De belangrijkste thema's in Sjakie en de chocoladefabriek zijn dromen, rijkdom versus armoede, en de gevolgen van hebzucht. Sjakie droomt van een betere toekomst en de avonturen die hij beleeft in de chocoladefabriek illustreren hoe belangrijk het is om eerlijk en vriendelijk te zijn. De verhalen van de andere kinderen laten zien wat er gebeurt als je te hebzuchtig bent.
Naast Sjakie zijn er verschillende andere belangrijke personages, zoals Willy Wonka, de eigenaar van de chocoladefabriek, en de vier andere kinderen: Augustus Gloop, Veruca Salt, Violet Beauregarde en Mike Teavee. Elk van deze kinderen heeft hun eigen unieke eigenschappen en hun verhalen brengen belangrijke levenslessen met zich mee.
De boekversie van Sjakie en de chocoladefabriek bevat veel meer details en achtergrondverhalen dan de films. De films maken vaak keuzes om het verhaal te verkorten of aan te passen voor een visueel effect. Bovendien zijn de personages en hun ontwikkeling in het boek soms dieper uitgewerkt dan in de films.
De chocoladefabriek is zo bijzonder omdat het een magische plek is vol verrassingen en unieke snoepgoed. Voor Sjakie staat de fabriek symbool voor hoop en wonder, een plek waar zijn dromen werkelijkheid kunnen worden. De creatieve snoepjes en de fantasie van Willy Wonka dragen bij aan de magie.
Kinderen kunnen veel leren van het verhaal van Sjakie, zoals het belang van vriendelijkheid, bescheidenheid en het volgen van je dromen. Het boek moedigt jonge lezers aan om altijd hun best te doen en te geloven in zichzelf, ongeacht hun omstandigheden. Daarnaast zijn er belangrijke lessen over de gevolgen van slecht gedrag en egoïsme.