Sauron staat bekend om zijn enorme macht en slimheid. Hij is een zeer bekwame bedrieger en strategische denker. Zijn belangrijkste eigenschap is zijn verlangen naar controle en macht over Midden-aarde. Hij kan zich ook veranderen in verschillende vormen, wat hem in staat stelt om zijn vijanden te misleiden. Daarnaast heeft hij een sterke connectie met de Duistere Magie, wat hem een gevaarlijke tegenstander maakt.
Sauron is uniek omdat hij niet alleen een schurk is, maar ook een belangrijk deel van de geschiedenis van Midden-aarde. In tegenstelling tot andere schurken die meestal uit zijn op persoonlijke wraak of rijkdom, heeft Sauron een groter doel: hij wil de wereld vormen naar zijn eigen visie. Zijn tactieken zijn ook subtieler en aannemelijker, vooral in vergelijking met bijvoorbeeld de brute kracht van andere antagonisten.
Saurons primaire doel bij het zoeken naar de Ene Ring is om zijn volledige macht te herwinnen. De Ring is een essentieel symbool van zijn kracht en als hij het in zijn bezit krijgt, kan hij Midden-aarde naar zijn hand zetten. Bovendien wil hij de heerschappij over de vrije volken van Midden-aarde herstellen en de wereld in duisternis hullen.
Sauron gebruikt verschillende middelen, waaronder zijn legers van Orks en andere duistere wezens. Hij creëert angst en wanhoop en maakt gebruik van zijn bekende dienaren zoals de Nazgûl. Daarnaast heeft hij toegang tot oude en krachtige magie, die hem helpt om zowel te manipuleren als de ware bedoelingen van zijn plannen te verbergen.
De nederlaag van Sauron heeft vergaande gevolgen voor Midden-aarde. Het markeert het einde van het Tweede Tijdperk en het begin van een nieuw tijdperk van hoop en wederopbouw. De vrije volken kunnen eindelijk samenkomen om hun wereld opnieuw op te bouwen zonder de dreiging van Saurons kwade invloed. Zijn nederlaag stelt ook andere soorten macht en invloed in staat om te bloeien zonder de schaduw van dictatuur.