Kabouters houden van verschillende activiteiten, zoals tuinieren, het verzorgen van bloemen en planten, en soms spelen ze met dieren in het bos. Ze zijn ook vaak te vinden tijdens feestjes in de natuur, waar ze dansen en muziek maken. In veel verhalen helpen ze mensen in hun dagelijkse bezigheden.
In de folklore worden kabouters meestal afgebeeld als kleine, vriendelijke wezens met puntige hoedjes en een baard. Ze dragen vaak kleurrijke kleding en hebben een vrolijke uitstraling. Dit uiterlijk heeft door de jaren heen bijgedragen aan hun populariteit in boeken en kinderverhalen.
In kinderboeken worden kabouters vaak neergezet als behulpzame en vrolijke personages. Ze geven advies, helpen met problemen of laten kinderen de magie van de natuur ontdekken. Dit maakt kabouters tot ideale hoofdrolspelers voor avontuurlijke en leerzame verhalen.
Een van de bekendste kabouterverhalen is 'De kabouter in het bos', waarin een kabouter zijn vrienden helpt om een verloren schat te vinden. Ook verhalen over kabouters die op avontuur gaan om mensen te helpen zijn populair. Deze verhalen zijn vaak herkenbaar en bevatten belangrijke levenslessen.
In verschillende culturen verschijnen er vergelijkbare wezens met unieke kenmerken. In sommige Scandinavische landen zijn er bijvoorbeeld tomte of nisse, die ook werken als beschermers van boerderijen. Elke cultuur geeft zijn eigen draai aan het concept van de kabouter, maar de kern blijft vaak dezelfde: het bevorderen van samenwerking en vriendelijkheid.