Er zijn verschillende soorten houten hamers die je kunt tegenkomen, zoals de klopper, die vooral door steenhouwers wordt gebruikt, en de sleg, die ideaal is voor het in de grond slaan van palen. Daarnaast heb je ook meer specialistische hamers zoals de hamer voor houtbewerking, die er iets lichter uitziet en beter is voor precisiewerk.
Het onderhoud van een houten hamer is vrij eenvoudig. Zorg ervoor dat je de hamer schoonhoudt door na gebruik het stof en vuil weg te vegen. Eventueel kun je een beetje olie aanbrengen op het houten oppervlak om het hout te beschermen en te zorgen dat het niet uitdroogt. Vermijd contact met water, want dat kan het hout laten kromtrekken.
Een houten hamer is ideaal voor situaties waarin je delicate materialen wilt beschermen. Doordat de hamer zachter is, ontstaan er geen deuken of krassen op je werkstuk, iets wat bij een metalen hamer snel kan gebeuren. Bovendien hebben houten hamers vaak een betere grip en zijn ze lichter in gebruik, wat handig is bij langdurig gebruik.
In de kunst wordt de houten hamer vaak gebruikt bij beeldhouwactiviteiten en het werken met verschillende houtsoorten. Het is een belangrijk gereedschap voor kunstenaars die met beitels werken, omdat het vermogen om voorzichtig te slaan de detailwerkzaamheden vergemakkelijkt zonder het materiaal te beschadigen.
Een kwaliteitsvolle houten hamer herken je aan het gebruikte hout; het moet stevig en goed gedroogd zijn. Controleer of de verbinding tussen het handvat en de kop stevig is en dat er geen splinters of gaten zichtbaar zijn. Een goed gemaakte hamer voelt prettig aan in de hand en heeft een evenwichtige gewichtsverdeling.