De belangrijkste thema's in het werk van HP Lovecraft zijn kosmische horror, de onkenbaarheid van het universum en de kleine rol van de mens in vergelijking met de enorme krachten van het onbekende. Hij verkent vaak het idee dat er wezens bestaan die veel machtiger zijn dan mensen en dat onze menselijke kennis slechts een fractie van wat er daadwerkelijk bestaat is. Ook terugkerende thema's zoals gekte, het verleden dat ons achtervolgt, en de horror van het onbekende zijn centrale elementen in zijn verhalen.
HP Lovecraft heeft een enorme invloed gehad op andere schrijvers en het genre van horror. Zijn unieke aanpak van horror, door het gebruik van een onuitsprekelijk en onkenbaar universum, heeft veel latere schrijvers geïnspireerd. Auteurs zoals Stephen King, Clive Barker en Neil Gaiman hebben allemaal elementen van Lovecrafts stijl in hun eigen werk. Zudem heeft het Cthulhu Mythos, dat hij heeft gecreëerd, een breed scala aan vervolgverhalen en culturele referenties voortgebracht, wat zijn blijvende impact op moderne horror onderstreept.
De term 'Cthulhu' verwijst naar een van de centrale wezens in Lovecrafts mythologie. Cthulhu wordt vaak beschreven als een enorme, groteske entiteit die in diepe slaap ligt onder de zee en wacht om weer ontwaakt te worden. Cthulhu symboliseert de angst voor het onbekende en de macht van de kosmos over de menselijke ervaring. Het idee dat er wezens zijn die ons kunnen overtreffen in kracht en inzicht is een terugkerend motief in Lovecrafts verhalen.
Lovecrafts schrijfstijl wordt gekenmerkt door een rijke en gedetailleerde beschrijvende proza, dat vaak een sfeer van dreiging en suspense oproept. Hij maakt gebruik van archaïsche woorden en complexe zinnen, waardoor zijn verhalen een unieke sfeer en tijdloze kwaliteit krijgen. Tevens speelt hij graag met het gevoel van vervreemding en onbekendheid, waardoor de lezer zich in een onheilspellende en oncomfortabele situatie bevindt.
De verhalen van Lovecraft blijven populair om verschillende redenen. Ten eerste, zijn unieke benadering van horror en het idee van een onkenbaar universum blijven lezers aanspreken. Bovendien zijn zijn thema's van menselijkheid tegenover de kosmos en de angst voor het onbekende nog steeds relevant en resoneren ze met mensen. Tot slot heeft de opkomst van de internetcultuur en gaming, waarbij de Cthulhu Mythos een belangrijke rol speelt, de belangstelling voor zijn werk nieuw leven ingeblazen.