Roland Barthes wordt als invloedrijk gezien omdat hij de manier waarop we teksten begrijpen en interpreteren heeft herzien. Zijn ideeën over betekenis, de rol van de lezer en de structuur van teksten hebben een nieuwe richting gegeven aan de literatuurwetenschap. Barthes stelde dat teksten niet slechts passieve objecten zijn, maar dat ze leven krijgen door de interactie met de lezer. Hierdoor heeft hij de aandacht verlegd van de auteur naar de lezer, wat de basis vormt voor veel moderne literaire theorieën.
In zijn essay 'Mythologies' onderzoekt Barthes hoe mythes en culturele betekenissen in ons dagelijks leven worden geconstrueerd. Hij voerde aan dat veel alledaagse voorwerpen en praktijken geladen zijn met diepere betekenissen die door de cultuur worden gecreëerd. Barthes maakt duidelijk dat mythologie niet alleen iets is van de oude verhalen, maar ook van de moderne wereld, en dat deze mythes ons helpen de werkelijkheid te begrijpen en te interpreteren.
Barthes introduceerde het idee van de 'dood van de auteur', wat betekent dat eens een tekst is geschreven, de betekenis ervan niet langer afhankelijk is van de intenties van de auteur. Volgens Barthes is het de lezer die de tekst levenskracht geeft. De lezer creëert de betekenis door hun persoonlijke interpretaties, waardoor de relatie tussen auteur en tekst dynamisch en veranderlijk is.
In zijn werk 'La Chambre Claire' bespreekt Barthes fotografie als een medium dat betekenis in zich draagt, maar tegelijkertijd ook de waarheid vastlegt. Hij introduceert termen zoals 'studium' en 'punctum' om te beschrijven hoe foto's ons aanspreken op verschillende niveaus. Het 'studium' verwijst naar de algemene betekenis of context van de foto, terwijl het 'punctum' die persoonlijke, emotionele snaar raakt die ons kan ontroeren. Hierdoor laat Barthes ons nadenken over de subjectieve ervaring van het bekijken van beelden.
Barthes' theorieën blijven relevant omdat ze ons helpen nadenken over hoe we boodschap en betekenis ervaren in een wereld die constant verandert. Zijn concepten over de actieve rol van de lezer zijn cruciaal in een tijd waarin media diverser en toegankelijker zijn. Bovendien bieden Barthes' ideeën over cultuur en betekenis een perspectief dat ons uitdaagt om kritisch naar de informatie om ons heen te kijken, wat in het hedendaagse discours zeer waardevol is.