De houten Pinokkio is ontstaan uit het beroemde verhaal van Carlo Collodi, waarin een oude houtsnijder genaamd Geppetto een pop maakt van een stuk pijnboom. Het verhaal volgt de avonturen van Pinokkio, die verlangt naar echtheid en wil transformeren van een houten pop naar een echte jongen. Hij wordt gedurende het verhaal geconfronteerd met talrijke uitdagingen en verleidingen. Het verhaal is een mix van fantasie en moraal, en wordt vaak gezien als een tijdloos verhaal over groei en zelfontdekking.
In het begin van zijn reis is Pinokkio ongehoorzaam en egoïstisch. Hij laat zich vaak beïnvloeden door de negatieve invloeden om hem heen. Naarmate het verhaal vordert, leert hij van zijn fouten. Zijn ervaringen met liegen, de gevolgen daarvan, en de vriendschap die hij ontwikkelt, zorgen ervoor dat hij uiteindelijk meer verantwoordelijk en zorgzaam wordt. Zo groeit hij van een naïeve pop naar een verstandige jongen met een beter begrip van de wereld om hem heen.
Pinokkio leert verschillende belangrijke lessen, zoals de waarde van eerlijkheid, de kracht van vriendschap en de noodzaak van verantwoordelijkheid. Een van de meest cruciale lessen is dat liegen niet zonder gevolgen komt; elke keer dat hij liegt, groeit zijn neus. Deze les benadrukt de moraal dat oprechtheid en integriteit essentieel zijn voor persoonlijke groei en acceptatie.
Pinokkio is iconisch omdat hij symbool staat voor de strijd tussen goed en kwaad, en de zoektocht naar identiteit. Het verhaal spreekt generaties aan door zijn universalisme en de herkenbaarheid van de thema's van groei en de overgang van kindertijd naar volwassenheid. Daarnaast is de afbeelding van de houten pop die verlangen naar echtheid heeft, een krachtig beeld dat resoneert met veel mensen, ongeacht leeftijd.
De originele versie van Pinokkio bevat veel duisterdere en meer complexe elementen dan veel moderne adaptaties, die de nadruk leggen op de humor en het avontuur. In Collodi's verhaal worden de lessen die Pinokkio leert vaak op een harde manier aangeleerd. Latere versies, waaronder films en series, hebben de boodschap vaak verzacht en focussen meer op plezier en verkenning, terwijl de diepere morele lessen van het origineel soms naar de achtergrond verdwijnen.