Vondel verkent in zijn werk thema's zoals de strijd tussen goed en kwaad, de menselijke tragedie en de diepere vragen over het leven en de dood. Zijn teksten zijn vaak doordrenkt met morele en religieuze overpeinzingen, waarbij hij de lezer uitdaagt om na te denken over hun eigen waarden en overtuigingen. De invloed van de Bijbel is duidelijk aanwezig, wat zijn werk zowel tijdloos als relevant maakt voor verschillende generaties.
Vondel wordt vaak gezien als de grootste Nederlandse dichter van de 17e eeuw, en zijn invloed is onmiskenbaar. Hij heeft een brug geslagen tussen de middeleeuwse poëzie en de moderne literatuur, en zijn werken hebben anderen geïnspireerd om zich te verdiepen in het schrijven in het Nederlands. Veel schrijvers en dichters, zowel in Vondels tijd als daarna, hebben zijn werk bestudeerd en gekopieerd, waardoor zijn impact nog steeds voelbaar is in de hedendaagse literatuur.
In zijn indrukwekkende oeuvre heeft Vondel verschillende literaire genres verkend, waaronder poëzie, drama en proza. Zijn toneelstukken, zoals 'Gijsbrecht van Aemstel' en 'Lucifer', zijn enkele van de hoogtepunten van de Nederlandse toneelliteratuur. Daarnaast schreef hij ook poëzie, waaronder elegieën en lofdichten, die zowel emotioneel als intellectueel uitdagend zijn.
Vondels schrijven vond plaats tijdens een periode van grote politieke en religieuze onrust in Nederland. De Tachtigjarige Oorlog en de daaruit voortvloeiende religieuze conflicten vormden de achtergrond voor veel van zijn werken. Hij schreef zowel om te entertainen als om zijn publiek te onderwijzen over morele en ethische kwesties die deze tumultueuze tijden weerkaatsten. Dit geeft zijn werk een gelaagdheid die het nog steeds interessant maakt voor moderne lezers.
Vandaag de dag wordt Vondel nog steeds beschouwd als een centrale figuur in de Nederlandse literatuur. Zijn werken worden regelmatig bestudeerd op scholen en universiteiten en zijn thema's worden vaak besproken in de context van actuele sociale en ethische vraagstukken. Vondels poëzie en drama zijn niet alleen belangrijk voor de literaire canon, maar spelen ook een rol in culturele evenementen en herdenkingen, wat getuigt van de blijvende relevantie van zijn ideeën.