Ooievaars zijn grote, elegante vogels met lange poten en een lange nek. Ze hebben een opvallende witte verenmantel met zwarte vleugeltips. Hun snavel is lang en scherp, ideaal voor het vangen van voedsel zoals vissen en insecten. Ze staan bekend om hun grote, opvallende nesten, vaak gemaakt van takken en gevonden materialen.
Je kunt een ooievaar herkennen aan zijn imposante lengte, vaak tot 1 meter, en zijn lange, slanke poten die bijna lijken te zweven als hij loopt. Ook de manier van vliegen, met uitgestrekte nek en vleugels, is karakteristiek. Hun felrode snavel is in contrast met hun witte veren, wat ze makkelijk herkenbaar maakt.
In de folklore wordt de ooievaar vaak gezien als een brenger van geluk en voorspoed, en wordt soms geassocieerd met het brengen van baby's. Dit beeld komt voort uit het feit dat ooievaars vaak in de nabijheid van menselijke woningen te vinden zijn en dat ze nestsymboliek met vrolijke en nieuwe gebeurtenissen vertegenwoordigen.
Ooievaars zijn bijzonder doordat ze hun nesten op hoge, zichtbare plekken bouwen, vaak op schoorstenen of hoge palen. Dit nestgedrag helpt hen om een goed zicht op hun omgeving te hebben, zowel om hun jongen te beschermen als om voedselbronnen te spotten. Hun jaarlijkse terugkeer naar hetzelfde nest is ook een teken van loyaliteit aan hun partner.
Ooievaars geven de voorkeur aan natte gebieden zoals moerassen, polders en graslanden met een overvloed aan voedsel. Ze zijn vaak te vinden bij waterlichamen waar ze een goede kans hebben om vissen en ongewervelden te vangen. Daarnaast kunnen ze ook goed gedijen in agrarische gebieden waar ze insecten en andere kleine dieren kunnen vinden.