Het berkenkruis, ook wel bekend als het 'broederkruis', heeft zijn oorsprong in de tradities van landen die betrokken waren bij de Tweede Wereldoorlog. Het werd voornamelijk gegeven aan militairen voor hun dapperheid en opofferingsgezindheid tijdens criticale momenten. De naam is afkomstig van de berkenbomen die vaak stonden in gebieden waar de strijd plaatsvond, en het kruis dient als een eerbetoon aan hen die hun leven gaven voor hun land.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het berkenkruis gebruikt als een symbool van waardering voor soldaten die onverschrokken gedrag toonden in de strijd. Officieren konden dit kruis toekennen aan soldaten die zich onderscheidden door moed en opofferingsgezindheid. Het werd ook gezien als een motiverende factor, waardoor soldaten zich meer betrokken voelden bij hun missie.
De belangrijkste kenmerken van een berkenkruis zijn de vorm en de gebruikte materialen. Het kruis is vaak gemaakt van metaal en kan versierd zijn met inscripties of symbolen die betrekking hebben op de eenheid of de specifieke campagne waarin de soldaat heeft gediend. De afwerking kan variëren, van eenvoudig tot gedetailleerd, afhankelijk van de producent en de periode waarin het is vervaardigd.
De symboliek van het berkenkruis is diepgeworteld in de waarden van moed, opofferingsgezindheid en broederschap tussen de soldaten. Het kruis vertegenwoordigt niet alleen individuele dapperheid, maar ook de solidariteit die ontstaat tussen soldaten in de strijd. Dit maakt het een zeer emotioneel geladen symbool, dat vaak wordt gekoesterd door degenen die het hebben ontvangen en hun families.
Hoewel het berkenkruis een militaire onderscheiding is, verschilt het van andere onderscheidingen zoals medailles of sterren. Het berkenkruis wordt vaak gezien als een meer persoonlijke en intieme erkenning van dapperheid, terwijl andere onderscheidingen meer gericht zijn op het algemene militaire functioneren. Het draagt vaak een zwaardere emotionele lading voor degenen die het hebben ontvangen.