Latijnse grammatica heeft een aantal belangrijke kenmerken die het uniek maken. Ten eerste is de taal rijk aan naamvallen, wat betekent dat de functie van een woord in een zin afhangt van de ending, en niet van de plaats in de zin. Daarnaast zijn werkwoorden geconjugeerd afhankelijk van tijd, persoon en getal, wat betekent dat ze van vorm veranderen afhankelijk van wie de actie uitvoert en wanneer deze plaatsvindt. Een andere eigenschap is dat Latijn een flexibele zinsstructuur heeft, wat betekent dat de volgorde van de woorden minder belangrijk is dan in het Nederlands.
In het Latijn is de zinsstructuur vaak flexibeler dan in het Nederlands. Terwijl in het Nederlands de volgorde van onderwerp, werkwoord en lijdend voorwerp meestal behouden blijft, kan in het Latijn de volgorde van deze elementen variëren. Dit komt doordat de naamvallen aangeven wat de functie van elk woord is, waardoor je ook zinnen kunt maken met een andere volgorde zonder de betekenis te verliezen. Hierdoor kunnen schrijvers en sprekers nadruk leggen op bepaalde delen van de zin door die naar voren te plaatsen.
De naamvallen in het Latijn hebben verschillende functies die cruciaal zijn voor het begrijpen van zinnen. Er zijn zes hoofdnaamvallen: nominatief, genitief, datief, accusatief, ablatieven en vocatief. De nominatief wordt bijvoorbeeld gebruikt voor het onderwerp van de zin, terwijl de accusatief vaak het lijdend voorwerp aanduidt. De genitief geeft bezit aan, de datief wordt vaak gebruikt voor het meewerkend voorwerp en de ablatieven kan verschillende rollen spelen, zoals het aanduiden van een plaats of tijd. Dit systeem helpt bij het structureren van zinnen op een manier die logisch en betekenisvol is.
Het gebruik van werkwoorden in de Latijnse grammatica is vrij complex en omvat verschillende aspecten zoals tijd, persoon en getal. Werkwoorden worden vervoegd in verschillende tijden zoals de tegenwoordige tijd, verleden tijd en toekomende tijd. Elk werkwoord heeft een stam waarop verschillende uitgangen worden toegevoegd afhankelijk van wie de actie uitvoert (de persoon) en het aantal (enkelvoud of meervoud). Dit betekent dat je goed moet opletten bij de vervoegingen, omdat ze een groot deel van de betekenis van een zin uitmaken.
Bij het leren van de Latijnse grammatica maken veel mensen een aantal veelvoorkomende fouten. Een daarvan is het verkeerd gebruiken van naamvallen, waarbij ze de juiste ending of functie van een woord in de zin verwarren. Een andere veelvoorkomende fout is het niet correct vervoegen van werkwoorden, vooral bij onregelmatige werkwoorden die niet volgens de standaardregels volgen. Daarnaast hebben leerlingen soms moeite met de flexibele zinsstructuur van het Latijn, waardoor ze moeite hebben om de diepere betekenis van een zin te begrijpen. Het is belangrijk om veel te oefenen en geduld te hebben.