Er zijn verschillende soorten hout die veel gebruikt worden voor balken in de bouw. Veelvoorkomende keuzes zijn vurenhout, grenen en eiken. Vurenhout is populair vanwege zijn lichte gewicht en goede prijs-kwaliteitverhouding, terwijl grenen vaak iets duurzamer is. Eiken daarentegen is zeer sterk en kan een mooie afwerking geven, maar het is ook zwaarder en kostbaarder.
De lengte van de balken die je nodig hebt voor een standaard aanbouw hangt sterk af van het ontwerp en de overspanning die je wilt maken. Voor een typische aanbouw is het vaak nodig om balken van 4 tot 5 meter in lengte te gebruiken. Het is belangrijk om dit goed te berekenen, afhankelijk van de specificaties van je project en de belasting die de balken moeten dragen.
Geschaafd hout is glad afgewerkt, waardoor het geen splinters heeft en een nettere uitstraling heeft. Ongeschaafd hout daarentegen is ruw en kan onregelmatigheden vertonen. Dit kan invloed hebben op de verwerking: geschaafd hout is eenvoudiger te verven of te behandelen, terwijl ongeschaafd hout vaak een rustieke uitstraling heeft en soms beter geschikt is voor bepaalde doe-het-zelfprojecten.
Het zelf zagen van balken kan het beste als je de juiste apparatuur en ervaring hebt. Voor kleinere projecten krijg je een bevredigend resultaat met een handzaag of cirkelzaag. Echter, voor grotere of preciezere projecten is het handig om professioneel zaagwerk te laten doen. Dit zorgt voor meer nauwkeurigheid en kan ook tijd besparen.
Balken die buiten gebruikt worden, hebben meestal een behandeling nodig om ze te beschermen tegen vocht en schimmels. Dit kan door het gebruik van een speciale houtlaag of -verf die waterafstotend is. Het is ook belangrijk om te kiezen voor houtsoorten die van nature beter bestand zijn tegen het weer, zoals lariks of geïmpregneerd hout.