De belangrijkste thema's in het verhaal van Reinaert de vos zijn bedrog, list en de strijd tussen goed en kwaad. Reinaert staat symbool voor sluwheid en overlevingsinstinct, terwijl de andere dieren vaak de naïviteit van goedheid vertegenwoordigen. Dit zorgt voor een interessant conflict dat aanzet tot reflectie over morele keuzes in het leven.
De andere dieren in het epos van Reinaert de vos hebben diverse rollen: sommigen zijn slachtoffers van Reinaerts sluwheid, terwijl anderen als een soort tegenstanders fungeren. Figuren zoals Grimbeert en de koning van de dieren, de leeuw, belichamen de deugd en de autoriteit, maar ook hun tekortkomingen maken hen kwetsbaar voor Reinaerts manipulaties.
Reinaert de vos is een belangrijk personage in de Nederlandse literatuur omdat hij de archetypische slimheid en het verzet tegen autoriteit belichaamt. Het verhaal is een klassieker die niet alleen amusement biedt, maar ook sociale en politieke commentaar levert op de tijd en maatschappij waarin het geschreven is. Hierdoor heeft Reinaert een blijvende invloed gehad op de literatuur.
Reinaert de vos heeft invloed gehad op moderne verhalen door zijn rol als trickster, een archetype dat in veel hedendaagse verhalen terugkomt. Denk aan films en boeken waarin slimheid en bedrog ten goede (of ten kwade) worden benut. Reinaerts verhaal blijft relevant omdat het ons herinnert aan de complexiteit van menselijke (en dierlijke) moraal.
Het karakter van Reinaert ontwikkelt zich doorheen het verhaal: hij begint als een onschuldige, maar al snel onthult hij zijn listigheid en sluwheid. Zijn interacties met de andere dieren tonen zijn vindingrijkheid en creativiteit aan, maar ook zijn egoïsme en de gevolgen daarvan. Dit maakt hem een gelaagd personage dat zowel bewondering als afschuw oproept.