Claudianus Proserpine-manuscript vertaald in heldendicht en voltooid door de Président Nicole is een in 1660 op perkament geïllustreerde uitgave met 67 vellen.



Proserpine — Gedicht van Claudianus, vertaald in heldendichten en voltooid door President Nicole. Anonim manuscript, Frankrijk, ca. 1660 – In-12, 67 bladen, bruin inkt op zacht contemporair perkament, geïllustreerd met vier pennekeningen. Er is geen tekst om te vertalen, aangezien de invoer slechts een symbool is. Historische en culturele context Het manuscript Proserpine bevindt zich in de bruisende literaire en humanistische omgeving van Frankrijk in de 17e eeuw, een periode waarin de klassieke cultuur werd herinterpreteerd in het licht van de barokke esthetiek en het opkomende rationalisme.De opera is een vertaling in heldenverzen van het gedicht De raptu Proserpinae van Claudianus, een Latijnse dichter actief tussen de 4e en 5e eeuw na Christus, de laatste grote vertegenwoordiger van de epische poëzie van het Romeinse Rijk.Deze handgeschreven versie, gedateerd rond 1660, volgt de Franse vertaling van Claude Nicole (Le Président Nicole), die voor het eerst werd gepubliceerd in Parijs door Charles de Sercy in 1658. Claude Nicole (1611–ca. 1675), raadsman van de koning en voorzitter van de verkiezing van Chartres, behoorde tot die kring van geleerde magistraten die openbare functies combineerden met poëtische activiteit.Hij wijdde zijn vrije tijd aan het vertalen en aanpassen van de klassiekers, vooral van Horatius, Ovidius en Petronius, volgens de morele en retorische smaak van zijn eeuw.Zijn vertaling van Claudian wordt beschouwd als een van de meest gewaardeerde vanwege de balans tussen trouw aan de Latijnse tekst en de rijkdom van Franse uitdrukking, met een verfijnd maar toegankelijk vocabulaire, en een heroïsche versvorm die erop gericht is de pracht van het originele Latijn te weerspiegelen. Er is geen tekst om te vertalen, aangezien de invoer slechts een symbool is. 2. Beschrijving van materiaal en paleografisch Het manuscript is gemaakt met bruin inkt op dun perkament, met een nette en leesbare handschrift, waarschijnlijk van een professionele kopist of een geleerd verzamelaar.Het formaat in-12 en de ruggengraat in zachte perkamenten binding getuigen van een privé- en studiegebruik, mogelijk als lees- of presentatiekopie. De kalligrafie, elegant en regelmatig, is typisch voor de tweede helft van de zeventiende eeuw, met invloeden die terug te voeren zijn op de Franse humanistische bâtarde, gebruikt in literaire en poëtische teksten.De voorpagina vermeldt de titel: Proserpine, gedicht van Claudian, vertaald in heldendichten en voltooid door de voorzitter Nicole. Het volume omvat 67 genummerde bladen, met vier potlood- en bruininktillustraties die getrouw de gravures reproduceren die verschenen in de gedrukte editie van 1658. Er is geen tekst om te vertalen, aangezien de invoer slechts een symbool is. 3. Illustratief apparaat De illustraties, uitgevoerd met fijn en gemoduleerd lijnwerk, vormen een opmerkelijk voorbeeld van pennen tekeningen uit de zeventiende eeuw.De techniek, met bruin inkt en chiaroscuro verkregen door kruislingse streken, onthult een smaak die nog steeds dicht bij de Vlaamse en Italiaanse gravures ligt, die in die tijd in Frankrijk wijdverspreid waren. Tafel I – Pluto en Mercurius in het rijk van de onderwereld De eerste scène toont Pluto zittend op de troon, met scepter en kroon, omringd door allegorische figuren en door de gevleugelde Mercurius die nadert met de goddelijke boodschap.De compositie, duidelijk geïnspireerd door de klassieke stijl, roept de plechtigheid op van de infernale wereld, met een architectonische opzet die verwijst naar de ondergrondse tempel van Hades.De volumetrische weergave en de geaccentueerde gebaren drukken het moment van het consilium deorum uit, de aanloop tot de ontvoering van Proserpina. Tafel II – De ontvoering van Proserpina De tweede illustratie toont de beroemde mythologische scène: Plutone, op de wagen getrokken door onstuimige paarden, ontvoert Proserpina terwijl het meisje bloemen plukt met haar vriendinnen.De energie van de beweging, uitgedrukt door de spanning van de paarden en de dynamiek van de figuren, weerspiegelt de maniëristische en barokke traditie van het thema, die al in de schilderkunst werd verspreid door kunstenaars zoals Rubens en Guido Reni.De vrouwelijke figuren, met vloeiende vleugels en slungelige houdingen, verlenen de scène een theatrale dramatiek die de heilige geweldadigheid van het gebaar benadrukt. Tafel III – Het optreden van Jupiter In de derde tafel verschijnt Jupiter op de troon tussen de wolken, stralend van licht, terwijl hij vanaf de hoogte de aardse gebeurtenissen observeert.De opgaande compositie, met diagonale lijnen en bundels licht, is typisch barok en symboliseert de goddelijke orde die de infernale en menselijke chaos overtreft.Het gaat waarschijnlijk om de scène waarin de god de compromis besluit: Proserpina zal een deel van het jaar in de onderwereld doorbrengen en een ander deel op aarde, waardoor de cyclus van de seizoenen wordt uitgelegd. Er is geen tekst om te vertalen, aangezien de invoer slechts een symbool is. Het mythos van Proserpina: betekenis en ontvangst De Ratteling van Proserpina is een Griekse mythe (Persephone), die door de Romeinen werd overgenomen als allegorie voor de levenscyclus en de regeneratie van de natuur.Claudiano, in zijn gedicht in drie boeken, biedt een van de meest complexe en plechtige versies van de mythe, waarbij hij epische en symbolische motieven combineert met een laat-antieke taal die een buitengewone retorische rijkdom bezit. De vertaling van Nicole, en nog meer de huidige handgeschreven kopie, maken deel uit van een culturele context waarin de mythe wordt herinterpreteerd in morele, theologische en kosmologische zin.Proserpina wordt de figuur van de ziel die afdaalt in de diepten van de zintuiglijke ervaring om vervolgens terug te keren naar het licht van de rede en de genade; Pluto vertegenwoordigt de heerschappij over de passies en de noodzaak, terwijl Jupiter het hogere evenwicht van de goddelijke rechtvaardigheid belichaamt.De wisselwerking tussen neerwaartse en opwaartse beweging, dood en wedergeboorte, weerspiegelt het neoplatonisme dat nog steeds aanwezig is in het zeventiende-eeuwse classicisme. Er is geen tekst om te vertalen, aangezien de invoer slechts een symbool is. 5. Historische en artistieke waarde van het manuscript Van een bibliologisch perspectief vormt het manuscript een waardevolle getuigenis van de ontvangst van Claudianus in de zeventiende eeuw en van de Franse verzamelwoede voor geïllustreerde poëtische vertalingen.De aanwezigheid van met pen gemaakte tekeningen in plaats van gegraveerde wijst op een zorgvuldig kopieerwerk, mogelijk bestemd voor een literair of academisch gezelschap.De vergelijking met de gravures uit de editie van De Sercy (1658) bevestigt de iconografische trouw, maar ook een zekere vrijheid van grafische interpretatie, teken van een ervaren maar onafhankelijke hand. De conserveringscondities, met lichte vlekken van foxing en marginale verliezen, compromitteren niet de leesbaarheid noch de esthetische kwaliteit van het geheel, dat een opmerkelijk voorbeeld blijft van een barokke Franse geïllustreerde manuscript. Er is geen tekst om te vertalen, aangezien de invoer slechts een symbool is. Conclusie Dit manuscript van Proserpine, vertaald en voltooid door de Président Nicole, vertegenwoordigt een zeldzame combinatie van erudiet humanisme, grafische kunst en morele poëzie.Esso getuigt van de dialoog tussen de klassieke oudheid en de moderne cultuur van de zeventiende eeuw, en biedt een portret van de Franse barokke gevoeligheid, waarin de oude mythologie wordt herinterpreteerd als spiegel van de kosmische orde en de menselijke conditie. Zijn dubbele aard – literair en figuurlijk – maakt het een document van groot belang voor de studies over de vertaling van poëzie, de ontvangst van de klassieke mythologie en de geschiedenis van het geïllustreerde boek. Verzending Het boek wordt verzonden via DHL Express, waardoor u het binnen 24 uur werktijd in heel Europa ontvangt, terwijl er 72 uur werktijd nodig is voor landen buiten de EU. #historyconnoisseurcf


Hét online veilinghuis voor jou!

Catawiki is het meest bezochte online platform in Europa voor bijzondere objecten geselecteerd door experts, en biedt wekelijks meer dan 65.000 objecten aan voor de veiling. Het is onze missie om onze klanten een spannende en probleemloze ervaring te bieden bij het kopen en verkopen van bijzondere, moeilijk te vinden objecten.


Waarom Catawiki?

Lage veilingkosten

Al onze objecten zijn gecontroleerd door onze 240+ experts

24/7 meebieden in onze app

Biedingen zijn alleen geldig via de website van Catawiki.