De teksten van Paranoid zijn vaak doordrenkt met thema's van mentale strubbelingen, isolatie en angst. Ze weerspiegelen de worstelingen van de mens met zijn eigen demonen en de chaos van de wereld om hem heen. Dit maakt de muziek van Black Sabbath herkenbaar en raakt veel mensen, omdat deze thema's tijdloos zijn en met verschillende generaties resoneren.
Paranoid wordt vaak geprezen vanwege zijn krachtige riffs, intense muziek en de unieke combinatie van metal en bluesinvloeden. Het album heeft een grote rol gespeeld in de opkomst van heavy metal in de jaren '70 en wordt vaak aangehaald als een van de beste rockalbums aller tijden. De nummers, zoals 'Iron Man' en 'War Pigs', zijn iconisch en hebben een blijvende impact op de genre-definitie.
Black Sabbath wordt vaak gezien als de grondlegger van heavy metal, en hun muziekstijl heeft letterlijk de weg vrijgemaakt voor toekomstige bands. Hun zware gitaren, donkere thema's en krachtige zang waren revolutionair in die tijd. Dit heeft vele artiesten geïnspireerd om te experimenteren met het geluid en thema's van hun eigen muziek, wat resulteerde in een explosie van heavy metal bands in de daaropvolgende decennia.
De albumcover van Paranoid is beroemd vanwege zijn eenvoudige, maar indringende ontwerp, dat een man in een opgerold jasje laat zien die in een doolhof is geplaatst. Dit is gekozen om de mentale toestand en isolatie die in de liedjes worden besproken, visueel weer te geven. Het ontwerp heeft een symbolische betekenis die perfect past bij de thema's van het album.
Paranoid heeft een diepgaande impact gehad op talloze bands en muzikanten die volgden. Het heeft niet alleen de heavy metal scene vormgegeven, maar ook invloed exercereerd op genres als grunge en punk. Veel hedendaagse bands noemen Black Sabbath en Paranoid als belangrijke invloeden in hun werk, wat aantoont hoe duurzaam en relevant hun muziek blijft.