Progrockmuziek staat bekend om zijn complexe structuren, lange nummers en een mix van verschillende muziekstijlen. In tegenstelling tot traditionele rock, waar de meeste nummers ongeveer drie minuten duren, kunnen progrocknummers vaak meer dan tien minuten lang zijn. Daarnaast gebruiken progrockbands vaak symfonische elementen, experimentele geluiden en een breed scala aan instrumenten, waaronder toetsen, strijkers en soms zelfs elektronica.
Progrock onderscheidt zich van andere rockgenres door zijn nadruk op muzikale complexiteit en artistieke expressie. Terwijl veel rockmuziek zich richt op specifieke thema's en eenvoudige songstructuren, verkennen progrockbands vaak diepere concepten en maken ze gebruik van ongewone maatsoorten en ritmes. Bovendien is de theatrale presentatie tijdens optredens vaak kenmerkend voor progrock, wat het een unieke ervaring maakt in vergelijking met andere genres.
De invloed van progrock op moderne muziek is aanzienlijk. Veel hedendaagse bands lenen elementen van progrock, zoals complexe arrangementen en thematische continuïteit. Genres zoals metal, elektronische muziek en zelfs pop hebben invloeden van progrock opgenomen. Bands zoals Muse en Dream Theater, bijvoorbeeld, zijn bekende voorbeelden van moderne artiesten die progrockelementen in hun muziek gebruiken.
Enkele van de meest invloedrijke progrockalbums zijn "The Dark Side of the Moon" van Pink Floyd, "Close to the Edge" van Yes en "In the Court of the Crimson King" van King Crimson. Deze albums hebben niet alleen de progrockscene gedefinieerd, maar ook een blijvende impact gehad op de bredere muziekindustrie en worden vaak aangeprezen om hun innovatieve benaderingen van muziek en albumconcepten.
Een live-optreden van een progrockband is vaak een unieke ervaring door de combinatie van muzikale virtuositeit, visuele effecten en een sterke thematische narratief. Bands besteden veel aandacht aan de visuele presentatie, met lichtshows en soms zelfs videoprojecties die de muziek aanvullen. Het publiek wordt vaak meegenomen op een muzikale reis, waarbij de live-uitvoering van langere nummers en complexe overgangen een gevoel van samenhang en diepgang creëert.