De belangrijkste thema's in het werk van Ernest Claes zijn de Limburgse cultuur, de eenvoud van het boerenleven en de verbinding tussen mens en natuur. Claes verkent vaak de menselijke relaties en de impact van de samenleving op het individu, wat zijn verhalen een herkenbaar en authentiek gevoel geeft, vooral voor mensen die opgroeiden in soortgelijke gebieden.
De stijl van Ernest Claes is een mix van realisme en romantiek. Hij heeft een unieke manier om de alledaagse levenservaringen te beschrijven met een poëtische touch. Zijn narratieve technieken zijn toegankelijk en zorgen ervoor dat de lezer zich makkelijk kan inleven in de personages en hun situaties. Claes gebruikte vaak regionale dialecten, wat een authentiek beeld geeft van zijn personages en hun omgeving.
'De Witte van Zichem' is historisch belangrijk omdat het een scherpe blik werpt op het leven en de strijd van de boeren in de vroege 20ste eeuw in Vlaanderen. Het boek toont de sociale ongelijkheid en de strijd om erkenning en waardigheid in een veranderende wereld. Het heeft ook bijgedragen aan de populariteit van streekromans in de Belgische literatuur en heeft vele generaties lezers geraakt.
Naast 'De Witte van Zichem' heeft Ernest Claes verschillende andere werken geschreven die het waard zijn om te lezen, zoals 'De fanfare van de Sint-Jansvrienden' en 'Uit mijn soldatentijd'. Deze boeken bieden ook een kijkje in zijn achtergronden en de thema's die hem bezig hielden, zoals vriendschap, saamhorigheid en de uitdagingen van het leven op het platteland.
De omgeving van Zichem heeft een aanzienlijke invloed gehad op het werk van Ernest Claes. De natuur, de dorpscultuur en de unieke geschiedenis van de regio komen duidelijk naar voren in zijn verhalen. Claes bouwde zijn karakteren en plots vaak rond de tradities en de levensstijl van de mensen in zijn geboortestreek, waardoor zijn boeken een authentiek beeld geven van de Limburgse samenleving.