De vanger in het graan verkent verschillende belangrijke thema's zoals vervreemding, het verlies van onschuld en de zoektocht naar identiteit. Het verhaal reflecteert de innerlijke strijd van de hoofdpersoon, Holden Caulfield, die zich een buitenstaander voelt in de wereld om hem heen. Door deze thema's maakt de auteur het leven van adolescenten herkenbaar voor velen die zich ook vaak verloren voelen.
De hoofdpersoon in de vanger in het graan is Holden Caulfield. Hij is een complexe jongeman van zestien die worstelt met zijn emoties en zijn plek in de maatschappij. Holden is cynisch en kritisch, maar tegelijk ook zeer gevoelig. Zijn verlangen om anderen te beschermen tegen teleurstelling en zijn geschiedenis van verlies maken hem echter ook kwetsbaar.
New York speelt een cruciale rol in de vanger in het graan, omdat het de achtergrond vormt voor Holdens reis. De stad is zowel een bron van vervreemding als van mogelijkheden. Terwijl Holden door de straten van New York dwaalt, ervaart hij een mix van opwinding en eenzaamheid, wat zijn toestand en psychologisch welzijn verder versterkt.
De schrijfstijl van de auteur is vrij uniek, met een informele toon en directe taalgebruik. Dit zorgt ervoor dat de lezer zich meteen verbonden voelt met Holden. De gebruik van dialoog en stream-of-consciousness technieken geeft de lezer een intiem kijkje in zijn gedachten, waardoor de diepte van zijn emotionele strijd beter wordt begrepen.
De vanger in het graan heeft een blijvende impact op de moderne literatuur, vooral op het genre van coming-of-age verhalen. Het heeft geïnspireerd tot vele andere werken die thematisch soortgelijke gevoelens van vervreemding en identiteitscrisis onderzoeken. Holden aangezien wordt als een iconische figuur die representatief is voor de worstelingen van de jeugd, maakt het boek relevant, zelfs decennia na de publicatie.