In de romaanse architectuur worden voornamelijk natuurlijke materialen gebruikt, zoals kalksteen en baksteen. Deze materialen zijn niet alleen duurzaam, maar ook verkrijgbaar in lokale gebieden, wat bijdraagt aan de efficiëntie van de bouw. De dikke muren, gemaakt van deze materialen, helpen bovendien bij het behoud van de structuur door stabiliteit te bieden.
De romaanse architectuur, die zijn oorsprong vindt in de 10e eeuw, evolueerde in de loop der tijd door invloeden van andere Europese architecturale stijlen. In de latere periodes, zoals de Gotiek, werden elementen zoals hogere gewelven en grotere ramen toegevoegd. Deze evolutie toont de behoefte aan meer licht en ruimte in de architectuur, waarbij de romaanse stijl als fundament diende.
Romaanse kerken speelden een centrale rol in de gemeenschappen van de tijd. Niet alleen als plek van aanbidding, maar ook als sociale en culturele ontmoetingsplaatsen. Vaak werden er markten en festivals georganiseerd rond de kerken, waardoor ze belangrijke centra van het dagelijks leven en de gemeenschap vormden.
Enkele van de meest opvallende voorbeelden van romaanse architectuur zijn te vinden in kerken en abdijen zoals de Sint-Servaasbasiliek en de Abdij van Cluny. Deze gebouwen zijn iconisch voor de romaanse stijl, met hun kenmerkende ronde bogen, stevige muren en eenvoudige, maar prachtige interieurdetails die de architectonische grandeur van de periode illustreren.
De invloeden van de romaanse architectuur zijn nog steeds zichtbaar in de moderne architectuur. Elementen zoals de bogen en de aandacht voor zware, duurzame materialen worden nog steeds gebruikt. Architecten putten inspiratie uit de historische bouwtechnieken, waardoor er een sterke verbinding tussen het verleden en de hedendaagse ontwerpen ontstaat.