De belangrijkste thema's in "À la recherche du temps perdu" zijn onder andere de tijd, de herinnering en de sociale stratificatie. Proust verkent hoe de tijd ons verandert en hoe onze herinneringen ons blijven achtervolgen. Het idee dat verleden en heden met elkaar verweven zijn, staat centraal in het verhaal, waarbij de hoofdpersoon, Marcel, zijn leven in het licht van zijn herinneringen bekijkt.
De belangrijkste personages zijn Marcel, de verteller en hoofdpersoon, en zijn vrienden en familieleden zoals Swann, Odette en Albertine. Elk personage vertegenwoordigt verschillende aspecten van de Franse samenleving rond het eind van de 19e en het begin van de 20e eeuw. Hun relaties en interacties dragen bij aan de ontwikkeling van de centrale thema's van liefde, jaloezie en sociale status.
De schrijfstijl van Proust is uniek door het gebruik van lange, complexe zinnen en een rijke beschrijving van gevoelens en gedachten. Hij maakt gebruik van stream-of-consciousness technieken, waardoor de lezer een intieme en diepgaande kijk krijgt op de innerlijke wereld van de personages. Dit zorgt ervoor dat de lezer niet alleen het verhaal volgt, maar ook de emotionele resonantie ervan ervaart.
De vertelstructuur van "À la recherche du temps perdu" is niet-lineair. Proust maakt gebruik van flashbacks en associatieve sprongen, die de lezer door de tijd meenemen. Hierdoor worden herinneringen levendiger en is er een constante wisselwerking tussen het verleden en het heden. Deze structuur versterkt de thema's van het geheugen en de vergankelijkheid van de tijd.
"À la recherche du temps perdu" wordt beschouwd als een meesterwerk omdat het niet alleen een pionier is op het gebied van modernisme, maar ook omdat het diepe psychologische inzichten biedt en een uitgebreide verkenning van de menselijke ervaring laat zien. Het boek heeft een blijvende invloed gehad op de literatuur en inspireert nog steeds schrijvers en lezers over de hele wereld.