catawiki?

Lage veilingkosten

Al onze objecten zijn gecontroleerd door onze 240+ experts

24/7 meebieden in onze app

Biedingen zijn alleen geldig via de website van Catawiki.