De belangrijkste onderdelen van een stoommachine zijn de ketel, cilinder, zuiger, kruk en de vliegwiel. De ketel is verantwoordelijk voor het verwarmen van water tot stoom, terwijl de cilinder en zuiger de kracht van de stoom omzetten in mechanische energie. De kruk en het vliegwiel zorgen ervoor dat deze energie efficiënt wordt omgezet in beweging.
Een stoommachine werkt door water in de ketel te verhitten, waardoor stoom ontstaat. Deze stoom wordt vervolgens naar de cilinder geleid, waar het de zuiger duwt. De beweging van de zuiger wordt omgezet in rotatie door de kruk, die op zijn beurt het vliegwiel in beweging brengt. Zo kan de machine verschillende taken uitvoeren, zoals het aandrijven van voertuigen of machines.
Stoommachines zijn populair in antiek speelgoed omdat ze een stukje geschiedenis vertegenwoordigen. Ze zijn vaak prachtig gemaakt en vertonen een indrukwekkende techniek. Kinderen en verzamelaars genieten van het idee dat ze met een stukje speelgoed spelen dat ooit een belangrijke rol heeft gespeeld in de industriële revolutie. Daarnaast zijn ze vaak uitgerust met unieke details en afwerkingen die ze aantrekkelijk maken voor verzamelaars.
Bij het maken van stoommachines worden meestal materialen zoals messing, staal en gietijzer gebruikt. Messing wordt vaak gebruikt voor decoratieve elementen en kleine onderdelen door zijn weerstand tegen corrosie en zijn esthetiek. Staal en gietijzer zijn belangrijk voor de structurele onderdelen vanwege hun duurzaamheid en sterkte, die essentieel zijn voor de werking van de machine.
Voor het onderhouden van een antieke stoommachine is het belangrijk om regelmatig vuil en stof te verwijderen om roestvorming te voorkomen. Controleer ook regelmatig de ketel op eventuele lekken of slijtage. Zorg ervoor dat de bewegende delen goed gesmeerd zijn om wrijving en slijtage te minimaliseren. Ten slotte is het aan te raden om de machine op een droge plaats te bewaren om schade door vocht te voorkomen.