De belangrijkste thema's in Werther zijn de intensiteit van de liefde, de strijd tussen gevoel en rede, en de impact van sociale normen op persoonlijke geluk. Het boek verkent hoe deze thema's samenkomen in Werther's leven en zijn onvermogen om met zijn gevoelens om te gaan, wat uiteindelijk leidt tot zijn ondergang.
De relatie tussen Werther en Lotte begint als een vriendschap die groeit in liefde, maar is vanaf het begin gecompliceerd door de aanwezigheid van Lotte's verloofde, Albert. Ondanks de diepe connectie tussen Werther en Lotte, is er altijd een gevoel van onbereikbaarheid en verdriet omdat ze niet samen kunnen zijn, wat de pijn van Werther alleen maar versterkt.
Werther's keuzes hebben een verwoestend effect op zijn leven en de levens van de mensen om hem heen. Zijn onvermogen om zijn liefde voor Lotte los te laten leidt niet alleen tot zijn eigen noodlot, maar beïnvloedt ook Lotte en Albert, wat uiteindelijk resulteert in verdriet en chaos voor iedereen die betrokken is.
Werther heeft een blijvende invloed gehad op de literatuur en cultuur, vooral in de Romantiek. Het boek inspireerde tal van schrijvers en kunstenaars om de thema's van onbereikbare liefde en existentiële strijd te verkennen. Het leidde ook tot een golf van 'Wertherisme', waarbij vele jonge mannen zich konden identificeren met Werther's lijden, wat hun eigen leven en keuzes beïnvloedde.
Werther onderscheidt zich van andere personages door zijn diep emotionele en vaak impulsieve aard. Terwijl de meeste personages in de roman meer pragmatisch zijn, streeft Werther naar een intense, authentieke ervaring van liefde en leven. Dit maakt hem zowel aantrekkelijk als tragisch, waardoor zijn verhaal een unieke impact heeft.