Een platenspeler bestaat uit verschillende belangrijke onderdelen die samen zorgen voor de geluidsweergave. Ten eerste heb je de draaitafel zelf, waar de vinylplaat op ligt. Daarnaast is er de toonarm, die de cartridge en naald bevat, wat cruciaal is voor het omzetten van de groeven in geluid. De motor van de platenspeler zorgt ervoor dat de draaitafel op de juiste snelheid draait, meestal 33 1/3 of 45 toeren per minuut. Verder is er de basis, die stabiliteit biedt, en soms een voorversterker die het signaal versterkt voordat het naar de luidsprekers gaat.
Om je platenspeler in topvorm te houden, is regelmatig onderhoud belangrijk. Dit omvat het schoonmaken van de naald, wat je kunt doen met een zachte borstel om stof en vuil te verwijderen. Ook is het raadzaam om af en toe de draaitafel en basis schoon te maken met een zachte doek. Zorg ervoor dat de platenspeler op een vlakke ondergrond staat, om resonantie te verminderen. Daarnaast kun je de hoogte van de toonarm afstellen om ervoor te zorgen dat de naald goed in de groeven van de plaat valt, wat de geluidskwaliteit ten goede komt.
Handmatige platenspielers vereisen dat je zelf de toonarm op de plaat plaatst en weer opneemt als het afspelen klaar is. Dit geeft je meer controle over het proces, maar het kan lastiger zijn voor beginners. Automatische platenspielers daarentegen, zijn uitgerust met een mechanisme dat de toonarm automatisch op de plaat plaatst en weer teruglegt als het afspelen voorbij is. Dit maakt ze gebruiksvriendelijker, maar sommige audiofielen geven de voorkeur aan de precisie en controle van handmatige spelers.
In principe zijn platenspelers ontworpen om vinylplaten af te spelen. Sommige modellen kunnen ook andere formaten tot een zekere hoogte ondersteunen, zoals 7-inch singles of 12-inch LP's. Het is echter belangrijk om te controleren of de platenspeler speciaal ontworpen is voor verschillende maten, omdat niet alle toestellen de automatische aanpassingen kunnen maken die nodig zijn voor verschillende groottes en snelheden. Het is altijd goed om de specificaties van de platenspeler te controleren.
Bij het gebruik van een platenspeler zijn er enkele accessoires die je kunnen helpen voor een betere luisterervaring. Denk hierbij aan een stofhoes om de speler te beschermen tegen stof en krassen. Een platenborstel is ook nuttig voor het reinigen van je vinylplaten. Het kan daarnaast handig zijn om een naaldreinigingskit te hebben om de naald effectief schoon te houden. Andere accessoires zoals een digitale voorversterker kunnen de geluidskwaliteit verbeteren, vooral als je de platenspeler op een hi-fi systeem aansluit.