Beschrijving



BELANGRIJK WERK IN DE ONTDEKKING VAN DE ROL VAN MICRO-ORGANISMEN (KIEMTHEORIE) BIJ INFECTIEZIEKTEN.Tweede editie van pater Kirchers verhandeling over de pest. De eerste editie werd in 1658 in Rome gepubliceerd. Deze editie verscheen een jaar later in Leipzig.Fielding Garrison, Kircher "was ongetwijfeld de eerste die expliciet de leer van 'contagium vivum' als oorzaak van infectieziekten verwoordde." Door zijn microscoop observeerde hij micro-organismen en veronderstelde dat besmetting door microscopisch kleine bacteriën kon worden veroorzaakt.Dit werk ging 120 jaar vooraf aan het baanbrekende werk van Pasteur en Koch over de kiemtheorie.Dit boek is een belangrijke zeldzaamheid in de geschiedenis van de geneeskunde en werd voorheen gekoesterd door de beroemde bibliofiel Arthur Tatossian.VERHAAL VAN HET BOEK:Kircher raakte geïnteresseerd in de geneeskunde tijdens de pestepidemie die Napels in 1656 teisterde en 150.000 mensenlevens kostte. Ondanks beschermende maatregelen verspreidde de epidemie zich al snel naar Rome.Destijds geloofde men dat de pest werd veroorzaakt door miasma's, stinkende dampen die giftig werden door de stand van de sterren. Kircher, die doceerde aan het Romeinse College in Rome, hanteerde een wetenschappelijke benadering door het bloed van patiënten onder een microscoop te onderzoeken.Kircher stelde preventieve maatregelen voor om de verspreiding van de pest te voorkomen: isolatie in quarantaine, het verbranden van de kleding van patiënten en het dragen van gezichtsmaskers.Naast de hedendaagse miasmatheorie vermeldt Kircher, destijds revolutionair, zijn vermoeden dat de pest van zieke op gezonde mensen werd overgedragen via besmetting.Net als de arts Girolamo Fracastoro vermoedt hij dat giftige "lichaampjes" de ziekte veroorzaken, die zich als zaden verspreiden.Volgens hem zijn deze "corpuscula" levende organismen ("wormpjes"). Hij rechtvaardigt deze bewering onder andere door te stellen dat hij de "animata effluvia" in verschillende experimenten heeft kunnen observeren met de toen net uitgevonden microscoop; hij had rond 1646 een eenvoudige microscoop gekregen van zijn beschermheer, kardinaal Carlo di Ferdinando de' Medici.Volgens de huidige schattingen wordt het echter onmogelijk geacht dat Kircher de pestpathogeen daadwerkelijk heeft gezien vóór de ontdekking van achromatische lenzen. Medische historici beschouwen de waarnemingen als technische artefacten.Toch wordt het werk van Kircher, ondanks de niet ongebruikelijke, onkritische overname van traditionele opvattingen door de auteur en de toepassing van moderne methoden, vandaag de dag gezien als een belangrijke bijdrage, omdat zijn autoriteit bijdroeg aan het vinden van de uiteindelijk juiste verklaring van de pest en hij ook de basis legde voor het gebruik van technische hulpmiddelen zoals de microscoop, die door sommigen destijds nog als ketters werd veroordeeld.vgl. wiki Athanasius Kircher (1602-1680), "een jezuïet en polymath, niet specifiek opgeleid in de geneeskunde, was waarschijnlijk de eerste die de microscoop gebruikte om de oorzaak van ziekten te onderzoeken. Hij vermeldde dat het bloed van pestpatiënten gevuld was met een "talloze broed wormen die niet met het blote oog waarneembaar waren, maar die met de microscoop in alle rottende materie te zien waren" (Garrison). Hij kon de pestbacterie niet met zijn zwakke microscoop hebben gezien, maar waarschijnlijk wel de grotere micro-organismen. Hij was de eerste die expliciet de theorie van besmetting door animalculae als oorzaak van infectieziekten formuleerde."BOEKOMSCHRIJVING EN VOORWAARDEN:Scrutinium physico-medicum contagiosae Luis quae dicitur Pestis... Lipsiae, Haered. Schürer en Götz, 1659. Duodecimo, perkament, rode randen (18e-eeuwse band) 24 e.v., 427 pp., 26 e.v. (index). Papier egaal gebruind, wormgaatje in de laatste twee bladen. Wat vlekjes op de titel. Algemeen: VG.ZeldzaamheidsanalyseNet als de eerste editie uit Rome is deze Duitse editie zeer zeldzaam. Er zijn slechts 13 exemplaren van deze editie in bibliotheken aangetroffen (USTC 2582118). Interessant is dat, ondanks de historische betekenis van deze titel, er geen exemplaren in een bibliotheek buiten Duitsland te vinden zijn. In de vorige eeuw zijn er zes exemplaren van dit boek geveild (RBH).PROVENANCEDit boek was voorheen in het bezit van Arthur Tatossian. Arthur Tatossian (1929-1995) was een Franse psychiater en legendarische bibliofiel, actief in de 20e eeuw. Hij stond bekend om zijn grote en opmerkelijke collectie zeldzame medische boeken. Hij was vooral geïnteresseerd in de evolutie van wetenschappelijke ideeën, met name die met betrekking tot anatomie, chirurgie en vroege farmacologie.REFERENTIES:"Kircher was de eerste die expliciet de theorie van besmetting door animalculae als oorzaak van infectieziekten formuleerde." VD17 39:141450F. De Backer-Sommervogel IV 1058, 16. Wellcome II 395. Garrison & Morton nr. 2528.1 en 5118 (1e druk 1658). Zie ook John Glassie's "Invisible Little Worms: Athanasius Kircher's Study of the Plague" in Public Domain Review (online te vinden).


Hét online veilinghuis voor jou!

Catawiki is het meest bezochte online platform in Europa voor bijzondere objecten geselecteerd door experts, en biedt wekelijks meer dan 65.000 objecten aan voor de veiling. Het is onze missie om onze klanten een spannende en probleemloze ervaring te bieden bij het kopen en verkopen van bijzondere, moeilijk te vinden objecten.


Waarom Catawiki?
  • Lage veilingkosten
  • Al onze objecten zijn gecontroleerd door onze 240+ experts
  • 24/7 meebieden in onze app

    Biedingen zijn alleen geldig via de website van Catawiki.
  • ...
    ...
    ...
    ...
    ...
    ...
    ...
    ...
    ...
    ...
    ...
    ...
    Bezorgt in heel België
    0x bekeken
    0x bewaard
    Sinds 19 sep '25
    Zoekertjesnummer: a154613046